Boekenweetjes
De Libris Literatuurprijs 1995 werd toegekend aan de Nederlander Thomas Rosenboom. Zijn roman Gewassen vlees (Querido, 1994) werd door de jury geprezen omwille van ‘de controversiële manier waarop het thema wordt uitgewerkt, maar ook de toewijding waarmee de auteur zich heeft verdiept in de 18de eeuw, het sterk beeldende karakter van het boek, het spel met stijlregisters en de levendige struktuur’. Gewassen vlees (de titel refereert naar het voedselarme aas dat aan valken wordt gegeven bij de africhting) is een kanjer van een historische roman, gesitueerd in de 19de eeuw. De intrige is complex en dramatisch: Willem Augustijn van Donck zoekt naar een manier om suiker te raffineren uit de beetwortel. De voor hem onbegrijpelijke houding van zijn vader en een reeks tegenslagen brengen hem tot psychisch verval en uiteindelijk tot de waanzin. Rosenboom debuteerde in 1983 met De mensen thuis, een min of meer autobiografische verhalenbundel met als centrale figuur een 12-jarige jongen, die zich probeert te handhaven in zowel de wereld van de volwassenen als die van zijn leeftijdsgenoten. In 1985 verscheen zijn eerste roman, Vriend van verdienste, die gunstig werd ontvangen. Het hoofdpersonage is hier een 16-jarige jongen die in een dramatisch machtsspel terechtkomt met een oudere jongen. Hier vind je al het archaïserend en detaillerend taalgebruik dat ook Gewassen vlees kenmerkt en dat zo schril contrasteert met de gruwelijke beschrijvingen en thema's. Rosenboom werkte 10 jaar aan zijn nu bekroonde roman; er wordt gezegd dat hij een klassieker heeft geschreven.
Huub Beurskens is 50.000 gulden (925.000 frank) rijker; hij won nl. de VSB Poëzieprijs 1995 met zijn bundel Aangod en de afmens (1994). De jury, voorgezeten door Wiel Kusters, prees de krachtige en zorgvuldige compositie van de bundel en de grote taalvirtuositeit waarmee Beurskens er in slaagt een persoonlijk universum te scheppen. Beurskens is poëziecriticus en vertaler, hij schrijft poëzie en proza. Zijn essaybundel, Circus Fernando en andere essays, is voor deze maand aangekondigd bij uitgeverij Meulenhoff. De VSB Poëzieprijs is een jaarlijkse prijs van de Stichting VSB Fonds en bekroont een poëziebundel die is uitgegeven in het jaar vóór de uitreiking van de prijs. Vier van de zeven genomineerden van dit jaar waren Vlamingen (zie Leesidee 1995, nr. 4, p. 292).
De driejaarlijkse Prijs der Nederlandse Letteren gaat dit jaar naar Harry Mulisch. De prijs van bijna 600.000 frank wordt toegekend door het Comité van Ministers van de Nederlandse Taalunie, die hiermee de auteur willen bekronen voor zijn ganse oeuvre. De recentste roman van de schrijver dateert van 1992, De ontdekking van de hemel. Mulisch behoort, samen met Reve en Hermans, tot de Grote Drie van de Nederlandse letteren en hij wordt erg veel gelezen, hoewel zijn boeken niet altijd even makkelijk zijn. Drie jaar geleden was Christine d'Haen laureate; andere illustere voorgangers zijn Hugo Claus, W.F. Hermans, Marnix Gijsen, Lucebert, Herman Teirlinck en Stijn Streuvels. De prijs wordt afwisselend toegekend aan een Vlaming en een Nederlander.