Literatuur Zonder Leeftijd. Jaargang 4

[p. 40]

Beleidsplan 1990

In 1986 werd, op initiatief van een interuniversitaire werkgroep, de Stichting Landelijk Platform Kinder- en Jeugdliteratuur opgericht. Doel van de stichting is:

Het bevorderen van de aandacht voor kinder- en jeugdliteratuur in onderwijs en onderzoek, bij instellingen die boeken produceren, verspreiden en beoordelen, bij het lezend publiek; voorts al hetgeen met een en ander rechtstreeks of zijdelings verband houdt en daartoe bevorderlijk kan zijn.

Ter verwezenlijking van dit doel worden diverse activiteiten ondernomen of ontwikkeld (soms in samenwerking met andere instituten).

De daadwerkelijke uitvoering van deze activiteiten is gebonden aan de financiële positie van de Stichting. Tot nu toe is het secretariaat met hulp van de KUB en de RUL gevoerd, terwijl verder gewerkt is met kleine, veelal aan activiteiten verbonden subsidies. De overhead van de onderzoekssubsidie is eveneens aangewend voor de noodzakelijke ondersteuning van activiteiten vanuit het secretariaat.

De secretariële ondersteuning van de KUB en RUL zal met ingang van 1990 zeer gereduceerd worden. Beide instellingen hebben tijdens de eerste jaren een belangrijke bijdrage geleverd. De rek is er echter uit.

De donaties aan het Landelijk Platform worden bijna geheel besteed aan het uitgeven van het ‘Documentatieblad Kinder- en Jeugdliteratuur’. Voor enkele activiteiten (onder meer de studiedagen) wordt steeds een bijdrage in de onkosten gevraagd van de deelnemers.

Aan het Ministerie van WVC is een reactie op de letterennota gestuurd, met hierin opgenomen een verzoek om het Platform een basisvoorziening voor het

[p. 41]

secretariaat en de noodzakelijke onkosten te verstrekken. Dit verzoek is in behandeling. Over een toekenning van deze subsidie is niets te zeggen.

Activiteiten van de Stichting Landelijk Platform Kinder- en Jeugdliteratuur

De stichting Landelijk Platform Kinder- en Jeugdliteratuur tracht haar doel onder meer te verwezenlijken door:

a.	het verschaffen van documentatie.

Documentatieblad Kinder- en Jeugdliteratuur

Om te voorzien in de behoefte aan informatie op het gebied van de kinder- en jeugdliteratuur en om het bestuur en de werkgroepen een mogelijkheid tot regelmatige berichtgeving aan de donateurs te geven, is het Documentatieblad Kinder- en Jeugdliteratuur opgezet. In 1989 is een contract afgesloten met de Protestantse Stichting tot Bevordering van het Bibliotheekwezen en de Lectuurvoorlichting in Nederland. Deze stichting verzorgt de productie, administratie en verzending van het blad. In 1989 is het donateurschap verhoogd tot 35 gulden. Een deel hiervan, alsmede de royalties, worden jaarlijks overgemaakt naar de Stichting Landelijk Platform Kinder- en Jeugdliteratuur.

b.	het organiseren van studiedagen, symposia en andere onderwijsactiviteiten

Studiedagen

Twee maal per jaar heeft de Stichting een landelijke studiedag georganiseerd. Tot nu toe zijn aan de orde geweest:

-	geschiedenis van de kinder- en jeugdliteratuur en de historische (jeugd-) roman;
-	kind en media;
-	illustraties in kinder- en jeugdboeken;
-	poëzie voor jongeren en
-	leesbevordering

Basiscursus kinder- en jeugdliteratuur

De basiscursus is de afgelopen jaren verschillende malen aangeboden, onder

[p. 42]

meer in Zwolle, Utrecht, Leiden en Tilburg. Er bleek een grote behoefte te bestaan; de cursussen waren steeds overtekend. Nog steeds komen verzoeken voor deze cursus binnen.

Verdiepingscursussen

In 1989 werd de eerste verdiepingscursus ontwikkeld. De cursus ‘Illustraties in kinderboeken’ is in het najaar uitgevoerd. Vanuit de basiscursus is steeds het verzoek gedaan meer verdiepingscursussen te ontwikkelen.

