Las Huelgas de Burgos
Codex Las Huelgas. Music from the royal convent of Las Huelgas de Burgos. Sequentia o.l.v. Barbara Thornton en Benjamin Bagby. Deutsche Harmonia Mundi/WDR, 1992. 75:10 min. Cat. A (ca. f 45, -).
Sequentia heeft de laatste jaren tal van prachtige uitvoeringen van het middeleeuwse repertoire vastgelegd. Deze cd is de tweede in de zogenaamde Vox Iberica-reeks: een drietal cd's met muziek uit het middeleeuwse Spanje. Op de eerste cd staan gezangen uit de twaalfde-eeuwse codex Calixtinus. De derde en laatste cd van de reeks bevat gezangen voor koning Alfonso X van Castilië.
De hier besproken cd bevat gezangen uit de codex Las Huelgas. Dit manuscript is afkomstig uit Las Huelgas de Burgos, een cisterciënzer vrouwenklooster dat in 1187 door koning Alfonso VIII werd gesticht. Het klooster is bekend om zijn rijke muzikale traditie. Met name tijdens de regeerperiode van Alfonso X, ook wel el Sabio (de Wijze), beschikte het klooster over een goede schola cantorum. De codex waaruit wordt gezongen moet omstreeks 1300 zijn gekopieerd. Sindsdien is hij altijd in Las Huelgas bewaard gebleven, wat de naam van de codex verklaart.
Het corpus bevat naast éénstemmige ook twee- tot vierstemmige composities. Vele ervan zijn gewijd aan Maria. Een schitterend voorbeeld is het Mater patris et filia (gezongen op Maria Hemelvaart) dat door de vrouwenschola van Sequentia zeer zuiver en met grote trefzekerheid wordt vertolkt. Ditzelfde geldt voor het laatste lied van de cd, O gloriosa Dei genitrix, eveneens een Marialied, waarin de complexe polyfone (= meerstemmige) structuur op virtuoze wijze door de dames wordt gezongen.
Naast de Marialiederen koos Sequentia de planctusliederen, die eerder dit jaar al op de cd The pilgrimage to Santiago door het New London Consort (zie: Madoc 6 (1992) 2) werden opgenomen. Ook hier klinken het O moniales concio (bij de dood van de abdis Dona Maria Gonzales in 1325), voorafgegaan door het Quis dabit capiti meo aquam, het Rex obiit et labitur Castelle gloria (een klaagzang op de dood van Alfonso VIII in 1214) en het Plange, castella misera (bij het overlijden van Sancho III in 1158). En hoewel de instrumentale en vocale solisten van de New London Consort deze liederen prachtig hebben uitgevoerd, vind ik de eenvoud waarmee Sequentia dit doet indrukwekkender.
De selectie die op deze cd uit de 146 liederen van de codex Las Huelgas is gemaakt, laat de veelzijdigheid van het repertoire goed tot zijn recht komen. Ook de afwisseling tussen vrouwen- en mannenschola, en het achterwege laten van instrumenten (op een enkele symphonia na) maken dat de cd geen moment verveelt.
Anne Houk de Jong
Auteursrechtelijk beschermd