|
| |
| |
| |
Uit het Friese letterenland
Jant van der Weg
Eind augustus, begin september gonst het elk jaar van bedrijvigheid in het Friese. De voorbereidingen voor de jaarlijkse sutelaksje, waarbij in stad en land Friese boeken aan de man/vrouw worden gebracht, en de landelijke Kinderboekenweek zijn dan in volle gang en beide evenementen zorgen ervoor, dat er weer diverse nieuwe uitgaven op de markt verschijnen. Daarnaast worden de nodige aktiviteiten ontwikkeld om te maken, dat deze boeken niet alleen verkocht, maar ook gelezen worden.
| |
Studiedag
Allereerst de activiteiten van onze Platformwerkgroep voor Friese kinder- en jeugdliteratuur. Helaas was het optimisme in de vorige rubriek iets te groot: de uitgave van de historische poëziebundel is naar volgend jaar verschoven. Dan hoopt de werkgroep deze, in de tegenwoordigheid van heel veel liefhebbers van de kinderliteratuur, aan te bieden op, jawel, een studiedag! De werkgroep wil nl. in het najaar van 1993 in Friesland, waarschijnlijk in (het goed bereikbare) Heerenveen, een studiedag rond het thema Poëzie en meertaligheid organiseren. Op dit thema wordt ingegaan door middel van lezingen en werkwinkels, om die akelige Engelse term maar eens te vermijden. De aanleiding om juist omstreeks die tijd een studiedag met dit thema te organiseren is het feit, dat het dan veertig jaar geleden is, dat het vers Tutte mei de linten gepubliceerd werd. Dit in het Fries zo langzamerhand klassieke vers is van Diet Huber, de Fries-Hollandse auteur van met name kinderpoëzie, die met anderen voor vernieuwing op dit gebied heeft gezorgd. Het programma van de studiedag ligt reeds min of meer vast; sprekers en inleiders van de werkwinkels zullen in de komende tijd worden gevraagd. Uiteraard ontvangt iedereen t.z.t. een uitnodi- | |
| |
| |
Leesbevordering
Kortgeleden startte in Leeuwarden een voorleesproject. Het project is opgezet door het Gemeenschappelijk Centrum voor Onderwijsbegeleiding in het kader van het Leeuwarder onderwijsvoorrangsbeleid. Ouders worden ingeschakeld om verhalen uit een map voor te lezen; verhalen die op school zijn geïntroduceerd en waarmee later zowel op school als thuis gewerkt kan worden. In de loop van het jaar komen er zo'n acht verhalen in deze map, terwijl het hele project vijf jaar bestrijkt, zodat de map in totaal veertig verhalen gaat bevatten. Leesbevordering dus, zowel naar de kant van de kinderen als naar die van de volwassenen. Hoewel het hier om Hollandstalige verhalen gaat, leek het me zinvol het project in deze rubriek op te nemen.
Binnen het kader van de leesbevordering, maar dan van Friese boeken, past het Berneboekeblêd, ditmaal uitgegeven onder de titel Dûke yn boeken [Duiken in boeken]. De voor kinderen behandelde onderwerpen als watervervuiling, zeehonden e.d. sluiten goed aan bij het thema van de landelijke Kinderboekenweek. Daarnaast is er een verhaal over Friese zeehelden als Tjerk Hiddes de Vries en Pieter Stuyvesant en zit in het hart van het blad een kaart van het Waddengebied bevestigd, waarmee de kinderen aan het werk kunnen. Dit alles aangevuld met boekenlijsten, raadsels, een mooie zoekplaat waarop waterdieren verstopt zijn, e.d., levert het geheel een aardige uitgave op, waaraan kinderen plezier kunnen beleven.
| |
Actieboek
Naast dit blad is ter gelegenheid van de Kinderboekenweek en van de bovengenoemde sutelaksje het Aksjeboek voor kinderen, Achlum Nobusco en de meunsternimmers, van Eppie Dam uitgekomen. Het mooi uitgevoerde boek bevat een verhaal waarin het milieu centraal staat, terwijl bij de namen de hoofd- | |
| |
rolspeler van dit herdenkingsjaar, Columbus, een rol speelt. Voor de vormgeving van het boek heeft een debutante, de illustratrice Ingrid van der Kallen, gezorgd. Daarmee heeft de illustratorenmap, een initiatief van de reeds eerder in deze rubriek gemelde werkgroep ‘Berneboekepraat’, succes gehad. Op het Frysk Letterkundich Museum is deze map met werk van diverse illustratoren te vinden.