Project ‘Weet je nog een leuk boek?’

In samenwerking met de Stichting Schrijvers School Samenleving is in het najaar 1989 het project ‘Weet je nog een leuk boek?’ aangevangen. Het project heeft tot doel ouders van kinderen inzicht te geven in het belang van lezen voor het kind.

c.	het adviseren over, het begeleiden en het uitvoeren van onderzoek

Onderzoeksprojecten

Het eerste onderzoeksproject van het Landelijk Platform, ‘pedagogische en literaire overwegingen inzake kinder- en jeugdliteratuur’ is in 1988 afgesloten met enkele publicaties.

Baudoin, T., Duijx, A.W.M., & Verdaasdonk, H. (1988). Pedagogische en literaire overwegingen ter discussie. Leesgoed, 15, 37-39.

Baudoin, T., Duijx, A.W.M. & Verdaasdonk, H. (1987). Pedagogische en literaire overwegingen inzake jeugdliteratuur, in: Speerpunt lezen, Tilburg, Zwijsen, 1987.

In 1989 is het onderzoeksproject ‘Overgang jeugdcollectie-volwassenencollectie’ van start gegaan.

d.	het aanvragen van subsidies voor projecten

De afgelopen jaren zijn steeds subsidies aangevraagd voor projecten. Een belangrijk deel van deze subsidies was voor de studiedagen. Verder zijn projectsubsidies aangevraagd voor de activiteiten van de werkgroepen (onder meer de Noord-Zuid Ontmoeting en de werkgroep Friese Jeugdliteratuur).

[p. 43]

e.	het instellen van werkgroepen

De werkgroepen maken een belangrijk onderdeel uit van de activiteiten van het landelijk platform. Iedere werkgroep kent een kernbestuur; de activiteiten worden aldaar voorbereid.

De werkgroepen zijn zeer actief en doen regelmatig verslag van hun activiteiten in het Documentatieblad. Met name de Noord-Zuid Ontmoeting 1988 en de studiedagen over Nienke van Hichtum zijn positief ontvangen.

De volgende werkgroepen zijn onderdeel van het platform:

*	de IBBY, sectie Nederland
*	de ‘Geschiedenis van de kinder- en jeugdliteratuur’
*	de ‘Jeugdliteraire critici’
*	de ‘Kinder- en jeugdliteratuur in het HBO’
*	de ‘Friese jeugdliteratuur’
*	de ‘Noord-Zuid ontmoetingen’

Plannen voor 1990

De Stichting Landelijk Platform Kinder- en Jeugdliteratuur tracht haar doel onder meer te verwezenlijken door:

a.	het verschaffen van documentatie

In 1990 zullen vier afleveringen van het Documentatieblad verschijnen, te weten in maart, juni, september en december.

*	aflevering 13: poëzie special
*	aflevering 14: mededelingen en drie jaar libris Woutertje Pieterse Prijs
*	aflevering 15: IBBY-special
*	aflevering 16: ‘terugblik en toekomst’

Om e.e.a. te kunnen uitvoeren, is het noodzakelijk in 1990 veel aan promotie te doen. Het aantal donateurs moet minimaal uitgroeien tot 500. In 1990 zal een schrijven aan de donateurs worden gericht, met het verzoek een extra donateur aan te brengen. Een nieuwe brochure wordt verspreid tijdens studiedagen, congressen e.d.; eveneens zullen alle bibliotheken nogmaals worden aangeschreven.

[p. 44]

Een poster over de activiteiten van het platform wordt via de bekende kanalen op ruime wijze verspreid.

