Skiplinks

  • Tekst
  • Verantwoording en downloads
  • Doorverwijzing en noten
DBNL Logo
DBNL Logo

Hoofdmenu

  • Literatuur & Taal
    • Auteurs
    • Beschikbare titels
    • Literatuur
    • Taal
    • Limburgse literatuur
    • Friese literatuur
    • Surinaamse literatuur
    • Zuid-Afrikaanse literatuur
  • Selecties
    • Onze kinderboeken
    • Basisbibliotheek
    • Tijdschriften/jaarboeken
    • Naslagwerken
    • E-books
    • Publiek Domein
    • Calendarium
    • Atlas
  • Gebruiksvoorwaarden
    • Hergebruik
    • Disclaimer
    • Informatie voor rechthebbenden
  • Over DBNL
    • Over DBNL
    • Contact
    • Veelgestelde vragen
    • Privacy
    • Toegankelijkheid
Leven van Lutgart

  • Verantwoording
  • Inhoudsopgave

Downloads

PDF van tekst (2,25 MB)






Editeur
François van Veerdeghem



Genre
poëzie

Subgenre
heiligenleven


In samenwerking met:

© zie Auteursrecht en gebruiksvoorwaarden.

 

Leven van Lutgart

(1899)–anoniem Lutgart, Leven van

Vorige Volgende

XXVI. Van din dat si verlogt wart ere nonnen in drome, die si sider genas met beden van coringen ende van sikheiden.

 
+Tin selven tiden was begeven,
 
Alse in die vite staet gescreven
9135
In een godhus van grawen nonnen,
 
Dat niwelinge doe begonnen
 
Ende oc vermart van eren was,
 
En nonnekijn, daer ic af las
 
En schone exempel, dat ic nu
9140
Voert wille in didsche seggen u.
 
Dat nonnekijn, dar ic af sal
 
U seggen, beide liefgetal
 
Ende gracieus, was an din tide
 
Gesont, in hoegen ende blide
9145
Ende oc sijns selves wel gemeet;
 
Want hem wel stont dat kovelkleet
 
Ende oc die swarte wijl opt hovet.
 
Hirbi so quam dat het geloevet
 
Hemselven hevet sent so verre,
9150
Dat het darmede wart in sperre1
 
Sent lange iegen din viant,
 
Die okison dar ane vant
 
Van lettenessen, dar hi mede
 
Hem sider groten toren dede;
9155
Want hi, die fel es ende loes
 
Ende allen menschen es altoes
 
Gereet har ongevoch te doene
 
Met enen maten okisoene,
 
Hi enen saen bedrogen hevet
9160
Die hem consent van herten gevet,
[p. 91]
 
+Gelijc der nonnen daer ic af
 
Began te telne, die hem gaf
 
Dat okison van selker dinc
 
Daer si sent doegen af ontfinc.
9165
Want cranke minne in herte dragen
 
Began der nonnen so behagen
 
Doe si der ijoget was in inne,
 
Dat sijt hanterde in haren sinne
 
Te lange sider boven mate.
9170
Mar doe si waende van verlate
 
Die medicine weder vinden
 
Ende haren sin daeraf ontbinden,
 
En conde sijs nit wel geplegen;
 
Want so die viant streer dar iegen
9175
Dat sijt geleesten nit ne conde.
 
Dos bleef si sider lange stonde
 
In sware pine ende in verdrit,
 
Want se die viant nit ne lit
 
Dis avestaen, daer si hem af
9180
Consent van herten wilen gaf.
 
Dat was die cranke besechheide
 
Van herten, daer hi omme leide
 
Die lagen sijn so menechfout,
 
Dat sijt wel ijammerlike ontgout
9185
Doe si dis ave wilde staen;
 
Want dat si wilen hadde ontfaen
 
Van selken dingen din consent,
 
Dat moste si ontgelden sent.
 
