Mededelingen van het Cyriel Buysse Genootschap 23

[p. 5]

Inleiding

Het jaar 2007 is een goed Buyssejaar geweest: het stond volledig in het teken van het verschijnen van de langverwachte monumentale biografie van de hand van Joris van Parys. Het leven, niets dan het leven. Cyriel Buysse en zijn tijd werd officieel aan de pers voorgesteld door prof. em. Herman Balthazar op 9 oktober 2007 in de Nottebohmzaal van de Stadsbibliotheek Antwerpen en het boek begint nu hopelijk aan een lange en succesrijke carrière. We openen deze aflevering XXIII van de Mededelingen dan ook graag en gepast met een uitgebreide voorstelling van Van Parys' biografie door Elke van Nieuwenhuyze, die wijst op de rijkdom van het tijdsbeeld dat wordt opgehangen en de vele vernieuwende inzichten voor de Buyssestudie.

In 2007 is het 75 jaar geleden dat Cyriel Buysse zelf is overleden en bovendien zijn we dit jaar ook nog in het vijfentwintigste werkingsjaar van het Cyriel Buysse Genootschap. Alles samen redenen te over dus om van een jubileumjaar te spreken. We sluiten dit jubileumjaar dan ook af op 19 december met een colloquium dat iets grotere proporties aanneemt dan we tot nu toe gewoon zijn geweest: deze keer wordt het een volledige studiedag, met sprekers uit Nederland en Vlaanderen. Het resultaat daarvan zal natuurlijk terug te vinden zijn in de Mededelingen XXIV van volgend jaar.

Deze drieëntwintigste aflevering van de Mededelingen heeft nog meer verrassingen te bieden. Blikvanger is de volledige tekst van de toneelbewerking die de Gentse volkstoneelschrijver Henri van Daele, samen met Cyriel Buysse, heeft gemaakt van de roman Levensleer, geschreven door Cyriel Buysse en zijn tante Virginie Loveling. De details van deze opmerkelijke vormen van samenwerking worden samengevat in een korte inleiding bij dit staaltje Gents volkstoneel, maar in een volgende aflevering van de Mededelingen zal nog meer aandacht worden besteed aan de roman en zijn bewerkingen.

Joris van Parys heeft uit de overvloed van het materiaal dat hij bij elkaar sprokkelde voor zijn biografie nog enkele documenten aangeboden en kort ingeleid: een huldestukje van Henri Borel naar aanleiding van de zeventigste verjaardag van Buysse en twee brieven van Buysse zelf, waarin de schrijver belangrijke biografische informatie prijsgeeft. Deze brieven waren al langer bekend in de Buyssestudie, maar Joris van Parys

[p. 6]

maakt hier aannemelijk dat ze geadresseerd zijn aan Buysses bibliograaf Rob. Roemans, en niet aan P. Wijnants zoals tot dusver werd aangenomen.

We hebben dit jaar ook twee uitgebreide studies over Buysses werk, van de hand van essayisten die eerder al fijnzinnige en boeiende bijdragen hebben geleverd aan onze Mededelingen. Romain John van de Maele brengt een nieuw stuk mentaliteitsgeschiedenis rond de ‘hybridische’ (romantische én naturalistische) roman Sursum corda!, die hier wordt ingebed in een breed-Europees comparatistisch kader, met vooral aandacht voor de Scandinavische landen. Yvan de Maesschalck trekt een andere brede waaier open: die rond het voorkomen van vrouwelijke trio's bij Buysse (Tantes!) en mogelijke sporen of navolgingen daarvan bij vele andere auteurs, onder wie Maurice Gilliams, Erwin Mortier, Eric de Kuyper en Tom Lanoye. Een boeiende wandeling door de literatuur van de twintigste eeuw met Buysse als uitgangspunt.

In deze Mededelingen wordt opnieuw een uitgebreide afdeling vrijgemaakt voor Buysses tante Virginie Loveling. Zij krijgt niet alleen een nieuwe brieveneditie, met een (weliswaar beperkt) aantal brieven die ze kreeg van enkele van haar Nederlandse uitgevers - waarin interessant materiaal is te vinden voor de geschiedenis van de uitgeverij en de verspreiding van het boek - maar ook een diepgravende, sterk innoverende bijdrage van Liselotte Vandenbussche, die in een teamverband onderzoek heeft gedaan naar de doorwerking van de evolutietheorie van Darwin en tal van sporen hiervan kon aanwijzen in het proza van Virginie Loveling. Ook in haar proefschrift, Het veld der verbeelding. Het aandeel en de receptie van niet-confessionele publicistes in Vlaamse, literaire en algemeen-culturele tijdschriften, 1870-1914, dat begin 2008 zal gepubliceerd worden door de Koninklijke Academie voor Nederlandse Taal- en Letterkunde te Gent, komt Virginie Loveling uitvoerig aan bod.

We sluiten deze aflevering van de Mededelingen af met de gebruikelijke Kroniek en nodigen onze lezers uit om een kijkje te nemen op de vernieuwde website:

www.cyrielbuysse.be: ook daar wordt de biografie van Buysse voorgesteld.

DE REDACTIE