Een ander actieboek wordt momenteel geproduceerd door de Centrale Bibliotheekdienst Friesland en uitgeverij AFUK. Na het succes dat ze vorig jaar hadden met het in korte tijd ontstane Nachtboek organiseerden beide instellingen opnieuw een evenement, waaruit een boek moet ontstaan: het zg. fleanderich boek waarin het vliegen centraal staat. Het sluit daarmee aan bij het leesprogramma dat de komende winter bij de bibliotheken gaat draaien. Naast verhalen voor kinderen, fragmenten uit bestaande boeken en artikeltjes over interessante zaken die met dat vliegen te maken hebben, levert de doelgroep zelf gedichten over dit thema. Het is de bedoeling dat het boek vroeg in het voorjaar van 1993 uitkomt.
| |
Media
De Friese schoolradio en -t.v. schenken eveneens aandacht aan boeken in het algemeen en aan de Kinderboekenweek in het bijzonder. Zo is er dit jaar een speciaal programma, It ûnbekende eilân [Het onbekende eiland], dat in het teken van ‘ontdekken’ staat.
Daarnaast is er elke zaterdagmorgen het radioprogramma voor kinderen van Omrop Fryslân, Gribus, waarin medewerkers van de Centrale Bibliotheekdienst Friesland de boekenhoek verzorgen. Een aantal jaren geleden ontstond er vanuit het kinderprogramma van deze omroep een nieuw boek, Heechterp en it geheim fan de stien. Kinderen schreven samen met auteurs een verhaal dat met een geweldig, rechtstreeks uitgezonden slotfeest, dat tevens het slot van het verhaal vormde, werd bekroond. Het is de bedoeling dat deze opzet opnieuw wordt
| |
| |
| |
Bartele Bûse
Bartele is hast acht jier.
Syn heit en mem neame him Bartele Bûse.
Wêrom?
Om 't er ivich en altyd mei de hannen yn 'e broeksbûsen rint.
Hat Bartele faaks kâlde hannen?
Nee! Hielendal net!
Mar wêrom stekt er dan algeduerigen dy hannen ta de bûsen yn? Wêrom?
Om 't Bartele yn dy bûsen wat bewarret!
Wat bysûnders!
Wat híel bysûnders!
Wat híel, híel bysûnders!
Watte?
Ja, dát is it geheim fan Bartele Bûse!
Berber van der Geest, het begin van Bartele Bûse
| |
| |
gevolgd, waarbij aan het eind van het radioseizoen het verhaal in boekvorm zal verschijnen.
| |
Prijzen
In het kleine openluchttheater in het dorp Jorwert, niet ver van Leeuwarden, een dorp dat door Slauerhoff landelijke bekendheid heeft gekregen, werd op 9 september een bijzondere voorstelling van de in het Fries vertaalde musical Minoes, een bewerking van het boek van Annie M.G. Schmidt, gebracht. Die middag werd bekend, dat de jonge lezers het boek van Jelle Bangma, Kamera klear ... aksje hadden bekroond. Een andere bekende boekenfiguur, de speurder Mentha Minnema uit de gelijknamig detectiveserie, reikte in een flitsende actie de prijs aan de auteur uit.
| |
Ibby
En natuurlijk zijn we hier in Friesland allemaal apetrots, dat onze Berber (van der Geest) in september op het Ibbykongres in Berlijn bekroond werd met een plaats op de Honourlist van deze organisatie. Of liever gezegd, haar boek Bartele Bûse, dat in het Hollands onder de titel Bartele Broekzak verscheen, prijkte op deze lijst. Er zijn op het congres de nodige internationale kontakten gelegd. Wie weet wat er voor Friese lezers nog eens uitrolt! |
|
Auteursrechtelijk beschermd