Wildi verstaen in wat maniren?
9190
Tirst dat die nonne waende kiren
 
+Har herte van din ongevoege,
 
Die viant, die dat gerne onsloege
 
Ende alle dogt hem pijnt bevellen,
 
Hi ginc se stoken ende quellen
9195
Met coringen groet ende swar,
 
Die dogde sider menech ijar
 
Die arme nonne, want het was
 
Die Godes wille, eer sijs genas.
 
Aldos so bleef si lange sent
9200
In grote pine ende in torment
 
Van herten; want se nit ne sparde
 
Die viant, die se also verswarde
 
Met coringen swar utermaten,
 
Dis hem gewerden wilde laten,
9205
Mar nit te vollen, Got, die Here.
 
Idoch, so was sire af so sere
 
Getormenteert int herte binnen,
 
Dat si ne conde nit verwinnen
 
Din commer din sire ave droch,
9210
Die meerre was dan int gevoch.
 
Dos es si tongemake bleven.
 
Mar noch vindikker af gescreven,
 
Hort hare, ic sal u seggen wat:
 
Sent dat die viant so gohat
9215
Der nonnen wart, dat hare in pine
 
Aldos van herten stont te sine,
 
Want si verwinnen nit ne conde
 
Die koringen daer si die sonde
 
Tin tiden af onfruchtte so
9220
Dat si wel dikke was onvro,
 
+Got, die geboet die werelt al,
 
Hi sendde en ander ongeval
 
Hare over noch: dat waren twee
 
Daer si af dogde oc menech wee.
9225
Ic sal u seggen welkerhande:
 
Hi bantse met so swarren bande
 
Van plagen die hare ane wis
 
Bi sinen wille, dat si dis
 
Gevulde sider oc mesquame
9230
Ende ongemac in din lichame.
 
Dos was van buten ende binnen
 
Beswart so sere in allen sinnen
 
Die nonne, dire ic doe gewach,
 
Dat si vermonden dikke plach
9235
Har ongemac met groter clagen
 
Ende oc hars ongevals gewagen.
 
Oc bat si Gode omodelike
 
Met dro(e)ver herten dagelike
 
Dat hi har clagen ende karmen
9240
Beschowede ende hem liete ontfarmen
 
Dis overlastes, daer si mede
 
Verladen was. Mar hare bede
 
En wart van Gode nit so saen
 
Na haren wille al noch ontfaen;
9245
Want over een, sal si genesen,
 
Dat sal noch bi Lutgarden wesen;
 
Also gedregt die Godes raet.
 
Nu merket ende wel verstaet,
 
Ic sal u seggen hoe die dinc
9250
Ten besten sider al verginc:
 
+Die nonne, daer ic ave seide,
 
Si herdde grote besechheide
 
Nacht ende dach met wille groet
 
Met biddene over dese noet.
9255
Mar Got, die vader goedertiren,
 
Die plegt die saken so bekiren
 
Dat si te goeden pointe comen,
 
Al leget hi maschin ons somen
 
In versten meer en lettelkijn
9260
Dan ons gevoge dunket sijn
 
Dis wi hem bidden, sijt gewes
 
Dat ons die verste betes es
 
Dan ons die haste ware, indin
 
Dat wi die dinge, die geschin
9265
Bi Godes wille, ende dat hi doet,
 
Algader houden over goet.
 
Hibi so quam dat hi der nonnen
 
En wilde noch so saen nit onnen
 
Dat si genase, al was hem dat
9270
Wel cont dat sijs hem dikke bat.
 
Idoch bi sire volre doeget
[p. 92]
 
So hevet hi ens deels verhoeget
 
Har herte sent op enen tijt,
 
Gelikerwijs dat si gelijt
9275
Dis hevet selve, ic seggu hoe:
 
Tin nameliken stonden, doe
 
Si mettin leede was verladen
 
Ende si aldos der Gods genaden
 
Geclaget hadde har ongeval,
9280
Gevil dat ic u seggen sal.
 
