Pockets
Van de pocketmarkt
Opnieuw een rijke pocketoogst bij Ooievaar: F. Scott Fitzgerald, Italo Calvino en Margaret Atwood zijn namen die klinken, maar Patrick McGrath bv. timmert ook aardig aan de weg en de oeuvres van Fay Weldon en Bruce Chatwin blijven stof bieden voor boeiende en gretig gelezen heruitgaven. ‘De Russische bibliotheek’ van de Rainbow pockets kiest opnieuw voor een tijdeloze klassieker, maar voorts valt bij Muntinga de voorkeur op voor talent dat nog maar vrij recent op de Nederlandstalige markt opdook.
Wat kunnen we anders van De grote Gatsby - een heruitgave van Ooievaar - zeggen dan dat het een meesterwerk is? En dat F. Scott Fitzgerald als geen ander de gay twenties heeft beschreven en de mythe van de All American Dream heeft ontmaskerd? James Gatz is van kleine komaf, maar klimt op de sociale ladder. Hij noemt zichzelf Gatsby. De belofte die Amerika voor hem inhoudt, wordt echter stukgeslagen door de veel prozaïschere realiteit van het bestaan.
Onze voorouders van Italo Calvino bundelt drie filosofische sprookjes. In zijn nawoord (1960) licht de auteur de ontstaansgeschiedenis ervan toe: ‘Ik wilde een trilogie maken van ervaringen rond hoe je je mens-zijn kunt verwezenlijken’. De drie verhalen, ‘De ridder die niet bestond’ (ridder Agilulf als de gerobotiseerde mens), ‘De gespleten burggraaf’ (de mens, vervreemd van zichzelf) en ‘De baron in de bomen’ (de mens die wil ontkomen aan de beperkingen van de maatschappij), staan voor drie niveaus waarop je de vrijheid kunt benaderen. Niet zomaar drie allegorieën, de verhalen behoren tot het beste uit Calvino's literaire oeuvre. Ze lezen ook zeer prettig en zijn een stuk toegankelijker dan zijn andere werk. Lichamelijk letsel mag dan weer tot de hoogtepunten uit Margaret Atwoods oeuvre gerekend worden. Een jonge journaliste zal eerst een zwaar lichamelijk letsel (borstamputatie) moeten verwerken om tot zelfkennis en verantwoordelijkheidszin te komen. Ze tracht de ellende van de operatie en van haar liefdesleven te ontvluchten op een Caribisch eiland, maar raakt van de regen in de drop. Het is een knap gestructureerde roman, spannend en psychologisch boeiend uitgewerkt. Het zijn vooral de compactheid en de eenvoud van stijl en taal die de kracht van Lichamelijk letsel uitmaken.
Fay Weldon ontleedt in een flitsende stijl en met schijnbaar gemak de scheefgegroeide man-vrouwrelaties en geeft lucht aan haar onvrede met de maatschappelijke gang van zaken. Eleanor Darcy wordt in Het utopia van Darcy geïnterviewd over het nieuwe, idealistische maatschappijmodel dat ze met haar man heeft bedacht. Darcy's privé-leven, de utopische theorie en de hartstochten van de journalisten interfereren tot een knap geschreven, geestiggrimmige roman. De harten en levens van mannen verschijnt voor de tweede maal als Ooievaar.
De onderkoning van Ouidah is een vreemdsoortig avontuur van Bruce Chatwin. Een blanke Braziliaan houdt zich in het begin van de 19de eeuw bezig met slavenhandel. Zijn neergang is al even spectaculair als zijn korte machtspositie. Een bijwijlen komisch boek over een bizar leven, dat een zekere luchtigheid naadloos met intense tragiek laat samengaan. Mooi en sfeervol geschreven.
Spin is de bijnaam van Dennis Cleg, een wat vereenzaamde, psychotische man. Hij schrijft zijn leven op in zijn dagboek. Het gezichtsveld van de lezer wordt beperkt doordat hij de werkelijkheid bekijkt via Dennis' schizofrene geest. Patrick McGrath heeft de verpletterende eenzaamheid en de beklemming van Dennis' voortdurende angsten bijzonder beeldend beschreven. De vernauwde kijk op de werkelijkheid werkt intrigerend en Dennis' psychoses zijn gewoonweg benauwend. Een overtuigende, intrieste psychologische roman.
In Spannend verhaal werden drie Nederlandse misdaadromans samengebracht. ‘Handicap’ is het in elk opzicht geslaagde thrillerdebuut van René Appel. Tijdens een vakantie in Tunesië overlijdt de verlamde vrouw van Herman. Deze laatste gedraagt zich vreemd en dus wordt er naast een ongeluk of zelfmoord ook aan moord gedacht. ‘Koningswater’ van het duo Rood & Rood is een zorgvuldig opgebouwde, actuele thriller over het soort zakenleven dat het daglicht schuwt. Rood & Rood garanderen steevast kwaliteit en het boek werd in 1994 genomineerd voor de Gouden Strop. ‘De lift’ tenslotte van Gerben Hellinga is geschreven naar het scenario van de gelijknamige film van Dick Maas uit 1983. Film en roman kenden bij het verschijnen heel wat succes, maar met de jaren heeft de Nederlandse thriller een traditie opgebouwd waarin ‘De lift’ toch wat bleekjes afsteekt.
In Hoogtepunten: een erotische bloemlezing uit de wereldliteratuur zijn fragmenten verzameld (van een 15 à 20 bladzijden) uit o.m. Sexus (H. Miller), Lady Chatterley's minnaar (D.H. Lawrence), Zout op mijn huid (B. Groult), Emmanuelle (E. Arsan), Onnatuurlijk (J. Diski)... Hoogtepunten? De meeste wel, erotisch zijn ze ook, maar wie koopt al die uittreksels- en fragmentenverzamelingen? Een man van Oriana Fallaci (zie ook p. 515), haar beste en bekendste werk, is al eerder als Ooievaarpocket verschenen, maar deze maand wordt de schrijfster 65
Auteursrechtelijk beschermd