Publications de la Société Historique et Archéologique dans le duché de Limbourg. Deel 10

Anno 1570.

In desen jaere syn burgermeisters geweest Lambert van Cruchten, Dierick inde Maene.

[p. 130]

In Februario is Johan Grouels alias Spel, roo roede in Brabant⁽¹⁾, tot Bruessel opde baillé aen een galge daer toe expresselick opgericht gehangen worden, ter oirsaecken: pour auoir donné graces et relaxe pour argent rebelles et aultres tresgrandement coulpables, pour auoir vexé les innocens et faict execution de son seruiteur n'aiant aduis des juges et au contraire, pour auoir soubs pretext de justice, commis diuerses enormes oppressions et extorsions. Ende syn twee van syne dieners aende posten vande galge gegeeselt worden: pour auoir esté ministre et instrument du prouost es concussions et extorsions, foulles et oppressions, reuelé le secret, aussi d'auoir proufité aulcuns deniers.

Alsoe den paus Pius V sententie tegens de coninginne van Ingelandt hadde gegeuen ende voîr kettersse gecondemneert ende daer van placaten hadde doen drucken, is daer van een exemplaer aen eenen catholicken edelman in Ingelandt, Johan Feltonius genant, gelanght worden, die nyet willende, dat alsulcken sententie anderen catholicken aldaer verborgen sol blyuen, heeft de selue op h. sacramenti dach te Londen opde porte vanden bisschop openbaerlich opgeslaegen, die tot des anderen daechs ontrent 8 vrhen aldaer is verbleuen, soe datse van veel persoenen gelesen ende van sommigen affgescreuen is worden. Om welck factum der voirscr. edelman is inde maendt Augusti geapprehendeert worden, inden carcker geworpen ende daer naer vanden gerichte, den sy der 12 mannen noemen, gecondemneert, voirden welcken gebrocht ende hem affgeuraecht synde, off hy alsulcke brieuen affigeert hadde, antwoorde in deser manieren: Ick verlosse v van alle wydere

(1) Bor (V boek bladz. 269) noemt hem ‘overste provoost ende executeur over die criminele saecken ofte landtdrost, diemen gemeenlyck noemde roode roede’.

[p. 131]

sorge ende arbeid ende bekenne sulcx gedaen te hebben ende gecomen synde ter plaetsen, daer hy sol geexecuteert worden, wert hem van sommige geraeden, dat hy de coniginne vergiffenisse sol bidden, antwoorde: Ick en hebbe haer niet misdaen. Ende hoe wel hy sich te voeren hadde konnen salueren, oick daer toe vermaent synde, en heeft het nyet willen doen, seggende, dat hy doir godts gracie alles wol gerne lyden wat hem dyent haluen ouer mocht comen ende naderhandt anderwerff geuangen worden ende gehangen geweest.

Den 26 Augusti is tot Antwerpen gearriueert conynck Philippi van Hispanien toecomende ehemaele vuyt Hoichduytslandt duer Gelderlandt op Brabant, alwaer sy mit 2 ertzhertogen van Oistenryck, haere jongste broeders, Alberto et Wensceslao, vanden hertoch van Aluen ende andere veel heeren ende princen seer magnifickelick ontfangen wert ende in dat heerlich huys tot Antwerpen, het Oistershuys genant, is gelogeert gewest ende in Septembri van Vlissingen mit geluckigen windt naer Spaengnien gefhaeren⁽¹⁾.

In Nouembri, in plaetse van 10 ende 20 penninck, hebben die van Brabant geconsenteert inde somme van 542,000 gulden in twee jaeren te betaelen.

Den 16 July is tpardon generael bynnen Antwerpen vercondicht ende vuytgeroepen.

Inde maendt Octobris troude de conynck Caerl van

(1) De vierde gemalin van Filips was Anna van Oostenrijk, dochter van Maximiliaan II. Zij hield den 15^den Augustus, door den bisschop Lindanus, den hertog van Alba en vele andere landsgrooten ontvangen, haren feestelijken intogt te Nijmegen, onder eenen door magistraatspersonen gedragenen gouden hemel. Genoemde stad schonk haar ‘eyn ouerhymmel to bekostighen tot 600 Carolus gulden tho, 3 dobbel ouergulden koppen, dry deill stuck wyns, 3 vette ossen. (Smetius, chronijk van Nymegen bladz. 138. Knippenbergh p. 183. Nyhoff, inventaris van het oud archief der gemeente Nijmegen bladz. 105).

[p. 132]

Vrancryck den 9 van dyen naeme Elisabeth, des keysers Maxmiliaen tweede dochter.