+Op enen nacht so was gelegen
 
Ende hars gemakes soude plegen
 
Die selve nonne, ende also saen
 
Alse igewelken was ontgaen
9285
Van haren sinnen sine cracht,
 
Ende oc dat waken hare ontfacht,
 
So sloch si lise in enen drome.
 
Daer sach si in met groten goeme
 
En vision schone ende waer
9290
Daer dat bedijt af oppenbaer,
 
Diet wilde merken, wesen mochte;
 
Want over waer der nonnen dochte
 
Dat si quam gaende in ere stede
 
Daert een wel sute wesen dede.
9295
Daer sach si heren ende vrowen
 
Die waren vro ende alles rowen
 
Vergeten hadden; mar den prijs
 
Din gaf men daer, na har avijs,
 
Vor alle dandre ere maget,
9300
Die hevet oc so wel behaget
 
Har selven, dat si goeden dach
 
Vor dandre alle, die si sach,
 
Tirst hare boet, want dat si ware
 
Dis werdech best, dat dochte hare.
9305
Doe sach si voert dat quam gestreken
 
En ander, die se wilde spreken,
 
Te hare wert al sonder heide.
 
Nu mogdi horen wat hi seide;
 
Hi sprac: ‘Yonfrowe, dat gi sijt
9310
Verladen nu op desen tijt
 
+Van qualen, dat es wale cont
 
Ons somen, ende oc ongesont
 
Van koringen int herte binnen.
 
Mar over een, seldi gewinnen
9315
Der boeten it van allen desen,
 
Dat moet hi derre maget wesen.
 
Wildi oc weten wie si si,
 
Ic segget u, geloeves mi:
 
Het es Lutgart van Saintteron;
9320
Dor haren wille sal u don
 
Got, die die werelt al bewart
 
Ende sine gracie nit ne spart
 
Daer hise wel bestaden welt,
 
So groet die gracie, dat gi selt
9325
In corten tide al sonder waen
 
Van uwen leede boete ontfaen,
 
Daer gi noch mede sijt gehonden.
 
Nu vart enwech, ende u van sonden
 
Voertan gematet, ende sere
9330
Dankt alles goedes onsen Here.
 
Oc seldi bidden hem met trowen
 
Dat hi it schire toter vrowen
 
U late comen; so seldi
 
Ontladen werden ende vri
9335
Van allen stukken dar gi nu
 
Al kroenende af beelaget u.’
 
Doe dese wart har inde namen
 
Die wonderlike wel bequamen
 
Der siker nonnen, die daer stont
9340
Van qualen noch al ongesont,
 
+Ende op die magt van hogen prise
 
Hare ogen sloch, so waren lise,
 
Eer sijs it moedde, enwech gevaren
 
Lutgart ende die met hare waren.
9345
Oc es daerna in corter stonde
 
Die nonne ontwaket, die ne conde
 
Dis slapens langer nit geplin;
 
Want so verhoeget wart van din
 
Har herte binnen dat si sach
9350
Dat vision aldaer si lach,
 
Dat sire met ontspranc ter vart.
 
Mar hoe die droem sent wart verelart
 
Salic u seggen, want het es
 
Wel recht dat ies u doe gewes:
9355
Op enen tijt sent, doe din Here,
 
Die alle dinc heft in bekeere1,
 
Tijt dochte, na dat hi versach
 
Dat har gewijn daran gelach,
 
Der siker nonnen wilde ontfarmen
9360
Ende ave leggen al dat karmen,
 
Dat si met droever herten dede
 
Wel dikke na dergerre sede
 
Die van mesquamen sijn verladen,
 
So hevet hi met goeden staden
9365
Beworpen lise en okison
 
Daer hi met sal vererigen don
 
Der nonnen dat si so begert;
 
Want sider es t Aiwires wert
 
Gevaren die met andren nonnen
9370
Daer u dit dicht af es begonnen.
 
