Literatuur Zonder Leeftijd. Jaargang 32

[p. 195]

Dankwoord van Joke Linders

Lieve Toin,

Aan mij de eer om een liefdesverklaring af te leggen aan wat jij voor het mooie vak van de kinder- en jeugdliteratuur hebt betekend. Het allereerste begin, hoewel buitengewoon belangrijk - studentenassistent bij prof. dr. Ria Bauervan Wechem, bijzonder hoogleraar kinder- en jeugdliteratuur aan de pedagogische en antropologische subfaculteit van Leiden - sla ik over. Ik beperk me tot wat we samen hebben doorstaan vanaf 1985 tot 1999.

Ik leerde je kennen bij de oprichting van het Landelijk Platform Kinder- en Jeugdliteratuur op 2 november 1985. De daaruit volgende Stichting onder voorzitterschap van Hugo Verdaasdonk had tot doel ‘het bevorderen van de aandacht voor kinder- en jeugdliteratuur in onderwijs en onderzoek, bij instellingen die boeken produceren, verspreiden en beoordelen, en bij het lezend publiek en voorts al hetgeen met een en ander rechtstreeks of zijdelings verband houdt of daartoe bevorderlijk kan zijn, alles in de ruimste zin van het woord.’

Voor zover ik kan nagaan - geheugens zijn onbetrouwbaar - hebben wij op al die fronten samen gestreden.

-	Het Documentatieblad kinder- en jeugdliteratuur waarvan jij altijd de grote aanvoerder was en bent gebleven ook nu het Literatuur zonder leeftijd heet en het een bijna te wetenschappelijk karakter heeft gekregen. Dat is dus 33 jaar, een christelijk aandoend aantal.
-	De verschillende werkgroepen van het Platform zoals de Noord-Zuid ontmoetingen met conferenties in Baarle Nassau, nachtelijke escapades met Harrie Geelen, Imme Dros, Aidan Chambers, Paul Biegel, Nannie Kuijper,

[p. 196]

Annemie en Margriet Heymans. De boeken die daaruit voortkwamen, de werkgroep ‘Critici van kinder- en jeugdboeken’, de werkgroep ‘Geschiedenis van de kinder- en jeugdliteratuur’ en de werkgroep ‘sectie Nederland IBBY’.

Uit de werkgroep kinder- en jeugdliteratuur in het HBO vloeiden twee cursussen voort die veel mensen zich nog herinneren. De cursus ‘Weet je nog een leuk boek?’, waarmee Toin en ik door het land trokken. Allochtone en autochtone ouders, onderwijzers, bibliotheekmedewerkers aan het denken zettend over wat je moet weten of gelezen moet hebben wil je het lezen kunnen bevorderen. Vaak gesteund door schrijvers als Jacques Vriens, Nannie Kuiper, Anke de Vries, Dolf Verroen. Hilarische bijeenkomsten, vermoeiend maar zeer bevredigend voor alle partijen. De schrijvers kregen daarvoor een bescheiden honorarium van het ministerie van CRM of hoe het toen heette. In de praktijk was het Betsy Insinger die de centen uitdeelde. En op de achtergrond steeds Hugo Verdaasdonk die zorgde dat wij op het ministerie terecht konden.

Later, toen de Stichting Lezen dit soort leesbevorderende activiteiten overnam, hebben we de cursus ‘Oordelen over kinder- en jeugdliteratuur’ opgezet. Samen met anderen uiteraard, maar altijd vanuit een grote gedeelde passie en betrokkenheid. Dat was heerlijk werken Toin, ook al was en bleef het onbezoldigd.

Tot slot wil ik er drie projecten even uit wil lichten.

1

De geschiedenis van Van Holkema & Warendorf moest geschreven worden en dat was een heidense klus met veel archiefwerk en veel lezen. De opdracht daarvoor kwam van Martine Schaap en voor de uitvoering ervan deed je een beroep op mij. Wat hebben we daar voortvarend aan gewerkt. Het werd een kleine geschiedenis van de jeugdliteratuur waaruit tot op vandaag nog geciteerd wordt. De Goede Kameraad noemden we dat boek, naar een bekende serie van Van Holkema & Warendorf. Maar eigenlijk bedoelde ik daar jou mee, Toin.

2

Een paar jaar later - jij had toen even wat te hard gewerkt en moest het rustiger aandoen - vroeg Martine mij een nieuwe, modernere versie van

[p. 197]

‘Kun je nog zingen, zing dan mee’ te maken. En daarvoor riep ik jouw hulp in en die van de studenten in Leiden. In groepjes togen ze langs peuter- en kleuterscholen, bezochten ze gezinnen, namen oude en nieuwe liedjes op met een bandrecordertje, zochten in oude liedjesboeken en archieven naar veranderingen in teksten etcetera etcetera. En toen moesten wij dat samen uitzoeken, ordenen, rangschikken, toelichten etcetera etcetera in wat Liedjes met een hoepeltje erom en Alle liedjes met een hoepeltje erom ging heten. Jij hebt je daar dikwijls zingend over uitgelaten maar dat ga ik vandaag niet doen.

3

Behalve alle redactievergaderingen, boeiende discussies, snelle etentjes, lange treinreizen ben ik je heel erg dankbaar voor wat je voor mij hebt gedaan in de aanloop naar mijn promotie op het schrijverschap van Annie M.G. Schmidt in 1999. Heel wat versies die de eindstreep nooit hebben gezien, heb jij voor mij afgedrukt en becommentarieerd. Maar belangrijker nog was je onvoorwaardelijke steun.

Ik moet eindigen vanwege de mij toegemeten tijd en het overschrijden van het mij toegewezen tijdsgewricht, maar ik hoop vurig dat je het een beetje warm hebt gekregen van deze liefdesverklaring. Want dat was de bedoeling, dat je het zou voelen hoe dankbaar wij je zijn.