Roman van Lancelot

naar het (eenig-bekende) handschrift der Koninklijke Bibliotheek

[p. IV]

Vanno per quella i cavalieri erranti
Incliti in arme di tutta Bretagna,
E de' prossimi luoghi, e de' distanti,
Di Francia, di Norvegia et di Lamagna.
.............
.............
Gran cose in essa già fece Tristano,
Lancilotto, Galasso, Artù et Galvano,

Ed altri cavalieri, e della nova
E della vecchia Tavola famosi.
Restano ancor di più d'una lor prova
Li monumenti e li trofei pomposi.
Ariosto, Orlando furioso, IV, 52, 53.

[p. V]

Aan Zijne Excellentie den minister van binnenlandsche zaken, W.A. Baron Schimmelpenninck van der Oye tot Beide de Pollen, Ridder van de Militaire Willemsorde 4^de kl., Commandeur van de Orde van den Nederl. Leeuw, enz., enz.

[p. VI]

wordt deze uitgave van den Roman van Lancelot, met verschuldigden eerbied opgedragen door Zijner Excellenties gehoorzame dienaar D^R. Jonckbloet.

[p. VII]

[Eerste deel]
Inleiding.

Zoo iets het bewijs oplevert hoe moeijelijk ingewortelde vooroordeelen zijn uit te roeijen, dan is het onze oude letterkunde. Eene verkeerd begrepene, of althans te bekrompen toegepaste plaats uit den Lekenspiegel leidde tot het systeem dat ‘men den aanvang onzer bepaaldelijk gezegde Nederlandsche Letterkunde eerst regt in de tweede helft der dertiende eeuw kan stellen,’ zooals de Professor Lulofs nog ten jare 1845 schrijft¹⁾. Hoewel Willems reeds in de Inleiding tot zijnen Reinaert (bl. XVIII-XIX) het ongerijmde van dat stelsel heeft aangetoond; hoewel de Reinaert zelf, het Leven van Jesus, een gedeelte der vertaling van de Chanson des Lorrains, fragmenten van een Nederlandsche vertaling der beroemde Chanson de Roland, van de Nibelungen, overblijfselen van den beer Wislau, den Willem van Oranje, den Reinout, den Ogier, en wat niet al, zijn bekend geworden, blijft men echter vasthouden aan het verouderde begrip²⁾.

De mannen van het behoud zullen evenwel hun gevoelen moeten opgeven voor eene betere overtuiging, willen zij dat gevoelen niet zien verzwelgen door den stroom van gedichten uit een vroeger en beter tijdperk, die meer en meer worden uitgegeven.

Daartoe behoort ook de Roman van Lancelot.

1) Handboek van den vroegsten bloei der Nederlandsche Letterkunde, of Proeve uit Nederlandsche schriften der 13^e. en 14^e. eeuw, bl. 1.

2) Vergelijk mijne Inleiding op den Roman van Karel den grooten en zijne XII Pairs, bl IX-XII.

[p. VIII]

De meeste der ons overgebleven epische gedichten waren ons, ook aleer ze werden uitgegeven, min of meer bekend uit de aanteekeningen van Huydecoper, Clignett en van Wijn: zoo de Ferguut, de Limborch, de Walewein, de Floris ende Blancifloer. De Roman van Lancelot daarentegen, hoewel het uitgebreidste Nederlandsche dichtstuk uit de middeleeuwen, bleef tot heden onbekend en ongebruikt. De schrijvers die er melding van maken hebben zich bepaald tot de bloote opgave van den titel, zonder veel meer³⁾.

Het mag dus eene belangrijke aanwinst heeten voor onze oude letterkunde in het bijzonder, en voor de kennis van de Artur- en Graal-sage in het algemeen, dat dit gedicht eindelijk, na meer dan vijf eeuwen onder het stof der boekerijen bedolven geweest te zijn, aan het licht wordt gebragt; en men zal mij dan ook wel eenige zelfvoldoening ten goede houden nu ik de eerste ben die dezen roman, door Jubinal niet ten onregte un poème immense genoemd⁴⁾, bij het publiek mag inleiden.

3) Van Wijn, Hist. Avondstonden, I. bl. 232;
J.F. Willems, Verhandeling over de Nederd. Letterk., I. 182;
F.J. Mone, Uebersicht der Nied. Volkslitt. s. 68;
Hoffmann von Fallersleben, Hor. Belg. I, 54;
Dr. Snellaert, Verhandeling over de Ned. dichtk. bl. 53.
C. de Koning, Voorvaderlijke levenswijze. bl. 142. enz. enz.

4) Deuxième Lettre à M. de Salvandy sur quelques-uns des Manuscrits de la Bibliothèque Royale de la Haye, p. 20.