+Ende alse quam in dat convent
 
De nonne, daer si ombekent
 
Tin tiden was (want noit eer
 
En hadde si geweset meer
9375
T Aiwires daer se Got, die goede,
 
Geweget hadde), al sonder hoede
 
Began si mikken ende spin
[p. 93]
 
Of si Lutgarden it gesin
 
Ende oc bekennen soude mogen.
9380
So lange si dis heft geplogen
 
Dat si die vrowe comen sach.
 
Meer, dat men u te wondre mach
 
Vertrekken, onder vremde liede
 
Tin selven tide aldaer geschide;
9385
Want die ijonfrowe, tirst dat si
 
Die maget edel ende vri
 
Met ogen sach, began si saen
 
In herte binnen wel verstaen
 
Al sonder vragen oppenbare
9390
Dat het Lutgart, die maget, ware
 
Die si in drome sach tevoren;
 
Nochtan sent dat si wart geboren
 
En hadde sise, al sonder daer,
 
Met ogen nie gesin elwaer.
9395
Maer dat sire ave wart verhoeget,
 
Dat wanic dat gi weten moeget
 
Wel bi u selven sonder tale.
 
Want sal die commer ende die quale
 
Daer si noch sere af es verswart
9400
Vergangen, dat sal doen Lutgart.
 
+Daeromme en wondert nu nit sere,
 
Al dankde si dis onsen Here,
 
Dat si die vrowe sach met ogen.
 
Nu salic u dan voert betoegen
9405
Hoe sent volcomen es die sake:
 
Die nonne, dat si gerne sprake
 
Die vrowe in heimelriker stede,
 
Si vollic hare weten dede.
 
Doe gingen wech al sonder beide
9410
Die vrowe ende, daer ic ave seide,
 
Die cranke nonne, die van hare
 
Wel gerne it saen vertrostet ware;
 
Ende alse quamen daer si wouden
 
Har parlament die vrowen houden,
9415
So ginc der maget hare noet
 
Die nonne clagen, die si groet
 
Gedoeget hadde lange stonde
 
Van koringen, die si ne conde
 
Verwinnen nit, mar al te swar
9420
Verdregen hadde menech ijar.
 
Oc hevet si geclagt der vrowen
 
Die quale, daer af was teblowen
 
Sere utermaten al har lijf,
 
Ende seide: ‘Ic, arm, onsalech wijf,
9425
Wel sute vrowe, u comic clagen
 
Dat ongemac van mire plagen,
 
Die beide buten ende binnen
 
Mi tormenteert in allen sinnen;
 
Want binnen benic so verladen
9430
Van koringen, dat mi der schaden
 
+(Want si mesvuget onsen Here)
 
Verwasset utermaten sere;
 
Oc toeget buten die lichame
 
Dat hi wel gerne u helpe name
9435
Iegen den commer die hem dert,
 
Want nit ne mach hi sijn verwert
 
Dar iegen noch gewinnen spoet,
 
Hen si dat gi hem helpe doet
 
Met uwer beden, maget fijn,
9440
Ende oc geradech willet sijn;
 
Want noch met dranke, noch met spisen
 
Die ons die phisicine wisen,
 
En canic weder mine cracht
 
Vercrigen nit; want in ommacht
9445
So vastic dikke an minen danc,
 
Want ic ben doesech1 ende crane
 
Ende ongebrukech mede lede.
 
Nochtan so motic enen sede
 
Hanteren dikke, ver Lutgart,
9450
Die mi dat herte meer beswart
 
Dan enech commer din ic drage,
 
Hoe groet hi si; want iegedage
 
So motie breken, maget rene,
 
Die abstinentie, die gemeene
9455
Es overal in die convente;
 
Wan closterspise noch pulmente
 
En conen mi nit so gestaen
 
In staden, dat ic moge ontgaen
 
Der qualen migel ende groet.
9460
Dis motic nutten dor die noet
 
+Dat vleesch in overtullechheiden,
 
Want came can men dat gereiden
 
So welkertiren dat het si,
 
Dat ics gepaijt houde mi;
9465
Want alsic iwent dis ontbite
 
En vuget nit din appetite;
 
So es die cost daeraf verloren.
 
