Literatuur Zonder Leeftijd. Jaargang 22

[p. 130]

Bibliografie
Bea Ros

Literatuur, jeugdliteratuur en het literatuuronderwijs. Dat is de rode draad in het werk van Gerard de Vriend. De lijst hieronder heeft allerminst de pretentie van volledigheid - zo zijn de vele besprekingen in vakbladen als Literatuur en De Spektator niet opgenomen - wel biedt ze een aardige doorsnede van de thema's die deze onderzoeker bezighouden. Zijn bijdragen aan Literatuur zonder leeftijd worden in het volgende hoofdstuk uitgebreider besproken.

-	‘De leerling/lezer centraal, maar hoe?’. In: Spektator, jaargang 10 (1981), nr. 6, blz. 560-565.
-	‘Fictionaliteit.’ In: Handelingen van het Nederlandsche Philologencongres 37 (1982), blz. 325-334.
-	‘Bestaan of niet bestaan: gaat het daar om? Over fictie en logica. In: Deel, T, van en Laan, N. (red.), Staalkaart: opstellen over letterkunde. Huis aan de drie grachten, 1984, blz. 157-166.
-	‘De fictie van fictionaliteit: een proeve van grondslagenonderzoek.’ In: Spektator, jaargang 15 (1985), nr. 2, blz. 85-93.
-	‘De poëzie van Vijftig.’ In: Bork, G.J. van & Laan, N. (et al.), Twee eeuwen literatuurgeschiedenis: poëticale opvattingen in de Nederlandse literatuur. Wolters-Noordhoff, 1986, blz. 253-262, 290-294.
-	‘Lucebert en zijn lezers: over de receptie van Lucebert in interpretaties.’ In: Spektator, jaargang 15 (1986), nr. 5, blz. 315-329.
-	‘Lezersonderzoek.’ In: Beekman, K. en Rover, F.C. de (red.), Literatuur bij benadering. Foris, 1987, blz. 71-93.
-	‘Intertekstualiteit in de klas.’ In: Mertens, Anthony en Beekman, Klaus (red.), Intertekstualiteit in theorie en praktijk. Foris, 1990, blz. 99-116.
-	Literatuuronderwijs als voldongen feit. Legitimeringen voor
-	het leren lezen van literatuur op school. Amsterdam, 1996. (Proefschrift UvA)
-	‘Smaken verschillen, ook over leesbevordering en literatuurkritiek. Over Ruud Kraaijeveld. Smaken verschillen - over jeugdliteratuur. Profielen en besprekingen. Apeldoorn, 1995.’ In: Literatuur, 1997, nr. 3, blz. 181-182.
-	‘Jeugdliteratuur-per-uittreksel.’ In: Literatuur zonder leeftijd, jaargang 12 (1998), nr. 45, blz. 119-128.

[p. 131]

-	‘Te veel beleving, te weinig bestudering. Wederwoord aan Ruud Kraaijeveld.’ In: Literatuur zonder leeftijd, jaargang 12 (1998), nr. 46, blz. 251-254.
-	‘Oefeningen in Romantiek.’ In: Beekman, K.D., Mathijsen-Verkooijen, M.T.C. & Raat, G.F.H., De as van de Romantiek. Opstellen aangeboden bij het afscheid van Willem van den Berg. Amsterdam, 1999, blz. 282-291.
-	‘De wisselvalligheden van het literatuuronderwijs in Nederland.’ In: Berg, W. van den, Muller, G.W. (red.), Literatuur op school. Zeven voordrachten over het literatuuronderwijs. KNAW, Raad voor Geesteswetenschappen (RGW), 2000, blz. 51-57.
-	‘Uitnodiging tot de dans: kennismaking met verhaalconventies.’ In: Bork, G.J. van, en Laan, N. (red.), Kunst & letterkunst. Aarts, 2000, blz. 155-160.
-	‘Zitieren lernen.’ In: Beekman, Klaus und Gruttemeier, Ralf (Hrsg.), Instrument Zitat. Über den literarhistorischen und institutionellen Nutzen von Zitaten. Avant Garde Critical Studies 13. Amsterdam, Atlanta, 2000, blz. 355-367.
-	‘Boeken om te zoenen. Het kwaliteitsoordeel van de Gouden Zoen-jury.’ In: Literatuur zonder leeftijd, jaargang 14 (2000), nr. 53, blz. 360-367.
-	‘De kinderschoenen ontgroeid: over jeugdliteratuurstudie in Nederland.’ In: Ned. lett.kd., jaargang 6 (2001), nr. 2, blz. 168-177.
-	‘Verborgen talenten van het prentenboek. Bespreking proefschrift Piet Mooren.’ In: Literatuur zonder leeftijd, jaargang 15 (2001), nr. 54, blz. 127-131.
-	‘Literair beleren: het vertellen in een negentiende-eeuwse klassieker.’ In: Literatuur zonder leeftijd, jaargang 16 (2002), nr. 58, blz. 263-270.
-	‘Nog steeds een standaardwerk? Over Het verschijnsel jeugdliteratuur.’ In: Literatuur zonder leeftijd, jaargang 17 (2003), nr. 60, blz. 87-98.
-	‘Schrijven over schrijvers.’ In: Literatuur zonder leeftijd, jaargang 17 (2003), nr. 61, blz. 9-19.
-	‘Ingevoerd in de canon.’ In: Lierop-Debrauwer, Helma, Mooren, Piet, Kurvers, Jeanne en Bekkering, Harry (red.), Dat moet je gelezen hebben. Literaire en educatieve canonvorming in de (jeugd)literatuur. Biblion, 2004.
-	‘Pang Paneu tegen de kompeunie. Over beeldvorming in een jeugdboek van Gijsbert de Vries.’ In: Indische Letteren, 2004, blz. 90 e.v.
-	‘Daalders favorieten. Kiezen vanuit een pedagogisch-esthetische beoordeling.’ In: Literatuur zonder leeftijd, jaargang 18 (2004), nr. 64, blz. 27-36.
-	‘Over literatuuronderwijs.’ In: Neerl. Muros, jaargang 43 (2005), nr. 5, blz. 1-14.
-	‘Onder verhalende omstandigheden. Beeldvorming in Pang Paneu de Toenanger.’ In: Literatuur zonder leeftijd, jaargang 20 (2006), nr. 70, blz. 120-127.
-	‘Literaire kritiek of consumentenvoorlichting?’ In: Literatuur zonder leeftijd, jaargang 20 (2006), nr. 71, blz. 24-34.

