Medische en technische Middelnederlandse recepten

554. Hoemen roet leder mit mede sal verwen.

Men sal nemen een gheloeit calfs vel alst eerst wt die cupe comt ende noch niet droghe heeft gheweest. Ende dat gheen pincke en is. Ende wasschent zeer schoen in cout water, stroem water, ende in werm water so lanc tot dat die calc ende eeck alte male wt come, dat men weet bi die verwe vant water dat dan wt gaet of of gaet. Ende dan salmen dat vel om lancx toe naeyen, so dat die haerside binnen comme ende laet een gat open bliuen an een been dair men die verwe in sal doen. Ende ist een ghemeen calfs vel dat niet alte groet en is, so salmen nemen een menghelen waters ende smelten dair .v. loet aluijns in al clein ghestoten. Ende dat salmen also heet maken dat men die hant dair nauwe in mach liden. Ende ghietent in dat vel ende rorent ende hutsent zeer (fol. 31^v) wel hier ende dair dattet ouer al in dat vel comt. En[de] dat aluyn water dair in trecket. Ende alst bina cout beghint te worden, so ghiet dat water weder wt so ghi haestelixte moghest, dat dair niet in en bliue. Ende dan alte hant mit groter haest eer dat vel cout wort binnen, so salmen doer dat gat vant⁽¹⁴⁵⁾ been in doen een half pont mede, ist een ghemeen clein vel, mer .iij. vierendel ponts ist een groet vel, welke mede men eerst te voren in een platteel al clein sal breken mitter hant, dat alle die cluutkens ontwen gaen ende te puluer ghebroken sy[n]. Ende doetse dan doer dat gat al droghe in dat vel dat si bi na voir den gate ouer een hoep bliue legghe[n], niet ouer al dat vel ghestroit, op dat dat haestelicker ende tsamen nat worde. Dan hebt een pot met oude pisse die so werm si datmen die hant dair in mach doghen omtrent .ij. menghelen of meer, ende ghiet die ene helft int vel so heet alst voirseit is ende so gheringhe ende haestelic dattet vel noch werm⁽¹⁴⁶⁾ si vanden aluyn water⁽¹⁴⁷⁾ ende rorent ende scuddent ende vriuent so langhe dat vel op een tafel⁽¹⁴⁸⁾ of op

(145) Na vant staat gat vant gat doorstreept.

(146) werm: r verbeterd uit e.

(147) Na water staat in het Hs. si.

(148) tafel: het Hs. heeft stafel met doorstreepte s.

[p. 181]

een banc dat bi na cout si gheworden. Dan ghiet dan die ander helft vander pis dair in also heet alst te voren ende erbeitet wel so langhe dattet ecter⁽¹⁴⁹⁾ so cout is gheworden. Dan salmen dat vel weder ontornen ende spolent in schoen water want alle die verwe of gaet. Ende hanget dan op ende latent wijnt droghe worden. Ende nement dan ende legghent dan op een tafel ende smerent een luttel met oli met een vetter hant zeelr wel ouer⁽¹⁵⁰⁾ al dat vel metter platter hant al wriuende. Ende laet dan voert droghen. Ende dair na ouer een dach salment noch eens wassen in schoen water dat die⁽¹⁵¹⁾ pis ende alle dinghe wt comen want het wort veel safter.

Item die⁽¹⁵²⁾ mede ende vrine moetmen al ghereet maken eer men dat aluyn water in dat vel doet want het soud anders te cout worden onder die handen. Ende ist vel seer (fol. 32^r) groot so moetmen dair in doen .vi. loet aluins of .vij. maer niet meer.

(149) ecter: aan dit woord werd door de scribent verbeterd; de lezing en de betekenis is onzeker (daarna?).

(150) Na ouer staat in het Hs. een doorstreept.

(151) Na die staat in het Hs. pies doorstreept.

(152) Het Hs. heeft dittografie van die.