Jaarboek voor Nederlandse Boekgeschiedenis. Jaargang 23

[p. 301]

Nederlandse Boekhistorische Vereniging

Voor u ligt het drieëntwintigste Jaarboek voor Nederlandse boekgeschiedenis, een uitgave van de Nederlandse Boekhistorische Vereniging. De nbv, opgericht in 1993, is een landelijke vereniging die zich richt op allen die het oude en het nieuwe boek in al zijn verschijningsvormen een warm hart toedragen. De nbv is een actieve vereniging die onder haar leden zowel prominente wetenschappers als amateuronderzoekers, en zowel journalisten als antiquaren telt. De vereniging is statutair gevestigd te Leiden en opereert sinds 1997 onder auspiciën van de Maatschappij der Nederlandse Letterkunde. De nbv organiseert veel activiteiten voor haar leden, alleen of in samenwerking met anderen uit de wereld van het boek.

Leden van de nbv kunnen bijvoorbeeld deelnemen aan speciale excursies naar tentoonstellingen, bibliotheken, musea of andere boekvriendelijke instellingen. In de afgelopen jaren heeft de vereniging onder meer de Athenaeumbibliotheek in Deventer, de Bibliotheca Thysiana in Leiden, de bibliotheek Ets Haim-Livraria Montezinos in Amsterdam, Museum het Palthehuis in Oldenzaal, veilinghuis Bubb Kuyper in Haarlem en de prentenverzameling van het Rijksmuseum bezocht. De excursies worden, evenals de jaarvergaderingen voor de leden, opgeluisterd met voordrachten van kenners over boekhistorische onderwerpen. De nbv is ook actief in het organiseren van congressen. Al in het eerste jaar van haar bestaan was de nbv medeorganisator van het spraakmakende congres Bladeren in andermans hoofd: over lezers en leescultuur. Samen met de universiteiten van Leiden en Nijmegen organiseerde de nbv een driedaags congres over de fameuze zeventiende-eeuwse uitgeversfamilie Elzevier en in 2004 vond een tweedaags congres plaats met de titel Vrouw en Boek: People's business bij uitstek. Onder de titel Aanstormend en gevestigd, boekonderzoek in de Lage Landen organiseerden de Vlaamse Werkgroep Boekgeschiedenis en de nbv in 2010 een gezamenlijk congres in Utrecht. Het jubileumcongres ter gelegenheid van het 20-jarig bestaan van de nbv in 2013 had als toepasselijk thema Boekgeschiedenis, spiegel van de toekomst. De Maatschappij der Nederlandse Letterkunde viert in 2016 haar 250^e verjaardag; voor de nbv is dat aanleiding tot het organiseren van een symposium over de wereld van het boek in 1766. De congreslezingen worden gepubliceerd in gelegenheidsbundels of het jaarboek.

Samenwerking

Ook in kleiner verband brengt de vereniging mensen bij elkaar om specialistische kennis uit te wisselen. De nbv werkt daarbij samen met en ondervindt steun van allerlei organisaties in de wereld van het boek. Zo is de nbv vertegenwoordigd in het bestuur van de Dr. P.A. Tiele-Stichting en was zij ook betrokken bij de bouw van Bibliopolis, de website die is opgezet door de Koninklijke Bibliotheek en die geheel gewijd is aan de geschiedenis van het Nederlandse boek. Samen met Museum Meermanno organiseert de nbv al enkele jaren series zondagmiddaglezingen. Eendrachtige samenwerking tussen de Stichting Geschiedenis Kinder- en Jeugdliteratuur, de Tiele-Stichting en de nbv resulteerde in april van dit jaar in een geslaagd symposium over Bijzondere Boekvormen.

[p. 302]

Dankzij deze goede relaties kunnen leden van de nbv ook vaak kortingen krijgen voor evenementen of boekhistorische publicaties, zoals de ‘Bijdragen tot de geschiedenis van de Nederlandse boekhandel, Nieuwe Reeks’. Deze reeks, die mede door de nbv is geïnitieerd, bestaat inmiddels uit negen delen, onder andere over het Journaal van Bontekoe, almanakken in de Gouden Eeuw, Uitgeverij Stols, Nederlandse volksboeken en over de vele opvattingen van boekgeschiedenis.

Lidmaatschap

Het lidmaatschap van de nbv staat open voor iedereen. Het lidmaatschapsgeld bedraagt €27,50 per kalenderjaar. De leden ontvangen hiervoor het jaarboek, uitnodigingen voor de ledenvergadering en overige activiteiten en enkele malen per jaar een nieuwsbrief. Voor studenten geldt een contributie van €16,50. Instellingen en bibliotheken kunnen zich voor €38,50 op het jaarboek abonneren. Eenieder die de vereniging op bijzondere wijze wil steunen, kan donateur worden voor minstens €132 per jaar. Het is ook mogelijk een lidmaatschap voor het leven te krijgen, hiervoor betaalt u eenmalig €680. U kunt zich opgeven als lid door een e-mail te sturen naar [e-mail]. Studentleden dienen het nummer van hun studentenpas te vermelden. Het lidmaatschap loopt gelijk met het kalenderjaar en wordt stilzwijgend verlengd, tenzij het voor 1 december schriftelijk is opgezegd.

Website en discussielijst

Voor informatie over de nbv kunt u ook onze website raadplegen: www.boekgeschiedenis.nl. Verder wijzen we u op de elektronische discussielijst, nbv-l, waar u terecht kunt met boekhistorische vragen, suggesties, meningen, adviezen, oproepen, tips en ideeën. Via de nbv-website kunt u zich aanmelden voor deze lijst.

Nog leverbaar

De meeste jaargangen van het jaarboek zijn nog leverbaar. Als lid van de nbv heeft u recht op aanzienlijke kortingen op oudere jaargangen. Ze bevatten artikelen over onder meer onderzoek van Middelnederlandse handschriften, het eerste educatieve kaartspel, boeken en lectuur in het Behouden Huys op Nova Zembla, productie en verspreiding van pornografische romans, de achttiende-eeuwse marskramer, moderne leeskringen, Ik, Jan Cremer als onverbiddelijke bestseller, het fenomeen van de trilogie, enzovoort.

Er zijn twaalf themanummers verschenen, over censuur in voorschrift en praktijk (1995), over het behoud van ons geschreven en gedrukte erfgoed (1997), over elf eeuwen boekcultuur in de Lage Landen (1999), over boekdistributie (2001), over ontwikkelingen in boekhandel en uitgeverij in de tweede helft van de twintigste eeuw (2003), over de rol van de vrouw in de boekhandel (2005), over de boekcultuur in een digitaliserende wereld (2007), over de stand van de boekwetenschap in Nederland: ‘Kopij en druk revisited’ (2010), over lay-out en design van boeken (2012), over de stand van de boekwetenschap wereldwijd (2013), over papier (2014) en over surrogaten (2015).