Historie van Malegijs

Hoe dat Lucifer raet ghaf daer op te wreken, maer twas al ten cleynen profijte.

DOen Lucifer dit ghehoort had vanden duvel Balckare, so antwoorde hi ende seyde. Ghi segt datmen ons ongelijc doet, men doet ons groot ongelijc dat si ons moghen tot haren dienste nemen met experimenten ende met coniuracien, ende dat si ons noch boven dien noch besweren ende belesen niet te roeren noch te vergaen dan daert hem belieft,

[p. 247]

want wy hebben ons punitie vanden oppersten Heere door die sonde van hooverdien dat wy ten eewigen dagen moeten barnen als gesloten ende gebannen wten rijcke daer wi wt geworpen zijn, want die Here is opter aerden ghecomen om den mensche te verlossen ende niet om onsen wille. Mer aengaende dat wi onsen wille souden doen metten mensche, so dicke als sy despereren oft wanhopen tegen God, daer en hebben wy gheen macht aen voor dat die Heere hier boven zijn handen daer af trect. Ooc mede soo en hebben wy hier gheen macht over so lange als si niet en sterven inden lichame, mer connen wijse also tempteren dat si hem selven tleven nemen soe zijnse ons. Aldus so gaet ende tempteert hem seer dat hi hem selven doode wt desperacien, so hebdi al u dingen vast. Die raet dochte hem allen goet, ende si seyden dat si so souden doen, ende daer mede scheyden si van Lucifer. Doen si aldus van Lucifer ghescheyden waren seiden si tegen malcanderen. Hoe sullen wijt aen leggen dat wi Malegijs sullen bedriegen met eenige subtijlheit oft temptacien. Doen wasser een duvel die seyde. Ic weet ons raet, ghi sult u verscheppen oft ghi Oriande waert, ende ic sal die gene zijn die u dragen sal, ende also sullen wi comen int gadt daer hi leyt, ende ic sal u daer neder leggen, dan suldi seggen dat ghi eewelic verdoemt zijt, om dat ghi Malegijs ontrouwe gedaen hebt met den grooten coninc Karel, ende dat ghi daerom met lijf ende siele verdoemt zijt, ende dan suldi seggen dat Aymijn ende Spiet gehangen zijn, ende dat zijn vader onthooft is ende u moeder gedolven. Doen seyde Balkare. Ende ghi Belzebub sult comen seggen dat hi eewelic moet verdoemt zijn, ende dat die Here zijn hant van hem getogen heeft, om dat hi so groten rouwe gemaect heeft om tijtlic goet ende om zijn vrienden, ende mogen wijt hem doen gelooven dat hi daer-

[p. 248]

door in mistroost valt soe mogen wy hem brengen ter hellen. Desen raet dochte hem allen goet, ende doen die duvel Balkare gereet was gelijc oft Oriande waer, so nam haer die duvel Tortelblijsse op sinen hals ende lieper mede al dansende ende springende ende grote bliscap makende, ende quam so in die camer daer Malegijs sat seer druckelic, ende doen vraechde een duvel Tortelblijse wi hi daer brachte. Hi antwoorde, ic brenge hier die tooveresse Oriande, ende om dat si niet vernemen en conde waer Malegijs was, soo heeft si haer laten beslapen van coninck Kaerle ende van Aymijn haren neve. Ende doen quam Belzebub in die gedaente van Malegijs, ende quam natuerlic bi haer, ende doen si dit vernam, so gaf si den duvel lijf ende siel over, Gode ende sijn moeder loochenende alsoo seer dat my die opperste Heere beval dat icse inde helle worpen soude. Terstont greep icse ende bender hier mede ghecomen, mer had si onder weghen berou ghehadt, ick hadse moeten laten gaen, maer si blijft al verhart ende versteent. Doen Malegijs dese woorden hoorde, heeft hy hem seer saechtmoedelick ghelaten segghende. O mijn alder liefste Oriande waerom hebdy u laten temteren vanden vyant, dat ghi mi die ontrouwe gedaen hebt dat ghi u hebt laten beslapen van coninck Karel ende van mijnen neve Aymijn om soo lange als ick wech heb gheweest. Daer si op antwoorde ende seyde, Iae ic seker Malegijs, ende ic hebt so lange tijt gedaen als ghi bi mi verkeert hebt, meester Iorck heeft meer nachten bi mi geslapen dan ghi. Ende doen ick u socht so was die duvel Balkare mijn lief, meendi dat ic mi met u alleen heb moghen liden, neen ick vrij, die cleyne Spiet heeft u geholpen met noch meer ander die ic u niet seggen en can. Doen Malegijs dit hoorde so seyde hi pacientelic. Seker Oriande ghi hebt u selven die meeste scande gedaen, mer ic wilde wel dat niet gheschiet en waer,

[p. 249]

