Leven van Lutgart

(1899)–Anoniem Lutgart, Leven van– rechtenstatus


V. Van din dat si des abts Symoens sile van Foinni verloestte van den vegevire. In enen closter in din dagen, Daer grawe moneke ordne dragen, Die es genamet, alsic mi 970[regelnummer] Versta, die closter van FoinniGa naar voetnoot1 So was gemaket abt en here, Die langen tijt hilt in sine eere Din closter al; hit dant SymonGa naar voetnoot1, Die gerne pijnde om wale don; 975[regelnummer] Hi was behendech ende vroet Ende anders was sijn leven goet; Mar al te swaer was hi dengenen Die crankest in din closter schenen, Ende al te stijf, ende al te fel, 980[regelnummer] Ende oc te wrekene al te snel Van ijongen lieden die mesdaden. Dat was van hem wel grote schade: Want buten din in alre wise So was hi van wel groten prise 985[regelnummer] Ende oc van seden wel gerakt, Alse ons wel cont die vite makt, Die sine seden int gevoch Volcomenlike priset gnoch. Ga naar margenoot+Mar dis hi hadde lof vercregen, 990[regelnummer] Bi die so haddene onderslegen Lutgart, die goede, ende utvercoren. Daeran en heft hi nit verloren; Want op die wile dat hi schit Van derre werelt ende lit 995[regelnummer] Dit brosche lijf, dit arme leven, So wart die sile enwech gedreven, Daer si antwerde moste ontfaen Van allen dat si ie gedaen Tevoren hadde in haren live. 1000[regelnummer] Daer wi erminge, wi caitive Op souden scowen ende merken; Want igewelc van sinen werken, Weder si quaet sijn ochte goet, Te ijoncst antwerde geven moet. 1005[regelnummer] Aldos so moste comen voert Die sile, aldaer si heft gehort Die Gods sententie, die se schire Gewiset heft tin vegevire Om hare sonden, alse daer 1010[regelnummer] Te sine lange XL ijar. Hir binnen quam met waren warden
[pagina 15]
Ter wel gerakder magt Lutgarden Al tote Aiwires die nimare Van hem, dat hi verscheeden ware. 1015[regelnummer] Dis was si roweeh ende onblide; Want sine lange in sinen tide Met vaster herten daer tevoren Geminnet hadde ende utvercoren. Ga naar margenoot+Dis wart si saen also beraden 1020[regelnummer] Dat si hem wilde staen in staden Met harre macht getrowelike. Dos ginc die magt omodelike Te Gode bidden sonder beide Dat hi dor sine ontfarmechheide 1025[regelnummer] Die sile, die hi eer geboet Van niwte, wilde ut alre noet Verloessen ende it schire geven Met hem dat ewelike leven. Dit was der goeder vrowen bede, 1030[regelnummer] Die si so lange wile dede, Op enen dach, dat quam wel lisc Van boven utin paradise Gevlogen ene stemme aldaer, Die seide: ‘Gods vrindinne maer, 1035[regelnummer] Lutgart, nu weset wel te rasten; U disciplinen ende u vasten, Ende oc u beden, sonder waen, Der silen sal in staden staen; Dat si u cundech oppenbare; 1040[regelnummer] Want dat gi biddet over hare Dos ernstelic, moet emmer comen Te baten hare ende oc te vromen.’ Owi! ho blide was Lutgart Doe si verhorde dese wart! 1045[regelnummer] Har herte waa getroestet wale Doe si verhorde dese tale. Wat wondre dis? Want si vernam Dat hare bede wel bequam Ga naar margenoot+Den hogsten coninc, onsen Here. 1050[regelnummer] Dis ginc si hem noch bidden sere Die alle dinc geleisten mach, Dat hi din eweliken dach Van sinen rike dade schinen Der silen, ende ut alre pinen 1055[regelnummer] Verlossen wilde die it schire, Ende utin scharpen vegevire It cortelinge dor genade Te sinen rike comen dade. So lange bat die maget fijn 1060[regelnummer] Dat anderwerf din bode sijn Aldaer Got sendde weder lise, Die sprac te hare in derre wise: ‘Lutgart, nu laett u suchten staen; Der silen sal men wouden saen 1065[regelnummer] So dat si sal wel cortelinge, Dis gise ontfaet in u gedinge, Met Gode ginder boven schone In hemelrike spannen cronc Dor uwen wille, maget wert; 1070[regelnummer] Want sider meer dat gijt begert, En es nit recht dat mens u werne.’ Dit horde noch die maget gerne; Si dankeds Gode sonder wanc; Mar dat die verste wart so lanc, 1075[regelnummer] Dat was hare utermaten leet. Ho menech werf si wee gebeet Met langen beden, die si dede, Ende oc met disciplinen mede, Ga naar margenoot+Die migel waren ende swar, 1080[regelnummer] En canic u niet overwaer Geseggen wel; want vele was Der beden, die sire over las, Ende oc der groter disciplinen, Dar si van irsten mede pinen 1085[regelnummer] Hars selves lijf begonste sware, Alse och si alles schuldech ware Dis ic verdinde in sinen live Die man, daer ic u ave scrive. Mar wildi dat ic u ontbinde, 1090[regelnummer] Na din dat ic gescreven vinde, Hoe na si quam met haren beden Der eweliker Gods geneden, Ic saelt u seggen, hort na mi: Doe soscerwijs die maget vri 1095[regelnummer] Op enen namelike dach Geknilt in harre beden lach, Began sis wonderlike sere Te Gode bidden, onsen Here, Dat hi dor sine omodechheide 1100[regelnummer] Dis heren sile al sonder beide Verloessen wilde ut alre qualen Ende oc te sinen rike halen. Si sprac aldos: ‘Almechtech Got, Die overal hebt u gebot, 1105[regelnummer] Noch biddic u dat gi ontfaet Die bede mijn ende oc verstaet Die wart, die ic u segge nu. Wel lange hebbic gebeden u Ga naar margenoot+Dat gi der silen dant Symoens 1110[regelnummer] Gebruken doet dis selves loens, Din gi verleent din andren silen Die wilen eer so u bevilen, Dat si met u wel salechlike Nu spannen crone in hemelrike; 1115[regelnummer] Mar dis gi dit in versten lanc Geleget hebbet, ende stranc U hebt gehouden iegen hare, Dis seggie u wel oppenbare Dat ic voertane in minen tide 1120[regelnummer] En werde meer no vro no blide Noch nemmermeer en sal cesseren Van disciplinen, noch fineren Van beden oc in rechten trowen Tote an der stont dat ic sal schowen 1125[regelnummer] Met claren ogen ende conden
[pagina 16]
Gevrijt die sile ende al ontbonden Van allen commere ende pinen; Mar al in een met disciplinen Salic mi selven so verduën, 1130[regelnummer] Ende al mijn lijf oc so dorbluwen Met slagen groet sonder getal, Dat u dis, Here, ontfarmen sal, Opdat gi langer legget it In versten dit; mar neen gi nit, 1135[regelnummer] Dis hopic; want gi sijt so melde Dat gi die sile met gewelde Saen loessen selt ut alre noet, Die si noch doget al te groet.’ Ga naar margenoot+Eer dese wart har inde namen, 1140[regelnummer] So sach die maget, waer si quamen, Van boven uten hogen trone Met schinen clar, licht ende schone, Die Godes sone metter silen. Dar iegen ginc die maget knilen, 1145[regelnummer] Doe sise comen sach bi hare. Doe sprac aldos al oppenbare Die Godes sone aldaer hi stoet: ‘Lutgart, uwe bede, die gi doet, Si hevet mi hir neder brachtt; 1150[regelnummer] Uwe minne, die mi so vercrachtt Dat ic en can onsseggen nit Dis gi mi biddet, si mi rit Dat ic hir neder quame nu Ende ic die sile toegede u, 