Mededelingen van het Cyriel Buysse Genootschap 10

90

UBG hs III/77

Gent 19 Januari 1881.

Lieve Paul,

Heb dank voor uwen brief en uwe mededeeling. Liefst zou ik werken te analyseeren gehad hebben, zooals Van Muyden in het Ath. belge doet⁽¹⁾. Critische artikelen schrijven, vereischt veel studie en

(1) Onder de medewerkers aan L'Athenaeum belge van 1881 vinden we G. van Muyden. Hij verzorgt vanuit Berlijn de rubriek ‘Publications allemandes’.

[p. 68]

men moet er iets van het zijne in steken om het goed te hebben, wat niet altijd welgelukt. Mij dunkt, dat eene enkele novelle van Cremer⁽²⁾ beoordeelen, een zeer onvolmaakt werk ware, dat hij, nu bijzonderlijk, dat hij dood is, zou moeten in het algemeen besproken worden. Daar zal ik eens aan denken, maar daar ik zeer weinig tijd heb, schrik ik nog al terug voor het lezen en herlezen van zijne pennevruchten, te meer daar het artikel toch maar kort zou zijn en weinig op brengen, ten Brink beoordeelen durf ik niet, ongaarne zou ik zeggen wat ik niet meen en wellicht vond ik - in zijnen nieuwen roman, dien ik niet heb gelezen - niet alles te prijzen⁽³⁾.

In den tijd heb ik in de ‘Toekomst’ eene studie op Andersen gemaakt, waarvan ik meen eer gehaald te hebben⁽⁴⁾. Het heeft mij dikwijls gespeten dat onderwerp niet breedvoeriger te hebben behandeld. Wat dunkt u indien ik het eens voor het Ath. deed? Geef mij uwe meening hierover te kennen, bid ik u.

Het is spijtig, dat ik geene novellen schrijven kan, als ik wil. De redactie van de ‘Gids’ heeft zich ook tot mij gewend om er eene te hebben⁽⁵⁾. Het is verwonderlijk wat recrudescence van aanboden ik gedurig uit Holland krijg.

Thans werk ik aan eene vertaling van ‘Witen Kross’ van Klaus Groth⁽⁶⁾. Zeer moeilijk, doch dat doe ik buitengewoon gaarne, het is toch om zoo te zeggen maar main d'oeuvre.

Zooeven ontvang ik, de duitsche en fransche vertaling van Kromme Cies⁽⁷⁾, in manuscript van Berlin. Weeral werk om te overzien, waar niets van komt.

Het artikel ‘L'Ecole de l'Armee’ van vandaag in de Flandre⁽⁸⁾ is van mij.

Het heeft mij zeer gespeten u allen in Gent met nieuwjaar niet gezien te hebben. Zoo een reisje naar Holland als conferencier moet bijzonder aangenaam wezen⁽⁹⁾.

Te Mechelen⁽¹⁰⁾ heb ik veel genoegen gehad en veel vriendschap ontmoet.

Jammer, dat gij bij Lisette niet hebt kunnen komen dineeren, het was er iets bijzonders!

Het is onuitsprekelijk wat kou ik hier afsta in een huis, waarin water heeft gestaan en dat niet sluit. Halve dagen werk ik om overal papier te plakken en lijsten aan te doen, maar te vergeefs. Zulke triepwoningen zijn maar slecht bewoonbaar in zekere seizoenen. En

(2) Jacobus Jan Cremer was overleden op 5 juni 1880. Zijn novellen werden beschouwd als een van de modellen van het proza van de gezusters Loveling; vgl. brief 31, aant. 5.

(3) De jongste roman van criticus en literairhistoricus Jan ten Brink is De familie Muller-Belmonte (1880); zie over hem brief 17, aant. 4; brief 84, aant. 2.

(4) ‘Iets over Andersens vertellingen’ van Virginie Loveling verscheen in De Toekomst, jg. 17 (1874), p. 313-321. De bijdragen aan De Toekomst kwamen ook ter sprake in brief 12.

(5) In De Gids, jg. 45 (1881) zal het verhaal ‘Polydoor en Theodoor’ opgenomen worden, dat later werd gebundeld in Polydoor & Theodoor en andere novellen en schetsen van Rosalie en Virginie Loveling, Gent, Ad. Hoste, 1883. Er volgden nog verschillende bijdragen van Virginie Loveling aan De Gids.

(6) Vermoedelijk wel ‘Witen slachters’, verschenen met ondertitel ‘Nog eene vertelling uit mijne jongheidsparadijs. Naar het Platduitsch van Klaus Groth. (Gent, 18 februari 1881)’ in Nederlandsch Museum, 1882, dl. 2, p. 316-348; zie L. Simons, Vlaamse en Nederduitse literatuur in de 19de eeuw, II, p. 227; en vgl. hiervoor, brief 86, aant. 5.

(7) ‘Kromme Cies’ is de derde van de Drie novellen van Virginie Loveling (1879); vgl. brief 68, aant. 3. In brief 75 was ook al sprake van een Duitse vertaling van ‘Mijn goede faam’ uit dezelfde bundel.

(8) Het artikel ‘L'école de l'armée’ verscheen in de Flandre Libérale van woensdag 19 januari 1881 in de rubriek ‘Faits Divers’ en is ondertekend ‘W’. Het werd op dinsdag 18 januari reeds afgedrukt maar bleef daar onvolledig door een vergissing in de opmaak en werd dan ook herdrukt. In het stuk vertelt Virginie Loveling een anekdote die te lezen was in de Courtier de Bruxelles en werd gereproduceerd door Le Bien public. Het gaat om een verhaal over een onderofficier en een katholieke sergeant in Luik, waarbij de sergeant zijn atheïstische overste van repliek dient als deze hem verwijt dat hij als een dorpsidioot alles gelooft wat de pastoors vertellen. Het argument van de sergeant is een vraag: ‘hebt u dan de tsaar van Rusland al gezien?’ En, als het antwoord neen is: ‘wel, u gelooft toch dat hij bestaat’. Virginie Loveling geeft een korte commentaar bij de anekdote, waarbij ze vooral de vergelijking van God met de Russische keizer betreurt.

(9) Paul Fredericq ijverde al heel vroeg, in het spoor van Heremans, voor een herstel van het verkeer met de Noorderburen. Hij legde veel contacten en had ook veel echte vrienden in Nederland. Zijn vele voordrachtreizen gebeurden veelal op uitnodiging van de Maatschappij Tot Nut van 't Algemeen; zie E.C. Coppens, P. Fredericq, p. 112-113.

(10) In Mechelen bezoekt Virginie Loveling de familie Geets; Lizette is de dochter van Mevr. Bergmann die ze regelmatig in Lier opzoekt.

[p. 69]

toch moet ik eenen grooten effort doen om eens uit te gaan en ben blij voor alle pretexten, welke mij veroorlooven tehuis te blijven, dit is een bewijs, dat ik mijn dagelijks leven en mijne bezigheden liefheb.

Maar ik zou toch moeten iets zoeken om mijn inkomen te vermeerderen, iets dat wel mijnen tijd neemt, doch mijnen geest niet vermoeit, wellicht zal het toch eens lukken. In alle geval dank ik u hartelijk en zal trachten het een of ander artikel voor het Ath. te vervaardigen.

Beste groete aan u alle drie.

Virginie.