Mededelingen van het Cyriel Buysse Genootschap 14

[p. 74]

14. Brief van Tony aan Max Rooses (AMVC: B472 B: 27564/4)

Lier 14 Juli 1873

Vriend Rooses

Ik zend u eene kleine recensie over het drama De Val van Antwerpen⁽³²⁾, dat ik met een waar genot gelezen heb. Wees zoo goed ze in het Volksbelang⁽³³⁾ op te nemen - of is dit onmogelijk zend mij het stuk weder.

Hebt ge nog iets over Willems gevonden. Uw boek⁽³⁴⁾ heeft me veel plezier gedaan, des te meer dat vele dier gedichten voor ons gelegenheidsgedichten zijn.

Het gedicht - op het huwelijk eener Brabantsche dame enz. werd door Willems gezongen op het huwelijk van M. Schreuder⁽³⁵⁾ met mijne tante jufvrouw Therese Bergmann⁽³⁶⁾ beide reeds lang gestorven.

Ook Elisa is voor mij geene onbekende figuur, het was de eerste liefde van Willems.

Beste groeten

ABergmann

(32) Frans Joseph Van den Branden: De val van Antwerpen. Gent: Vanderhaeghen 1873, 144 p. (Eerste prijs van de maatschappij ‘De Taal is gansch het Volk’)

(33) De bespreking verscheen anoniem in Het Volksbelang (VII, 29) van 19 juli 1873. Tony is negende, en heeft vooral oog voor de typering van het centrale personage, Marnix van St. Aldegonde, als verheven boven de twisten en erg verdraagzaam. Een Marnix zoals ook Tony hem ziet.

(34) Tony lijkt me hier slechts naar Rooses' Keus uit de werken van J.F. Willems te kunnen verwijzen, maar deze tweedelige verzameling verscheen pas in 1874. Stuurde Rouses hem misschien het manuscript? Of bedoelde Tony dat de mededeling dat het boek zou verschijnen hem veel plezier had gedaan?

(35) Bernard SCHREUDER (1787-1862): echtgenoot van de oudste zuster van vader Bergmann; directeur van de Koninklijke Kweekschool voor Onderwijzers te Lier, later inspecteur te Gouda en vanaf 1848 inspecteur L.O. te Maastricht. In 1849, het jaar dat hij ook ondervoorzitter was van het eerste Nederlandse taalcongres te Gent, werd Schreuder te Mechelen een banket aangeboden door de Belgische onderwijzers die voor 1830 onder zijn directeurschap te Lier hadden gestudeerd. Schreuder was door koning Willem belast met het inrichten van het lager onderwijs in België en had zo'n succes dat hij door het Nederlands bestuur beschouwd werd als de vader van lager onderwijs in België. Schreuders inzichten werden bovendien ook in Frankrijk en in Duitsland zeer gewaardeerd.
Cf J. Beyers-Bell, EVB II, 1398-1399

(36) Thérèse BERGMANN: oudste zuster van vader Bergmann. Zij en Schreuder huwden in het najaar van 1819.