Historie van Malegijs

Hoe dye coninc van Pruyssen ontboot die bisscoppen van Mekelenborch ende Cuelen, ende hoe hijse eerlic ontfinck.

ALs die bisschoppen metten clercken so lange ghereden hadden, dat si quamen op een mile nae tconincrijcke van Pruysen, so seynden si eenen bode totten coninc dat si so nae by hem waren. Doen die coninc Fragius dat hoorde, so is hi met zijn heren hem lieden te ghemoet gereden, ende heeftse eerwaerdelic ontfangen, henlieden vriendelic groetende. Die bisscopen dit siende, verblijden hem ende zijn so al te samen gereden na der stadt. Ende als si binnen der poorten quamen, so stont daer die coninginne ende Oriande bi haer met veel scoonder maechden, ende Oriande seide. Ghi heren willecom moeti zijn, want ghi hier groot ghebrec zijt om dese doncker menschen te brengen int lichte, ende den wech der salicheyt te leeren. Dye bisscop van Cuelen dancte Oriande seer, ende hi wertse kennende, om dat hijse dicwil te Cuelen met Baldaris haren broeder gesien hadde, ende hi seyde. Oriande vrouwe van Rootsefluer, hoe compt dat ic u hier dus vinde. Oriande seyde. Heer Ian bisscop van Cuelen, tis den wille Gods diet aldus hebben wilt dat ic dole, mer waerom dat ic dole dat sal ic u noch wel seggen. Aldus reden die heeren te hove, ende die bisscoppen bleven by den coninc ende zijn heren, ende die ander clercken ende priesters waren gheherbercht in ander costelijcke herbergen, ende een yeghelic ginck sitten eten ende drincken, makende

[p. 167]

goede chiere, want het noene was doen si int stadt quamen. Als die maeltijt gedaen was so gingen die bisschoppen ende consacreerden die kercken, capellen ende outaren daermen misse op doen soude. Ende daer waren ghesedt .xiiij. vonten in vier kercken. Ende die coninck dede een gebodt gaen, dat een yegelick mensche ionc ende oudt soude comen in die kercke naectvoets ende blootshooft om hem te laten doopen, ende ontfangen dat heylich kersten gheloove. Ende doen wert gedoopt dye coninck ende coninghinne met haren sone, met alle den heeren ende gemeenen volcke. Ende doen werden daer gedoopt ontrent .xl. dusent mannen, ende vijftich dusent vrouwen ende kinderen. Ende als tvolck ghedoopt was, soo ghinckmen die missen in die vier kercken beghinnen, om dat elck mensche gheleert soude worden in die beduydenisse der missen. Ende men deder wel misse te hondert steden in die vier kercken. Die eerste kercke was onser vrouwen kercke. Die ander was des heylichs cruys kercke. Die derde was sint Ians kercke, ende die vierde was sint Annen kercke. Ende dese kercken werden daer noch daghelijckx in eeren ende reverencien ghehouden. In een yeghelijcke was een gheleert man die hemlieden predicte, ende informeerde int kersten gheloove. Doen den dienst ghedaen was, soo ghinck een yeghelijck in zijn herberghe. Ende die coninck ende dye coninghinne met Oriande ende metten bisschop reden te hove waert om te bancketeerne. Die coninghinne seyde tot Oriande. Eerwaerdighe vrouwe wat sal ick u ter lieften wederom doen, dat ghy my verloste vander doot. Oriande seyde. Ghy sult den weert daer ick ghelogeert was beghiften want hy was den eersten oorspronck dat ick by u quam, ende dat ick u vertroost heb. Die coninghinne seyde dat zijt doen soude. Ende si ontboot den weert, ende hy wert borghemeester gemaeckt vander stadt

[p. 168]

van Pruysen, ende hem was des iaers ghegheven te verteerne .C.C. ducaten. Dye weert danckte Oriande seer dat si hem tot dye eeren hadde ghebracht. Dye coninck ende die coninghinne metten heeren ginghen goede chyere maken, ende si ordineerden priesters ende clercken dye daer bliven souden om een verstercken van tkersten gheloove. Daer maeckten dye twee bisschoppen eenen bisschop des lants, ende priesters dye de kercke regeren sullen. Ende dye bisschoppen namen oorlof aenden coninck ende coninghinne, ende zijn wederom thuys ghereyst. Doen zijn dye coninck ende coninghinne tot Oriande ghegaen nae den avontmael, ende hebben haer goeden nacht gheseyt. Daer op Oriande seyde. Ick en sal gheen goede nachten hebben voor ick Malegijs vonden hebbe.

