Redactioneel
Waar tussen basisverbreding en basiswedde in de elfde druk van de Van Dale basisvorming had kunnen staan, staat niks. Geen wonder, want weer werd enige tijd geleden in Nederland een nieuwe term aan het rijke onderwijsjargon toegevoegd, en de Wetenschappelijke Raad voor het Regeringsbeleid is toch niet de eerste de beste. Daarin zitten dames en heren die doorgeleerd hebben, en die hebben aan andere dames en heren, die eveneens doorgeleerd hebben, gevraagd nu eens te beschrijven wat iedere leerling tussen zijn vierde en vijftiende zou moeten weten en kunnen. Daaruit volgde een rapport, en nijvere ambtenaren, die ook vaak doorgeleerd hebben, maakten er voor de minister een wetsvoorstel van.
Met zijn allen moeten die dames en heren heel wat gelezen hebben, en dus is het verwonderlijk dat de vaardigheid lezen wat onderbelicht blijft, en dat het fenomeen literatuur nog meer in de schaduw vertoeft. Heeft de WRR hiermee twijfels geuit over de vaardigheden van docenten Nederlands? Heeft de WRR de echte basis voor alle andere basiskennis zo vanzelfsprekend geacht dat er daarom zo weinig woorden aan worden besteed? Heeft de WRR bij alle aandacht voor het voortgezet onderwijs (want daarover gaat het rapport grotendeels) gedacht dat met het onderwijs in de basisschool voldoende aan lezen is gedaan? En dat terwijl een team onderzoekers in opdracht van de regering het peil van het Nederlands onderwijs onderzocht en met berichten kwam die de landelijke dagbladen haalden. Of dacht de WRR ook, zoals hier en daar in de mode is, dat het televisiebeeld en -woord het gedrukte woord geheel zal verdringen zodat leerlingen alleen hoeven te leren dat ze moeten luisteren en hoe ze moeten spreken, met nog wat praktische schrijfvaardigheid toe?
Vragen waarop wij het antwoord niet kennen. Maar de discussie over basisvorming was voor ons aanleiding een nummer te wijden aan lezen in de basisvorming, met de nadruk op de laatste fase van de basisvorming: de onderbouw van het voortgezet onderwijs. En we zijn gelukkig niet de enigen met vragen. De Katholieke Universiteit Brabant houdt op 21 januari een symposium over lezen in de basisvorming. En voor de zesde keer in successie is nummer zes van onze jaargang een themanummer, dat tegelijkertijd dienst doet als symposiumvoorbereiding.