mer dat alder quaetste [is] dat ghi God afgegaen zijt, ende hebt u selven den duvel over gegeven. Doen wert die duvel roepende ende seyde. Ia onsalich toovenaer, tis u scult dat ick verdoemt ben ende ic salt noch over u wreken. Ende daer mede ghi duvels draget my daer u die Heere my bevolen heeft te dragen, te weten inden afgront der hellen, dwelc die duvels terstont deden. Doen dit Malegijs sach, vielen hem die tranen wten oogen, mer hi aenriep den soeten naem Iesus. Doen de vyanden sagen dat si aen Malegijs aldus niet winnen en mochten so waren si qualic te vreden. Ten lesten quam daer eenen duvel met een deel sielen van roovers dye verdroncken waren op zee. Ende doen die duvel daer voorby vlooch, hoorde hy daer groot geluyt ende hi is daer na ghevloghen, ende vraechde wat daer te doen was dat si so vrolick waren. Doen seyde Tortelblijsse. En souden wi niet blijde zijn, want wi hebben in ons behouden den toovenaer Malegijs ende Oriande zijn lief, ende die hebben wi inder hellen gebracht ende dit zijn die ghene die ons aldermeest plaghen te tempteren, en souden wi dan niet vrolick zijn. Doen seyde die duvel. Ick come terstont gheloopen van Eggermont, daert altemael vermoort is, want Karel wilde Oriande hebben, ende Oriande en was inde stadt niet, doen wasser een verrader die coninc Karel die stadt over leverde. Ende doen de coninck die stadt hadde, so dede hi terstont den iongen Aymijn hanghen ende Spiet neven hem, ende Buevijn van Eggermont was ghehangen, ende Druwane sijn moeder is gedolven, ende daer en is nyemant van hen allen behouden, want si al storven in desperacien, aldus so come ick hier ghevloghen metten sielen nae der hellen want al dat inder steden was dats vermoort, ende wi vlieghen metten sielen na der hellen toe. Doen si dat hoorden, seyden si tot Malegijs. Hoordy wel ghi toovenaer, hoe dat met u

[p. 250]

vrienden staet, ende hoe si in haer bloet versmoort zijn ende verdoemt zijn inden afgront der hellen, ende ghi en sult niet badt varen met uwer tooverijn. Doen Malegijs dit hoorde, so was hem wee te moede ende seyde. O almogende God zijn dit ons avontueren so zijnse seer cleine, ende hoe moegen dat u bermhertige ooghen lijden, datter so menige kersten sielen ter hellen ghedragen wort. Niet te min ghenadighe Heere uwen wille moet gheschien want haerlieder sonden schult is, dus so wil ic met tranenden oogen bidden dat ic berou mach crijghen voor mijn sonden ende dat dese pine die ick voor mijn oogen sie, moet in staden staen van mijn voorleden sonden, ende Here wat u belieft met mi gedaen te hebben, dat wil ic gheerne lijden, in dien dattet vleesch verdragen mach. Doen die duvels sagen dat si aen Malegijs niet en hadden, so waren si seer verstoort, al briesschende wten hole loopende, oft al die werelt hem te nauwe gheweest hadde. Ende doen ghingen si Belsebub toe maken ghelijc eenen engel, om dat hi Malegijs soude tempteren. Ende doen Belzebub daer binnen quam, so liepen alle de duvelen wech, om dat Malegijs hem te badt betrouwen soude op Belzebub, ende Belzebub is tot Malegijs gecomen daer hi lach ende seyde. O Malegijs hoe seer deert mi u bitter liden om dat die coninc der glorien zijn hant der ghenaden van u getogen heeft, ende heeft u ghestelt int getal der verdoemder. Malegijs dit hoorende, wert bitterlic screyende ende seide. O goede enghel wat is mijn misdaet dat ick verdoemt moet zijn, mijn hopen was dat met deser pinen mijn sonden vergeven souden zijn. Doen seyde die engel. U saken stonden op een goede mate eer die stadt ghewonnen was, ende eer Oriande haren schepper blasphemeerde ende haer misdroech so vileynlic, daer ghi principalic oorsaec af zijt, ende dus so moet ghi mede die pijne der sonden lijden. Want daer staet

[p. 251]

gescreven. So veel misdoet hi die den raet gheeft, als diet werck doet. Ende om dat ghi oorsake zijt datter soo menich mensche zijn lijf heeft verloren, ende so groote sonden ghebuert zijn, soo moet ghi metten anderen die selve pijne lijden, mits dat al door u gheschiet is. Doen Malegijs dat hoorde so seide hi. O heylige enghel sal ic moeten verdoemt zijn. Doen antwoorde Belzubub. Die mare en is niet veel betere, hoe wel dat mi leet is ende soe ist oock al themelsche geselscap, want si voor u gebeden hebben, mer ten mach niet helpen. Doen seyde Belzebub totten duvele. Ghi duvels neemt den verdoemden Malegijs ende draecht hem bij Oriande int diepste der hellen. Doen die duvels dit hoorden, seiden si. Rechtveerdich rechter gheeft ons desen toovenaer Malegijs die ons toe behoort. Malegijs dit hoorende riep met luyder stemmen. O coninck der coningen ontfermt my arm sondaer door u vijf wonden die ghi voor ons arme sondaeren ontfanghen hebt, so bid ick u dat ghi mi vergheven wilt mijn sonden, als ghi den moordenaer aenden cruce vergaeft ende wilt u bermhertighe ooghen op mi slane, also dat mi die boose vyanden niet en verwinnen. Doen hi dus lange geleghen hadde in bedinge, so wert hi so flau dat hi neder ter aerden viel, mer altijd biddende dat hem God ontfermen wilde. Doen Malegijs daer lach, soo meenden die duvels dat hi in onmachte gelegen had, so seyde die duvel Belzebub dye daer als engel stont totten duvelen. Ghi duyvels neemt hem ende brenct hem daer hi behoort. Doen seyden die duvels. Wien mogen niet, want die heylighe ghebeden beschermden hem datse gheen macht over hem en hadden. Doen seyde die duvel Balckare tot Belzebub. Ghi sijt een engel Gods, draecht ghi hem daert u belieft. Doen Malegijs dit hoorde, so wert hi denckende dattet niet dan bedroch der vyanden en was, so verblijde hi hem seer, ende aenriep

[p. 252]

den soeten naem Iesus. Ende ten lesten so zijn die duvelen wech gevloden met groten gecrijsch boven op die hoochte van den bergen, om dat si aen Malegijs niet winnen en conden. Ende Malegijs die viel in zijn gebet biddende den almogenden God dat hi hem wter duysternisse wilde verlossen.