Boekenweetjes
Aan een literaire auteur en een literaire vertaler die ‘een bijzondere bijdrage hebben geleverd aan de hedendaagse letterkunde in Europa’ wordt jaarlijks door de Europese Commissie de Aristeion-prijs uitgereikt. De Nederlandse nominaties voor 1995 zijn intussen bekendgemaakt: in de categorie ‘oorspronkelijk werk’ werden - daar heb je ze alweer - Nicolaas Matsier (Gesloten huis), Thomas Rosenboom (Gewassen vlees) en Adriaan van Dis (Indische duinen) genomineerd; voor ‘vertaald werk’ werden de namen naar voren geschoven van: Nicolaas Matsier met zijn vertaling van Lewis Carrolls Alice in Wonderland, Paul Claes en Mon Nys met James Joyces Ulysses en Arthur Langeveld met Oblomov van Ivan Gontsjarev. In november zullen de winnaars uit de inzendingen van de verschillende Europese landen worden aangeduid.
De nominaties van de Libris Literatuur Prijs 1995, die op 16 mei wordt uitgereikt, zijn bekend. Uit de 28 titels van de long-list werd het werk geselecteerd van: Adriaan van Dis (Indische duinen), Renate Dorrestein (Een sterke man), Stefan Hertmans (Naar Merelbeke), Nicolaas Matsier (Gesloten huis), Thomas Rosenboom (Gewassen vlees) en Willem van Toorn (Het verhaal van een middag). De namen Van Dis, Matsier en Rosenboom zullen wel niemand verbazen; ze staan op zowat elke short-list van de laatste weken. Dat Renate Dorrestein en Willem van Toorn meedingen, is een prettige verrassing. Een sterke man is een vakkundig in elkaar gezette en pretentieloze, vlot weglezende roman en ook Het verhaal van een middag overtuigde de jury door de ‘literaire beheersing en het ontbreken van zwaarwichtig vertoon’. Stefan Hertmans tenslotte is de enige Vlaming op de lijst. Naar Merelbeke werd door de critici op lof onthaald. Maar een veelgelezen schrijver is Hertmans niet; hij geniet de reputatie nogal hermetisch te zijn. Wat dat betreft zou Naar Merelbeke kunnen meevallen. Op 16 mei is de prijsuitreiking.
De National Book Critics Circle Awards voor 1995 zijn bekend: Carol Shields werd bekroond met de prijs voor fictie voor haar Stenen dagboeken (zie p. 285), Mikal Gilmore kreeg de prijs voor de beste biografie voor Een schot in het hart (De Boekerij, 1994) het familieverhaal van de Gilmores en hoe zijn broer Gary tot moorden kwam.
De eerste Provinciale Prijs voor Letterkunde van de provincie Vlaams-Brabant is uitgereikt aan Eric de Kuyper voor zijn studie over het beeld van de man in de Hollywood-film, De verbeelding van het mannelijk lichaam (Sun, 1993).
Hedwig Speliers mag voor zijn biografie Dag Streuvels (Leesidee, 1995, p. 157) de Henriette de Beaufortprijs 1995 in ontvangst nemen.
Franz Weisz heeft Hoogste tijd (De Bezige Bij, 1985) van Harry Mulisch verfilmd. Jan Blokker schreef het scenario en Rijk de Gooyer vertolkt de rol van Uli Bouwmeester, een bejaard tweederangsacteur die in een laatste rol de kroon op zijn carrière wil zetten. ‘Hoogste tijd’ is midden maart in Nederland in première gegaan. Intussen is ook een boek over de film verschenen (de totstandkoming, de scenario's, de makers...), Hoogste tijd voor een speelfilm, bij International Theatre & Film Books. Harry Mulisch kreeg rond dezelfde tijd dat de film in roulatie ging, het ereburgerschap van zijn geboortestad Haarlem.
Nicolaas Matsier greep naast de eerste Gouden Uil, maar zijn Gesloten huis was wel goed voor de Mekka-prijs van 1995. Geen geldprijs maar een wisselbeker voor de auteur, die hoog wordt aangeslagen maar er bij de prijsverdeling al eens eerder naastpakte, zoals vorig jaar bv., bij de AKO Literatuurprijs. De Mekka-prijs is gebaseerd op de persoonlijke top-10 van Vlaamse en Nederlandse critici. De uitreiking viel samen met de presentatie van het vierde Mekka-Jaarboek voor lezers 1995 (zie p. 299).
Bidden wij voor Owen Meany van John Irving zal worden verfilmd. De filmrechten werden verkocht aan Walt Disney Pictures. Dat de onderhandelingen zolang hebben aangesleept (het boek dateert van '89) ligt o.m. aan het feit dat Irving verregaande inspraak wenst in het scenario.