Boekenweetjes
Op 3 maart 11. overleed de Franse schrijfster Marguerite Duras op 81-jarige leeftijd. Ze werd geboren in Indonesië, bracht haar jeugd door in Indochina en studeerde letteren en politieke wetenschappen in Parijs. Haar vroegste werk was vrij autobiografisch, met invloeden uit het Amerikaanse realisme en het Franse existentialisme. In de jaren '50 experimenteerde ze met vorm. Nog later legde ze zich vooral toe op toneelteksten, omdat ze de romanstructuren te beperkt achtte. Sinds de jaren '70 schreef ze vooral filmscenario's; bij het grote publiek werd ze bekend als scenariste van de film ‘Hiroshima mon amour’ en de verfilming van haar roman De minnaar waarvoor ze in 1984 de Goncourtprijs had gekregen.
De Sabam-prijzen voor Literatuur 1995 gingen naar Fernand Auwera en Thomas Owen. ‘Leesidee’-recensent F. Auwera is actief als publicist, scenarist, roman-schrijveren vertaler. De Franstalige Brusselaar Thomas Owen schrijft detectives en fantasyverhalen.
Twee van de drie Gouden Uilen gingen dit jaar naar Vlamingen. Guido van Heulendonk triomfeerde met zijn roman Paarden zijn ook varkens (Leesidee 1995, p.694) en Joris van Parys won met Masereel: een biografie (Leesidee 1995, p.502). Vooral voor de fictie had de jury het moeilijk; er werd geen consensus bereikt en er moest meer dan eens worden gestemd.
Op 18 maart overleed de Griekse Nobelprijswinnaar literatuur Odysseas Elytis op 85-jarige leeftijd. De werken van deze dichter, van wie de wortels diep in de Griekse cultuur zitten, zijn vrij bekend omdat een aanzienlijk aantal ervan op muziek werden gezet door Mikis Theodorakis e.a. Zijn populariteit heeft ook te maken met zijn verbondenheid met de moderne Griekse geschiedenis. Als jonge surrealistische dichter voegde hij zich tijdens de Tweede Wereldoorlog bij het antifascistische verzet; met zijn ‘liederen voor de vrijheid’ werd hij door een hele generatie erkend. Tijdens het kolonelsregime weigerde hij te publiceren, hoewel hij nooit tegen de dictatuur heeft gereageerd. In de recente politieke strubbelingen met Macedonië stelde hij zich nationalistischer op. In het Nederlands verschenen Lof zij (Bakker, 1991), en De amandel van de wereld (Bakker, 1987).