Dis dogic sonderlingen toren,
 
Die mi verswart dat herte meer
9470
Dan ander pine ochte ander seer
 
Dat mi mescomt van andren saken.
 
Mar gi, die moget blide maken
 
Dengenen die bedroevet es,
 
Wel sute vrowe, ontfarme u des,
9475
Dis biddic u dor uwe doeget;
 
Want nit ne magic sijn verhoeget,
 
Noch nit genesen, maget vri,
 
Van minen commere, het ne si
 
Dat ghire mi welt toe geraden
9480
Ende onstech sijn der Gods genaden.’
 
Doe gaf antwerde in derre wise
 
Lutgart, die vrowe goet van prise,
 
Der nonnen weder ende seide:
 
‘Die ewelike ontfarmechheide
[p. 94]
9485
Dis Heren, die in allen dingen
 
Al sinen wille mach volbringen,
 
Mote uwes, lieve dochter mijn,
 
Ontfarmen ende u onstech sijn
 
Der baten die gi so begert!
9490
Mar hort en lettel harewert;
 
+Ic sal u seggen, so ic can
 
Dat best volbrengen, watter an
 
Te merkene es, dat u dos sere
 
Gegheecelt hevet Got, die Here.
9495
Gi hebbet wel in somen stonden
 
Gehoret seggen dat die sonden
 
Die ons besmetten ende onssinen
 
Dat herte binnen, dis verdinen
 
Dat wi gegheecelt moten wesen;
9500
Oc hebbedi masschin gelesen
 
Of horen seggen, alsic wane,
 
Al si dat ic u dis vermane,
 
Dat Got, die coninc van din trone,
 
Die meest te gheecelne es gewone
9505
Hir in dit werellike ellinde
 
Din hi die blischap sonder inde
 
Ende oc dat ewelike leven
 
Na sal in sinen rike geven.
 
Daeromme en moet u varen nit,
9510
Yonfrowe, al doegedi verdrit
 
Ende ongemac in din lichame;
 
Want onsen Here es so bequame
 
U quelen ende u doegen al,
 
Dat hijt u wel vergelden sal.
9515
Nochtan, ijonfrowe, alsi dat sake
 
Dat gi van groten ongemake
 
Te meerre selt din loen gewinnen,
 
Wildi te meer dis Gode minnen
 
Ende oc met trowen hem te meer
9520
Dis danken, alse wilen eer
 
+Vor ons sine utvercorne daden,
 
Die beide sieden ende braden
 
Hen lieten ende villen mede;
 
Dat hen die minne doegen dede
9525
Daer si so waren met verclart,
 
Dat sire en conden nit en wart
 
Geseggen iegen, mar al stille
 
Dis swegen dor den Godes wille.
 