Vanuit het bestuur worden in 1990 pogingen ondernomen in belangrijke tijdschriften bijdragen over het platform geplaatst te krijgen teneinde nieuwe donateurs te werven.

b.	het organiseren van studiedagen, symposia en andere onderwijsactiviteiten

Studiedagen

In 1990 worden weer twee landelijke studiedagen georganiseerd. In het voorjaar (april) presenteert de werkgroep IBBY, sectie Nederland, zich in de vorm van een studiedag. In het najaar zal in samenwerking met Lemniscaat en Jac Engels een studiedag worden georganiseerd over de vertalingen en bewerkingen van de sprookjes van Andersen. Deze studie zal in het zuiden van Nederland worden gehouden; e.e.a. gecombineerd met de opening van een tentoonstelling van de vertalingen en bewerkingen en een toneelopvoering. (onder voorbehoud)

Basiscursus Kinder- en Jeugdliteratuur

In 1990 wordt de basiscursus in opdracht van de Provinciale Steunfunctie Deskundigheidsbevordering Noord-Brabant herhaald.

Op verzoek van instellingen kan deze cursus, in aangepaste vorm, tegen betaling worden uitgevoerd.

Verdiepingscursussen

Op basis van de in 1989 ontwikkelde en geëvalueerde cursus ‘Illustraties in Kinderboeken’ zal in 1990 een bijgestelde cursus worden aangeboden. Het onderwerp van de nieuwe verdiepingscursus is nog niet bekend. Voor de ontwikkeling hiervan zal worden samengewerkt met universiteiten.

Project ‘Weet je nog een leuk boek?’

In samenwerking met de Stichting Schrijvers School Samenleving gaat in het voorjaar het project ‘Weet je nog een leuk boek?’ van start. Het project heeft

[p. 45]

tot doel ouders van kinderen uit groep 5 en 6 inzicht te geven in het belang van lezen voor kinderen, door in het bijzonder in te gaan op aanbod, keuzemogelijkheden en methoden van introductie van kinderliteratuur. Het project valt uiteen in drie delen:

*	Een cursus van 4 avonden voor ouders van kinderen uit groep 5 en 6;
*	Een leesbevorderingsprogramma voor de kinderen uit groep 5 en 6;
*	Een afsluitende bijeenkomst voor ouders en kinderen.

Het project is als een pilot-study opgezet; financieel is het project realiseerbaar dankzij de Stichting SSS, die bereid was onder meer de ‘Gottmer’-prijs hiervoor ter beschikking te stellen.

Het project zal worden afgesloten met een uitgebreid verslag van het project en een vervolgsubsidie-aanvraag om het project in uitgebreidere vorm uit te proberen. Het ligt in de bedoeling dit project op den duur in te brengen in de Stichting Lezen.

c.	het adviseren over, het begeleiden en het uitvoeren van onderzoek

Onderzoeksprojecten

Het in 1989 gestarte onderzoeksproject ‘Overgang jeugdcollectie - volwassenencollectie’ wordt in 1990 voortgezet. Streefdatum van publicatie is juni 1990.

Het Ministerie van WVC heeft het onderzoeksproject ‘Boekengenres’ goedgekeurd. Het centrale oogmerk van het onderzoek is na te gaan of, en zo ja, in hoeverre het titelaanbod op de koop- en leenmarkt verschilt wat betreft de verdeling van titels over de diverse fictie- en niet-fictie genres. Eén van deze genres is de kinder- en jeugdliteratuur. Dezelfde vragen kunnen gesteld worden omtrent omzet in exemplaren/aantallen uitleningen. Een bijkomende vraag is de relatieve ouderdom (per genre) van titels in de boekhandel en in de openbare bibliotheken.

Dit onderzoek is algemeen van aard, maar zal eveneens voor de kinder- en jeugdliteratuur belangrijke gegevens opleveren. In de tweede fase van het onderzoek krijgt de kinder- en jeugdliteratuur een meer specifieke plaats.

[p. 46]

In 1990 wordt een nieuw onderzoeksproject, specifiek gericht op strips en/of tijdschriften, opgezet. De opzet en subsidieaanvraag kan halverwege 1990 worden verwacht.

d.	het aanvragen van subsidies voor projecten

Het jaar 1990 zal in het teken staan van de subsidiëring van het secretariaat en daarmee van de noodzakelijke ondersteuning van de verschillende werkgroepen.

e.	het instellen van werkgroepen

Voor zover het binnen de mogelijkheden van het platform ligt, worden alle werkgroepen gecontinueerd.

