Publications de la Société Historique et Archéologique dans le duché de Limbourg. Deel 10

Anno 1604.

In desen jaere syn burgermeisters geweest meister Jan Campen, Arndt van Meysenborch.

In dit jaer werdt den rosmeulen int gasthuys opden Steewech gemaeckt; die oncosten, die daerop ergangen syn, staen te vynden in des peyburgermeisters rekeninge

[p. 316]

vanden seluen jaere, alwaer die selue pertinentelyck gespecificeert syn ende hebben beloopen ouer de 3074 guld.

Den 30 May als der drossart van Zallandt vuyt Ruremunde vertrock, voir syn seruis ende gebruyck syner eygene meubelen hem te goede gedaen 100 gulden. Ende aen hopman Efferen om gelycke saecke ein ahme wyns. Aen hopman Vnia int scheyden vereert 15 quart wyns.

Den 30 May is syne gnaden graeff Herman vanden Berghe etc. mit die ierste vande gemutineerde⁽¹⁾, soe bynnen de Graeue der tyt laegen, ontrent 300 peerden, bynnen Ruremunde gecomen ende heeft syne gnaden int hertzhorn mit syne familie ende peerden verteert 46 guld. 15 st. Des anderen daechs tsauonts quaemen bynnen

(1) Onder de Spaansche soldaten ontstond in het jaar 1602, dewijl zij van de regering geene soldij erlangden, eene groote muiterij. Zij bemagtigden zelfs, zoo als hierboven werd medegedeeld, het bij Breda gelegen huis Hoogstraaten, waar zij zich nestelden, en hunne eigene aanvoerders kozen, om vervolgens planmatig het omliggend gewest aftestroopen. Toen de aartshertog pogingen aanwendde om hen te onderwerpen, sloten zij zich hij de generale staten aan, die hen van krijgs- en levensbehoeften voorzagen. In Julij 1603 werden zij door den graaf Frederik van den Berg belegerd, maar Prins Maurits kwam aanrukken en noodzaakte hem aftetrekken. Wegens hun al te groot getal verlegde de Prins hen in de stad Grave, van waar zij in het begin van het jaar 1604 Eindhoven en Erkelens plunderden; ja zij breidden zelfs hunne rooftogten over Westfalen tot Paderborn uit, zoodat de Keizer zich bij de generale staten over hen beklaagde:
Sedert hadt de woeste hoop zich wederom naar Brabant begeven en hield zich nu grootendeels in Luikerland op met plunderen, vorderende van de landen der aartshertogen slechts brandschatting, hoe zeer Maurits' soldaten hen ook drongen om, volgens hunne belofte, den vijand grooter schade toe te brengen. Deze bescheidenheid verwierf hun hunnen zoen bij den Aartshertog, die hun, ten onderpand van 't gene hij hun toegelegd had, de stad Roermond te bewaren gaf. (Wagenaar IX bladz.. 120, 158, 161, 167).
Hier kwamen zij op het einde van Mei 1604 aan en verbleven een geheel jaar. Wij zullen later zien hoe ellendig het er bij hunnen aftogt (zij waren 12000 man sterk) in de stad uitzag.

[p. 317]

Ruremunde noch 400 soldaeten te voet vande gemutineerde ende den 11 Juny quam die reste der gemutineerde in Ruremunde.

Op het fourrieren vant squadron, duerende acht daegen achter een anderen mit beyde de forriers ende andere officieren vant squadron, sampt den burgermeister, secretarien ende gerichtzboden, aen oncosten 85 gulden 16 st. Item d'oncosten, die aent squadron der gemutineerde geuallen syn, die selue syn oick te vynden inde voirscr. rekeninge ende beloopen tot eene merckelicke somme aldaer te sien.

Den 15 July is den graue van Fontenoy bynnen Ruremunde gecomen, int hertzhorn opgetrocken ende totten 19 aldaer verbleuen mit peerden ende familie, verteert ende byden magistraet opgesproecken 43 gulden 11 st.

Den 4 Augusti syn vuyt Ruremunde getrocken 12 trouppen vande ruyterie der gemutineerde mit die helft vant voetvolck, om de stadt Sluys t'ontsetten.

Den 22 Septembris is die stercke stadt van Oistende ouergegeuen aen haere hoicheit mit appoinctement ende was de marquis Spinula gouuerneur generael vant leger.

Den 14 Octobris syn die gemutineerde weder vuyt Vlaenderen comen, die aldaer waeren geweest, om den ertzhertogh Albertus eenen dienst te doen.

Den 21 Octobris syn 10 trouppen vande ruytere der voirscr. gemutineerde getrocken naer het landt van Trier om de huysluyden aldaer te schatten. Twee andere trouppen hebben don Alfonso geconuoyert naer Bruessel ende syn den 28 te saemen weder bynnen Ruremunde gecomen.

Den 15 Octobris was don Alfonso Dauolos int hertzhorn op gereden, aldaer verteert 18 gulden 10 st., soe de stadt opgesprocken.

[p. 318]

Den 31 Octobris is bynnen Antwerpen mit groote blyeschap gepubliceert worden den generaelen peys tusschen den coninck van Spaengnien, den ertzhertogh Albertus ende den coninck van Engelandt.

Naer het afsteruen vanden secretaris meister Johan Bosman is den 4 Decembris Johan van Ryckenroy tot het voirscr. officie gepromoueert worden.

Den 8 Decembris heeft men begonnen mitte gemutineerde in rekeninge te treden. In desen jaere hebben de gemutineerde laeten maecken die holteren leene rontzomme de stadt muyren, op costen der huyslieden vuyten lande van Kessel ende andere, ende alsdoen is gemethen de muyr rontzomme der stadt Ruremunde op 10,232 voet.

Volgen de namen vanden Electo, gouuerneur vande ruytere, den raedt ende de principaelste, wie oick de capiteins van ruytere: Electo Fabio Pagano neapolitan, gouuerneur Nicolas de Vigne walon, sergeante maior Frederico italien mit 1 adiudant, capitein Campagne mit 2 adiudants, forrier maior mit 1 adiudant, tresorier maior mit 1 adiudant, Rodrigo, hispaniol, Fontes hispaniol, st. Germain, bourgoignon, Marchin lorainois, Solleres italien, Hubert flameng, Hofslach, secretaire mit synen camerade Jeronimus, Lalferes maior, le cornet, capitein Peigna espagnol harquebusiers, capitein Orthis espagnol harquebusiers, capitein la Pierie walon harquebusiers, capitein Franzisco flameng harquebusiers, capitein Cesar italien corassiers, capitein Lelio italien corassiers, capitein Bastiaen italien corassiers, capitein Juan de Pastray italien corassiers, capitein Florens wallon corassiers, capitein Thomas flameng corassiers, capitein Pappau flameng corassiers, capitein la Fleur wallon corassiers.

Memorial van het volck, soe gebleuen, als oick van verscheydene sieckten gestoruen syn geduerende die be-

[p. 319]

legeringe vande stadt Ostende aende Staeten syde: gouuerneurs 7, sergeants maiors 29, vendrichs 3022, sergeanten 4090, lanspassaden 6000, boetsgesellen 8011, coronnels 15, capiteins 556, lieutenants 1099, corporals 3080, soldaten 50,438, hoeren ende jongen 2090, te saemen 78,427.