[p. 132]

-	‘Er wordt hier geklopt: over het vertellen in “Nachtverhaal”.’ In: Literatuur zonder leeftijd, jaargang 21 (2007), nr. 73, blz. 30-40.
-	Bespreking van G.J. Johannes: Dit moet U niet onverschillig wezen! De vaderlandse letterkunde in het Noord-Nederlands voortgezet onderwijs 1800-1900. In: Tijdschrift voor de Nederlandse Letterkunde, jaargang 124 (2008), nr. 1, blz. 69-70.

Met anderen:

-	Linders, J. en Vriend, G. de, ‘Kinder- en jeugdliteratuur in het voortgezet onderwijs.’ In: Raster 83 (1998), blz. 131-141.
-	Lierop-Debrauwer, Helma van & Vriend, Gerard de, ‘De jeugdliteratuurstudie zit in de lift.’ In: Literatuur zonder leeftijd, jaargang 15 (2001), nr. 56, blz. 290-297.
-	Os, Quirin van & Vriend, Gerard de, ‘Oude verhalen voor nieuwe lezers.’ In: Literatuur zonder leeftijd, jaargang 16 (2002), nr. 57, blz. 7-18.
-	Lierop-Debrauwer, Helma van, Ros, Bea en Vriend, Gerard de, ‘Auteurs zonder context. Beeldvorming van de jeugdliteratuur tussen 1940-1945.’ In: Literatuur zonder leeftijd, jaargang 18 (2004), nr. 64, blz. 9-26.
-	Bekkering, Harry, Bodt, Saskia de, Duijx, Toin, Lierop, Helma van, Vriend, Gerard de, en Vries, Anne de (red.), De jeugdliteratuur in honderd artikelen. DBNL, oktober 2004.
-	Mathijsen, Marita, Deel, Tom van & Vriend, Gerard de (red.), Kijk Op Kritiek: Essays voor Kees Fens. Amsterdam, Querido, 2004.

Colleges aan de UvA:

-	Geschiedenis van de jeugdliteratuur (later: Geschiedenis en theorie van de jeugdliteratuur)
-	Geschiedenis van de Nederlandse literatuur II: modernisme en postmodernisme
-	Het onderzoek van de moderne Nederlandse literatuur
-	Oriëntatie op het leraarschap
-	Wetenschapsfilosofie (i.s.m. anderen)
-	ALW I: Inleiding tekstinterpretatie (i.s.m. anderen)
-	Nederlandse literatuurgeschiedenis 1916 - heden (i.s.m. anderen)

[p. 133]

Scriptiebegeleider van onder anderen:

-	Sverda Miedema (30 augustus 2001): De Indische-kinderboekschrijver J.B. Schuil. Begeleider: dr. A.N. Paasman; 2e lezer: dr. G. de Vriend (leerstoelgroep Moderne Nederlandse Letterkunde).
-	Marijke Darlang (24 april 2002): Weg met alle boeken van J.H.v. Balen! Een studie naar leven en werk van een jeugdboekenauteur in de vergetelheid: Johan Hendrik van Balen auteur van de serie De Nederlanders in Oost en West, te water en te land. Begeleider: prof. dr. A.N. Paasman; 2e lezer: dr. G. de Vriend (leerstoelgroep Moderne Nederlandse Letterkunde).
-	Hannah de Groot (6 december 2002): Winti in de Surinaamse literatuur. Begeleider: prof. dr. A.N. Paasman; 2e lezer: dr. G. de Vriend (leerstoelgroep Moderne Nederlandse Letterkunde).
-	Nicole Wenneker (29 januari 2003): Ik zou het leven willen dragen als een kroon. Intertekstualiteit in het literaire werk van Hafid Bouazza. Begeleider: dr. G. de Vriend (Moderne Nederlandse letterkunde); 2e lezer: prof. dr. A.N. Paasman.
-	Ida Schuurman (25 augustus 2004): De schat van de Zeeuwse Bibliotheek; een collectie kinderprenten. Begeleider: prof. dr. A.N. Paasman; 2e lezer: dr. G. de Vriend (Moderne Nederlandse Letterkunde). (bekroond met L.M. Boerlageprijs 2005)

Gastcolleges voor de deskundigheidsbevordering Jeugdliteratuur

Gerard de Vriend was gastdocent bij de cursus ‘Oordelen over kinder- en jeugdboeken’, waar hij vanaf 2003 met veel enthousiasme de bijeenkomsten over ‘Literatuurtheorie, literatuurkritiek en vakliteratuur’ verzorgde.