Literatuur Zonder Leeftijd. Jaargang 4

[p. 27]

Friese kinder- en jeugdliteratuur
Jant van der Weg-Laverman

In september en oktober hadden de mensen die zich met Friese kinder- en jeugdliteratuur bezighouden, het opmerkelijk druk. Naast de gewone zaken uit deze periode als daar zijn Kinderboekenweek en jaarlijkse ‘Boekesutelaksje’ (grootscheepse boekverkoop door heel Friesland) waren er allerhande andere zaken, waarbij het jeugdboek in het middelpunt stond.

Kinderboekenweek

Aan het begin van de genoemde ‘Boekesutelaksje’ werden de activiteiten en uitgaven rond de jaarlijkse Kinderboekenweek, zoals die in Friesland gepland waren, gepresenteerd.

Het boekje ‘Omke Siger is in liger’ (Oom Sieger is een liegbeest) met teksten van Baukje Wytsma en muziek van Jaap Oosterwijk fungeerde als geschenk bij aankoop van Friese kinder-en jeugdboeken. Na een paar weken reeds kon de uitgever, de stichting ‘It Fryske Boek’, melden, dat het boek bijna uitverkocht was en dat een tweede druk overwogen werd.

Het succes zal mede te danken zijn aan de theaterproductie die op basis van teksten uit dit boek op de scholen werd gepresenteerd onder de titel ‘Foedoe de Geheimeman’. Ook op radio en t.v. werd hieraan aandacht geschonken.

Naast de Nederlandstalige speelwerkbrief die in Friesland veel wordt gebruikt, werd ten behoeve van het werken met Friese kinderboeken opnieuw een ‘leswurkbrief’ uitgegeven onder de titel ‘Fan boeken wurdst noait sed’ (het Friese equivalent voor ‘Van boeken krijgje nooit genoeg’). In vorige jaren was deze lesbrief een speciaal nummer van de Bernekrante (Kinderkrant), maar met ingang van dit jaar verschijnt hij als zelfstandige uitgave. De Bernekrante zelf kwam met een speciaal Kinderboekenweeknummer uit. In de rijk geillustreerde krant op magazineformaat staan interviews met schrijvers die door jeugdige en volwassen journalisten worden ondervraagd. De verdere inhoud wordt gevormd door verhalen, gedichten, spelletjes etc.

[p. 28]

Studiedag

Op 26 september j.l. werd in Leeuwarden voor de tweede keer een studiedag georganiseerd voor het basisonderwijs, waar het Friese kinderboek centraal stond. In ‘werkwinkels’ werd aandacht gegeven aan poëzie, informatieve boeken, vertellen en voorlezen en het kinderboek in de poppenkast, terwijl er daarnaast één was gewijd aan het kinderboek in de peuterspeelplaatsen. Aan het eind van de goed bezochte dag kreeg Afke van der Linden-Bergstra van het NBLC uit handen van Prof. Dr. A. Feitsma het eerste exemplaar van de studie ‘Net foar bern’ (Niet voor kinderen), aangeboden.

Bibelebonts barren

In de herfstvakantie vond het Frysk Festival Literair plaats. In deze rubriek is dat festival al eerder aangekondigd. Belangrijk was vooral het symposium, waar ook leden van het Platform aanwezig waren. Sprekers waren W.A.M. de Moor, Lucia Binder, Jant van der Weg en Rozemary Stones, onder het motto ‘Jeugdliteratuur in Europees perspectief’. De voordrachten zullen in de volgende aflevering van het documentatieblad gepubliceerd worden

Twee jeugdliteraire dagen voor kinderen en jongeren volgden op de symposiumdag, terwijl het hele ‘Bibelebonts Barren’ (het Bibelebonts Gebeuren) werd afgesloten met een middag- en avondfeest. Naast Friese schrijvers voor jeugd en de productie ‘Foedoe de Geheimeman’ kwamen daar o.a. Joost Prinsen, Hetty Blok en Hans Dorrestijn op het toneel, omlijst door het Fries kinderkoor en jeugdkoor.

Tentoonstelling

In het kader van bovengenoemd Festival richtte het Frysk Letterkundich Museum in Leeuwarden een tentoonstelling in, die nog tot en met 2 november in het gebouw van het museum, Grote Kerkstraat 212, te bewonderen was. Aan de hand van een aantal themata werden verschillende aspecten van de Friese kinder-en jeugdliteratuur belicht, waarbij met name het fenomeen vertalen in de schijnwerpers stond. Daarnaast was er een onderdeel gewijd aan de Stichting It Frysk Berneboek (Het Friese Kinderboek), die vijftig jaar lang achter de schermen een bescheiden bijdrage heeft geleverd aan de Friese kinder- en jeugdliteratuur. De hedendaagse bekroonde literatuur had eveneens een eigen plaats. De tentoonstelling werd op 20 september geopend met een inleiding van Alex Riemersma. Co Winnips bood bij die gelegenheid een exemplaar van zijn doctoraalscriptie over Nynke van Hichtum aan het FLMD aan.

[p. 29]

Filologenkongres

Om de drie jaar organiseert de Fryske Akademy het Frysk Filologenkongres. Dit jaar voor het eerst is bij de daar gepresenteerde onderzoeken ook de Friese kinder- en jeugdliteratuur vertegenwoordigd met een studie naar de receptie van die jeugdliteratuur in de 60-er, begin 70-er jaren van deze eeuw.

Vanuit een werkgroep van diezelfde Fryske Akademy, het Literêr-Histoarysk Wurkferbân (Literair-Historisch Werkverband), worden er plannen ontwikkeld om een overzichtsbundel van de Friese literatuur tussen 1945 en 1990 samen te stellen. De plannen bevinden zich nog in een zeer pril stadium, maar nu reeds is duidelijk, dat daarbij ook de kinder- en jeugdliteratuur aan de orde zal komen.