Idoch, dis gi mi hebt geclaget
9530
Dat gi so groten commer draget
 
Van koringen, die u verwegen
 
Dat si u therte doen vertregen,
 
So salic harde gerne don
 
Na mine macht en orison,
9535
Wildijs mi helpen, tonsen Here,
 
Warbi dat gi voertane mere
 
In groten rasten leven selt
 
Van herten. Mar dat gi mi telt
 
Dat so beworpen es die eesch
9540
Van uwer saken, dat gi vleesch
 
Moett nutten dikke an uwen danc,
 
(Want gi sijt doesech ende cranc
 
Ende oc sere in din lichame
 
Onttempert, dat gi die mesquame
9545
En cont beschiwen anders nit,
 
Daer gi wel dikke groet verdrit
 
Af hebt te doegene, alse gi
 
U hebt beclaget iegen mi),
 
Wildi din raet, din ic u geven,
9550
Yonfrowe mijn, sal hir te neven,
 
+Ontfaen, so radic u met trowen,
 
Sent dat u Got so heft tebloewen
 
Met qualen groet, dat u in pine
 
Bi sinen wille staet te sine
9555
Ende oec in commer, die u swart,
 
Dat gi der spisen nit ne spart
 
Die elken dage tidech es,
 
No vleesch, no visch; want sijt gewes
 
Dat u en soude nit te vromen
9560
Die abstinentie mogen comen,
 
Mar meer te schaden, dochter mijn.
 
Daromme en spart no bir, no wijn,
 
No visch, no vleesch, mar nemet al
 
Te vollen danke dat u sal
9565
Verleenen Got, tote an der stonde
 
Dat gi u weder die gesonde
 
Sal geven ende gi van desen
 
Noch sijt en lettel bat genesen.’
 
Doe dese wart Lutgart, die goede,
9570
Ten inde brachte, in droeven moede
 
Stont op die nonne al sonder beide
 
Ende hare knin ter erden leide
 
Ende op der vrowen schoet hare hande
 
Tesamen, so dat wel bekande
9575
Lutgart, die vrowe, al oppenbare
 
Dat si noch tongemake ware;
 
Oc sprongen met ut haren ogen
 
Die trane groet, diet wel betoegen
 
Alleene mochten sonder tale.
9580
Dos heft si weder altemale
 
Heranderwervet1 hare bede
 
Alnoch, die si tevoren dede,
 
+Ende seide: ‘Acharme, sute vrowe,
 
En salic dan van minen rowe
9585
Genesen mogen nemmermere?
 
En sal dan mines Got, die Here,
 
Dor uwen wille ontfarmen nit?
 
Motie dan vuren mijn verdrit
 
Van mire qualen, die mi dert,
9590
Also geheel te lande wert
 
Alse ic se doegde hir tevoren,
 
Soo wee mi dat ic wart geboren!
 
Mar gi, die vol sijt van genaden
 
En al dengenen staet in staden
9595
Die u besuken, maget reene,
[p. 95]
 
En latet mi van u alleene
 
Nit scheeden sonder toeverlaet,
 
Mar mi also in staden staet
 
Alse andren lieden, die u clagen
9600
Of leet, of commer din si dragen;
 
Want over een u cundech si,
 
Magt utvercoren ende vri,
 
Dat ic begere meer die doet
 
Dan lange sijn in dese noet,
9605
Die beide singen ende lesen
 
Mi al benemet ende wesen
 
In mijn convent, dis ic ongerne
 
Ontbere, al staet mi dis tontberne.
 
Mar dor den coninc van den rike
9610
Dat emmermeer ende ewelike
 
Geduren sal, so bid ic u,
 
Wel sute vrowe, dat gi nu
 
+Mijn herte en letel bat verhoeget,
 
Want gi dat bat geleesten moeget
9615
Dan enech ander din ic kinne.’
 
Do gaf aldos met suten sinne
 
Der nonnen weder hare antwerde
 
Die maget fijn, Lutgart, die werde,
 
Ende seide: ‘So begerdi dan,
9620
Na din dat ic gemerken can,
 
Van uwen commere, die u swart,
 
Ontladen wesen? Want u vart
 
Ende oc verweget, alsic hore,
 
Dat gi te reftre noch te koere
9625
Mettin convente uit ne gaet,
 
Ende u ne can noch dranc, noch aet
 
Genugen, daer hen dandre mede
 
Bedragen na den clostersede.
 
Nu laett gesinken dan, ijonfrowe,
9630
Beide uwen vaer ende uwen rowe
 
Ende u terasten weder doet.
 
