Mededelingen van het Cyriel Buysse Genootschap 21

[p. 181]

17

[Brief van Cyriel Buysse aan Lode Baekelmans]
Deurle bij Deinze
19 Nov. 1926

Waarde Vriend,

De Plaatsvervangende Vrederechter⁽¹⁾ en de Sociale Misdaad⁽²⁾ zijn nooit in druk verschenen. Waarom weet ik zelf niet; uit nonchalance, denk ik.

De P.V. mijn eerste tooneelstuk, minstens 30 jaar geleden, is een eenacter. Het conflict bestaat hierin, dat de PV in 't gewone leven handelsman, in strijd komt met zijn materieels belangen om rechtspraak te doen. Er komen daar nog al geestige typen in voor.

De Sociale Misdaad, 3 bedrijven, is getrokken uit mijn novelle ‘De Wraak van Permentier’, ook lang geleden, zeker meer dan 20 jaar in het Tweemaandelijksch Tijdschrift⁽³⁾ verschenen. Het stuk werd voor het eerst opgevoerd in Amsterdam met Louis Bouwmeester⁽⁴⁾ in de hoofdrol. Dat was prachtig. Julia Kuypers⁽⁵⁾ en Louis de Vries⁽⁶⁾ speelden er ook in. Onder het groote publiek had het stuk echter maar een betrekkelijk succes en verdween nog al spoedig van 't affiche

Ik heb aan de Vlaamsche Tooneelgemeenschap⁽⁷⁾ het recht verleend het Gezin v. Paemel vrij van auteursrechten op te voeren.

Ik vrees echter zeer dat het mij niet mogelijk zal zijn naar de vertonning te komen. Ik ben aan 't opruimen en vertrek binnen kort voor een paar maanden naar Holland.

Met mijn beste groeten

uw d[w]

[get.] Cyriel Buysse

(1) De satirische eenakter De plaatsvervangende vrederechter (VW 6, p. 885-922) voor het eerst opgevoerd in 1896, in Gent. De tekst werd pas gedrukt in de toneelbundel van 1930 (Vier toneelstukken).

(2) Het drama Een sociale misdaad dateert van 1904. Zie ‘Inleiding’ VW 6, p. XL-XLI; de tekst in VW 7, p. 1118-1160.

(3) De naturalistische novelle ‘De wraak van Permentier’, oorspronkelijk verschenen in het Tweemaandelijksch Tijdschrift van Lodewijk van Deyssel en Albert Verwey; gebundeld in Te lande (Amsterdam 1900).

(4) Louis Bouwmeester, de bekendste telg uit de acteursfamilie Bouwmeester. Louis speelde ook de hoofdrol in Se non è vero... (1905) van Buysse en Van Riemsdijk (zie brief 5, noot 2).

(5) Vlaamse actrice die eerst verbonden was aan de KVS in Brussel en na 1890 carrière maakte in Nederland.

(6) Nederlands acteur die van 1903 tot 1906 deel uitmaakte van het gezelschap van Louis Bouwmeester.

(7) De Vlaamsche Tooneelgemeenschap (1926-1929) van Rudolf Roels en Oscar de Gruyter was een poging om naar het voorbeeld van de Volksbühne in Duitsland het toneelleven te democratiseren en een volwaardige Vlaamse theatercultuur te doen ontstaan; zie Nieuwe Encyclopedie van de Vlaamse Beweging, Tielt 1998, p. 3426-3427.