Doen Oriande dat lant bekeert ende kersten gemaect hadde, ende veel kercken ende godshuysen ende cloosteren daer ghetimmert hadde, ende daer priesters ende clercken ghelaten hadde om dat volc te leeren ende te onderwijsen, soe dancten si den almogenden God van sijnder gratien die hi haer verleent heeft, segghende. O schepper hemelricx ende aertrijckx ende al datter in is, hoe sal ic u connen voldancken van die gratie die ghi mi ghegeven hebt dat ick dit lant van Pruysen kersten ghemaect heb, ende alle die afgoderie veriaecht, ende uwen gebenediden naem doen eeren ende verheffen. So bidde ick u nu almogende Here door u grondeloose barmherticheyt dat ghi my also veel gracien wilt laten gheschien dat ick Malegijs mijn lief voor mijn doot sien ende spreken mach. Doen si haer ghebet ghedaen had, soo seyde si tot Migreel haren knape. Mijn getrouwe knape het is waer dat wi hier wel zijn, ende ons wert groote chier vanden coninc ende vander coninghinnen ghedaen, nochtans so moeten wi op een ander, want wy moeten soecken Malegijs mijn lief, dye wy so langhe gesocht

[p. 169]

hebben, ende noch soecken sullen, ter tijt toe dat God en dye fortune ons verleent dat wi hem vinden mogen. Ghy weet ooc wel dat ick so menighen duyvel heb besworen, maer gheen van hen allen en can mi daer af bescheet segghen. Aldus peyse ick dat hy op dye werelt nyet en mach wesen mer hi moet onder die aerde zijn, twaer anders onmogelic, oft eenich vanden gheesten souden my wel weten te segghen waer hy ghevaren waer. Ende nu soo heeft mi die duyvel Balkare gheseyt dat ic van hem niet vernemen en sal, oft ic en moeste reysen tot sinte Patricius valleye oft gate. Aldus soo heb ick ghedacht dat ick oorlof nemen wil aenden coninc ende aen die coninghinne, ende reysen nae sinte Patricius gate, om te vernemen waer dat ic hem vinden sal. Doen die knape hoorde dat zijn vrouwe Oriande weder wech wilde, was seer droevich inder herten in hem selven, segghende. Och moeten wi weder van hier scheyden, och vrouwe wi zijn hier so wel, want wi hebben hier wat wi begheeren, aldus mochtet gaen nae minen sinne, ic soude hier blijven, want ic duchte als wi daer tot sinte Patricius comen dat al verloren moeyte sal wesen. Oriande dit hoorende, seyde tot haren knape. Ic sie wel ghy en soect mijn welvaert niet, want ghi weet wel dat ick sonder Malegijs niet leven en mach aldus so en vermaent daer niet meer af, want ic salder reysen, oft inder wille [daer] te zijn daer voor doot te blijven. Doen dye knape dit hoorde soo sweech hi stille, want hy mercte wel dat si gram was. Binnen desen middelen tijde dat Oriande ende haer knape spraken van scheyden, so quamen die coninc Fragius ende die coninghinne Ampliora ende seyden tot Oriande datse haer niet en souden belghen, dat si also onversiens quamen. Oriande bedancten den coninc seer ende seyde. Heer coninc hoe souden wi ons belghen dat ghi bi ons coemt, want wi souden selver tot u ghecomen

[p. 170]

hebben, ende dancken u van dier weldaden die ghi ons ghedaen hebt. Die coninc seyde. Oriande al tgeen dat ic u gedaen heb en is niet te gheliken bi die duecht ende vrientscap die ghi aen ons gedaen hebt. Doen seide Oriande. Heer coninc die gracie scrijvet den almoghenden God toe, ende mi arm sondich mensche niet. Nu weet ghi wel heer coninck dat ic u ende alle u volc heb helpen keeren totten heyligen kersten gelove, aldus bid ick u dat ghi nemmermeer tkersten gheloove af en gaet dat ghi ontfangen hebt, den tijt is hier dat ic vertrecken moet, om te soecken mijn alder liefste Malegijs. Die coninc dit horende dat si wech reysen wilde, was hi seer droevich ende seyde. O lieve vrindinne waerom wildi vertrecken isser iet dat ghi begheert men salt u bestellen. Oriande seyde. Ten mach niet zijn ic en moet reysen, ende ic bid u dat ghi u volc wilt onderhouden int kersten geloove, twelc die coninc beloofde. Ende de coninginne gaf haer .ij. tortelduven van goude seer constich gewracht. Ende Oriande siende die presentatie, namse seer danckelic, ende met grooter droefheyt scheyde si vanden coninc ende coninghinne ende si ghinc na den oever vander zee, daer si haer schip ghelaten hadde, om weder daer in te reysen na sinte Patricius gat oft valleye daer si van Maleghijs haer lief vernemen soude, also die duyvel gheseyt hadde.