* de werkgroep IBBY, sectie Nederland

Deze werkgroep functioneert goed. In 1990 wordt een nieuwe vergadervorm en -frequentie ingesteld. Voor 1 februari 1990 wordt een activiteitenplan 1990 en een jaarverslag 1989 aan het algemeen bestuur aangeboden. De werkgroep organiseert de voorjaars-studiedag 1990 van het platform.

* de werkgroep ‘Geschiedenis van de Kinder- en Jeugdliteratuur’

Deze werkgroep organiseert regelmatig bijeenkomsten die zeer goed worden bezocht. In 1990 krijgen de sub-werkgroepen meer aandacht en wordt een huishoudelijk reglement opgesteld. Het kernbestuur van deze werkgroep zal voor 1 februari 1990 een activiteitenplan 1990 en een jaarverslag 1989 aan het algemeen bestuur aanbieden.

* de werkgroep ‘jeugdliteraire critici’

Deze werkgroep heeft voor 1990 een aantal activiteiten en krijgt extra prioriteit. Het kernbestuur van deze werkgroep zal voor 1 februari 1990 een activiteitenplan 1990 en een jaarverslag 1989 aan het algemeen bestuur aanbieden.

In 1990 ligt een zwaar accent op de aandacht voor kinder- en jeugdliteratuur in de media. Voor 1 februari 1990 zal een huishoudelijk reglement voor deze werkgroep worden opgesteld.

* de werkgroep ‘Kinder- en Jeugdliteratuur’

In het voorjaar 1990 verschijnt de publicatie ‘Jeugdliteratuur voor de beroepspraktijk. Een leergang voor het HBO’.

[p. 47]

Deze werkgroep wordt in haar huidige vorm niet gecontinueerd. Het kernbestuur van deze werkgroep komt voor 1 februari 1990 met een voorstel over een eventuele nieuwe formule voor deze werkgroep.

* de werkgroep ‘Friese jeugdliteratuur’

Deze werkgroep is een voortzetting van de werk groep ‘Nienke van Hichtum’. De initiatiefgroep zal voor 1 februari 1990 met een voorstel voor de invulling van deze werkgroep komen en met een huishoudelijk reglement. Het kernbestuur van deze werkgroep biedt voor 1 februari 1990 met een activiteitenplan en een jaarverslag 1989 aan het algemeen bestuur aan.

Samenwerking

De samenwerking met andere instanties op het gebied van de kinder- en jeugdliteratuur zal ook in 1990 worden voortgezet. De samenwerking met het Nationaal Centrum voor Jeugdliteratuur te Antwerpen en het Algemeen Nederlands Verbond wordt geïntensiveerd.

‘Interuniversitaire werkgroep kinder- en jeugdliteratuur multidisciplinair’

De Stichting Landelijk Platform Kinder- en Jeugdliteratuur is opgericht vanuit initiatieven van deze interuniversitaire werkgroep. In 1990 zal vanuit de deelnemende universiteiten meer aandacht aan deze groepen worden geschonken. Het initiatief hiertoe zal door de KUB en de RUL worden genomen.

Overige instanties

In samenwerking met de VVL, werkgroep Jeugdboekenschrijvers, wordt in 1990 een ‘lang weekend Chambers’ georganiseerd. Samenwerking met de Nederlandse Taalunie, de KNUB en de ANV heeft hoge prioriteit.

In samenwerking met de Protestantse Stichting tot Bevordering van het Bibliotheekwezen en de Lectuurvoorlichting in Nederland zal in 1990 extra aandacht worden geschonken aan promotie van het platform.

In samenwerking met het Ministeriev an WVC zal getracht worden nieuwe onderzoeksprojecten op te starten.

[p. 48]

In samenwerking met de Dienst Boek en Jeugd van het NBLC zal aan de scriptiebank meer bekendheid worden gegeven.

In 1990 zal het platform opnieuw initiatieven ontplooien om een samenwerking met de Stichting Lezen te bevorderen.

In samenwerking met de Zeeuwse Bibliotheek zullen twee studiedagen (voor bibliothecarissen en leerkrachten) uitgevoerd worden.

Met andere instanties zal vanuit de werkgroepen onderzoeksprojecten en overige activiteiten steeds samenwerking worden nagestreefd.