1155[regelnummer] Die ic hir brenge nu met mi. Nu si(e)t, Lutgart, dit selve es si, Die sile daer gi over badet. Nu es die pine wel bestadet, Die gi dor hare willet doegen, 1160[regelnummer] Want gi se si(e)t met conden ogen. Oc seggic u wel over waer Dat si wel lange XL ijaer Int vegevir hadde emmer moten Noch wesen ende aldaer genoten 1165[regelnummer] Dis si verdinde in haren tide. Mar sijt in hogen ende blide Ende uwes suchtens ave staet; Want si nu hevet vol aflaet Ga naar margenoot+Van allen sondeliken saken, 1170[regelnummer] Ende oc verlaet van alre wraken. Dis sijt wel seker, kare mijn: Dat toget wel die clare schijn Daer gise mede siet verclart. Dis mach si danken u, Lutgart, 1175[regelnummer] Te rechte meer dan imene el; Want over een dat weten wel Dat si ne ware nit so schire Verloesset uten vegevire, Noch oc verheven also saen 1180[regelnummer] Te hemele, en haddi gedaen, Die hare wel in staden stoedt, Warbi si bliven sal verhoedt Voert ewelic van allen sere.’ Doe sprac die sile oc: ‘Got, die Here, 1185[regelnummer] Hi motu lonen, maget vri, Ende oc vergelden dat gi mi Verloesset hebt ut alre pinen; U vasten ende u disciplinen, Daer gi u selven mede quellet, 1190[regelnummer] Mi hevet alle noet bevellet, Ende oc van XL ijaren lanc (Dis motti hebben groten danc) Dat vegevir al af gecochtt; Mar dat gi mijns so walè rochtt, 1195[regelnummer] Dat motu lonen Got, die goede.’ Dos schit enwech met bliden moede Die sile ende es opwert gecregen Met Gode, die se heft gedregen Ga naar margenoot+Ter groter feesten ginder boven, 1200[regelnummer] Daer alle dingle Gode loven. Doe was die maget harde vro, Dis si verloesset sach also Die sile; want si was verlaten Van groter pinen utermaten, 1205[regelnummer] Daer si tevoren mede sware Plach al ineen verladen hare Tote op din nameliken dach Dat si die sile comen sach Met groten schine also verelart. 1210[regelnummer] Dis dankde Godes brut, Lutgart, Met blider herten menechfout Der eweliker Gods gewout, Dat es Got selvo, dis so saen Van hem was hare bede ontfaen, 1215[regelnummer] Ende oc met eeren ende vromen Die dinc te goeden pointe comen.	voetnoot1 Foinni. Thans Foigny, bij Vervins, in 't noorden van Frankrijk, bezuiden de Belgische provincie Henegouwen, in de streek welke La Thiérache heet. Daar bestond een vermaarde Cistercienser-abdij, in 1121 gesticht, die tijdens de Fransche omwenteling der vorige eeuw vernield werd. A. Demasure: Le Nord de la Thiérache. Piette: Histoire de l'abbaye de Foigny. Vervins. Papillon 1847. voetnoot1 Dant Symon. Thans slechts Dom. Godefroy: Dictionnaire de l'ancienne langue française, T. II, p. 417: ‘Dan, dant, dam, damp, dampt, domp, dom, titre de dignité. Dans la hiérarchie féodale le dam ou dan venait immédiatement après le comte et avant le baron. Le plus souvent ce mot s'employait d'une manière générale devant le nom d'une personne qu'on voulait honorer et équivalait suivant les circonstances à seigneur, maître, sire.’ margenoot+ f.23r^o. [tekstkritische noot]1073 l. dankdes. - 1094 l. sostenwijs (?). margenoot+ f.23v^o. margenoot+ f.24r^o. margenoot+ f24v^o. margenoot+ f.25r^o. [tekstkritische noot]1176 l. wetet. margenoot+ f.25v^o. margenoot+ f.26r^o. margenoot+ f.26v^o.

Vorige Volgende

V. Van din dat si des abts Symoens sile van Foinni verloestte van den vegevire.