Al riedic u eer om u goet
 
Dat gi die cracht van din lichame,
 
Dat si te niwte nit ne quame,
9635
Onthildet so gi langest mochtt
 
(Want ijammerlike es hi veriohtt,
 
Si man, si wijf, die die verlieset:
 
Ende u es cont dat hi meskiset1
 
Die hem verdervet so dat hi
9640
Sijns selves ongebrukech si),
 
Nochtan dis gi die closterpine
 
Begert ende in convent te sine
 
+Daer gi die ordne houden moett,
 
So hopic dat u sal geboett
9645
U commer werden eer it lanc,
 
So dat gi dis selt weten danc
 
Din coninc van din paradijse;
 
Want noch pulment, noch closterspise
 
En werdt u nemmermeer verleedt
9650
Na desen dach. Mar eer gi scheedt
 
Van mi, so willic u noch meer
 
Geloven; want en lettel eer
 
So hordic u beclagen dis
 
Dat u dis nuttens so verwis
9655
Van vleesche, dat ghire alle dage
 
Daedt emmer over niwe clage
 
Bidis dat uwen siken monde
 
Die smak genugen nit ne conde
 
Noch nit bequame gnoch gesijn.
9660
Nu sijt dis seker, dochter mijn,
 
Dat gi van desen dage voert
 
En werdet nemmermeer gekoert
 
Van selker spisen; want u sal
 
Die smak daeraf verleeden al.
9665
Nu vaert enwech ende emmermeere
 
Dankt alles goedes onsen Here
 
Dat gi hir hebt verworven nu;
 
Want over waer so seggic u
 
Dat ghijt van rechte hem schuldech sijt,
9670
Want hir u herte werdt gevrijt
 
Van koringen die u mescomen;
 
Daertoe so werdt u hir benomen
 
+Van langer qualen die mesquame
 
Die u noch dert in din lichame.’ -
9675
‘Owi, die nonne weder sprac,
 
Nu hebbedi dat mi gebrac
 
Metterre antwerden al volbrachtt;
 
Nu hebbedi mijn seer gesachtt,
 
Lutgart, gebenedijde maget;
9680
Nu hebbedi die noet verijaget
 
Die ic bekarmde dagelike!
 
Dat motu Got van hemelrike
 
Vergelden, vrowe goedertiren!
 
Nu blijft te Gode, ende ic sal kiren
9685
Te lande wert, want het es tijt.
 
Got, die was ie gebenedijt
 
Ende emmermeer oc wesen sal,
 
Hi motet u vergelden al
 
Ende ewelike hir over geven
9690
Met hem dat paradijsche leven!’ -
 
‘Dat lonu Got!’ die maget seide.
 
Doe stonden op die vrowen beide,
 
Die harre spraken int gevoch
 
Geweset hadden rive gnoch.
9695
Mar nu willic u seggen voert
 
Hoe sent van Gode was gehoert
 
Der welgerakder vrowen bede
 
Die si over die nonne dede:
 
Doe sos die orlof was genomen
9700
T Aiwires ende wedercomen
 
Die nonne was in hare abdie,
 
So was si in die fermerie
 
+Gedaen, daer si tevoren plach
 
Te wesene; ende op enen dach
9705
So sette men na die costume
[p. 96]
 
En groet gerechte ende en gerume
 
Van vleesche op haren tafeldisch
 
Daer si toe sat; oc wasser visch
 
Gesettet omme dat si soude
9710
Van welken eten dat si woude.
 
Mar doe die nonne sach met ogen
 
Dat vleesch, en conde si gedoegen
 
Nijt langer dat het stonde aldaer;
 
Want een verleeden also swar
9715
Tin vleesche wert dat si gewan,
 
Dat noit eer no wijf, no man
 
En hadde meerre in sinen live;
 
Want so began die cranken wive
 
Dat herte wassen iegen dat
9720
Tir selver stonde aldaer si sat
 
Ende si dis hebben waende gheten,
 
Dat sijs en hadde nit ontbeten
 
Om al dat goet van enen rike.
 
Dis moste men wel bastelike
9725
Dat weder dragen van vore hare
 
Alse het vergheffenesse ware;
 
Want sijs en hadde ontbeten nit
 
Noch meer, noch mijn, wat hars geschit
 
Geweset hadde. Oc es die sake
9730
So verre comen na die sprake
 
Der vrowe, dat si noit sent
 
No vleesch en conde no pulment
 
+Genutten, daer materie in
 
Van vleesche was no meer no mijn.
9735
Voert willic u oc kundech wesen,
 
Dat si so wale es sent genesen
 
In corten stonden na dat si
 
Die maget heilech ende vri
 
Gesproken hadde, ende oc verclart
9740
Van allen daer af was verswart
 
Har herte beide ende har lichame,
 
Dat si noch commer, noch mesquame
 
Negheene en dogde sent so groet,
 
Dat si dis imene hare noet
9745
Of clagen dorste, och clagen woude.
 
Oc hevet metter Gods gewoude
 
Die selve sent so toegenomen,
 
Dat si te meerre dinc es comen;
 
Want sent daerna in corten dagen
9750
Die selve, dire wi gewagen,
 
Abdisse wart gekoren daer
 
Daer si met eeren menech ijar
 
Droch dat ambacht van der abdiën.
 
Dos heft die nonne doen bediën
9755
Die starke bede van Lutgarden
 
Ende oc die cracht van haren warden,
 
So dat si sent in haren tide
 
Bleef wale in hoegen ende blide
 
Ende oc met eren ende vromen
9760
Te groter dinc es sider comen.

9135 l. godshus.
+
f.160vo.
1
In sperre werden jegen, in vijandschap komen bij, den haat opwekken van; vgl. in sperre sijn jegen II, 9891, in vijandschap zijn met, niet de gunst genieten van; vgl. vs. 9214. De uitdr., welke hier voor het eerst voorkomt, behoort bij sperren, in den zin van zich verzetten. Zie Lexer op sperren, en vgl. gespar.
9165 l. int herte. - 9174 l. street.
9186 l. hi.
9261 l. sijts. - 9262 l. beter. - 9267 l. hirbi.
+
f.161ro.
+
f.161vo.
+
f.162ro.
+
f.162vo.
9290 l. bediet of bedit.
9358 l. gewiu.
+
f.163ro.
+
f.163vo.
+
f.164ro.
1
De uitdr. moet beteekenen ouder zijne macht hebben. Het znw. bekere (bekeer), dat tot heden slechts in de bet. bekeering was gevonden, zal gebracht moeten worden tot bekeren, in de het. wenden, richten, leiden. Bekere beteekent dan leiding, bestuur.
+
f.164vo.
9388 l. Int herte. - 9401 l. u.
9407 l. heimeliker.
9447 l. mire lede. - 9456 l. Want.
+
f.165ro.
+
f.165vo.
1
d. i. suf, versuft; zoo ook 9542. Vgl. ndl. doezelig. Van dit woord was tot heden slechts één voorbeeld uit het Mnl. gevonden. Zie Mnl. Wdb. op dosich.
+
f.166ro.
9543 l. so sere(?). - 9552 l. teblowen.-9566 l. hi.
+
f.166vo.
+
f.167ro.
+
f.167vo.
1
d. i. herhalen. Heranderwerven was tot heden in het geheel niet, en heranderen slechts in de bet. veranderen gevonden. Vgl. veranderwen, II, 10741.
+
f.168ro.
9613 l. lettel.
9636 l. veriochtt of versochtt (?).
+
f.168vo.
1
d. i. eene slechte keus doen, een verkeerden weg volgen. Het woord was nog niet in het Mnl. gevonden.
+
f.169ro.
+
f.169vo.
+
f.170ro.
9706 l. goet. - 9713 l. Nit. - 9718 l. din.
9728, 9734 l. min.
+
f.170vo.

Vorige Volgende