Jaarboek De Fonteine. Jaargang 1968

[p. 3]

Ten geleide

Het Jaarboek 1968 van ‘De Fonteine’ werd als Gedenkboek opgevat. Hiermee wil in herinnering worden gebracht dat het eerste Jaarboek vijfentwintig jaar geleden werd gepubliceerd. Deze publikatie geschiedde op initiatief van archivaris V. Speeckaert en het is in hoofdzaak door zijn doorzettingsvermogen en onverwoestbaar optimisme dat het eerste Jaarboek van ‘De Fonteine’ in de lente van 1943 kon verschijnen. Uit dat Jaarboek, dat thans vrijwel onvindbaar is geworden, wordt hier de belangrijke bijdrage van L. en J. van Boeckel, Landjuwelen en Haagspelen in de XVe en XVIe eeuw opnieuw afgedrukt. Hiermee wordt tevens aan Dr. L. van Boeckel, deze ‘vriend der rederijkers’ die ons te vroeg ontviel, een passende hulde gebracht. De in de Jaarboeken voor 1944 en 1945 (verschenen in 1947) gepubliceerde lijsten van Zuid- en Noordnederlandse rederijkerskamers uit de XVe en XVIe eeuw werden thans in een enkele alfabetische lijst omgewerkt en aangevuld. Ze wordt gevolgd door een bijdrage van meer algemene aard Letterkundig leven in de Bourgondische tijd. De rederijkers, in beknopter vorm verschenen in het sinds lang uitverkochte Jaarboek 1959 onder de titel Letterkundig leven in den rederijkerstijd. Ada Deprez bewerkte een uitvoerige Alfabetische lijst van medewerkers en bijdragen van alle vorige Jaarboeken en ook van dit Jaarboek - Gedenkboek 1968, waaraan een aantal kenners van de rederijkersliteratuur uit Noord en Zuid hun gewaardeerde medewerking hebben verleend.

Het Jaarboek van ‘De Fonteine’ heeft in de vijfentwintig jaar van zijn bestaan wel en wee gekend. Na het eerste Jaarboek, dat een bescheiden succes werd, verscheen reeds het jaar daarop een tweede, omvangrijker dan het eerste. Het derde, dat 154 bladzijden telde, zag het licht in 1947 en droeg het jaartal 1945. De opgelopen achterstand werd echter in 1948 ingelopen door de publikatie van een dubbel-nummer 1946-1947. Inmiddels was Dr. J.J. Mak tot de redactie toegetreden en werd het aandeel van Noord-Nederland belangrijker. In 1948 vierde ‘De Fonteine’ haar vijfhonderdjarig bestaan. De merkwaardige lezingen, in het kader van de Provinciale Cultuurdag uitgesproken, werden in het Cultureel Jaarboek van de provincie Oost-Vlaanderen 1948 opgenomen, maar toch was ook daarnaast voldoende kopij bijeengebracht voor een of twee

[p. 4]

nieuwe jaarboeken. Financiële en andere moeilijkheden hadden echter voor gevolg dat de Jaarboeken van 1948 en 1949 voorlopig niet konden gepubliceerd worden. Wel werd in 1951 het Jaarboek voor 1950 uitgegeven, maar daar bleef het voorlopig bij. Pas in 1958 zou het Jaarboek 1948-1949 kunnen verschijnen, waarmee dan de eerste reeks werd afgesloten. Inmiddels was Dr. H. van Overbeke overleden en door Prof. P. de Keyser als hoofdman van ‘De Fonteine’ vervangen. Het is de grote verdienste van de nieuwe hoofdman, en sedert 1964 van zijn opvolger F. Demedts, geweest, de publikatie van het Jaarboek opnieuw op krachtige wijze te hebben bevorderd. Een tweede reeks werd begonnen, waarvan thans acht boekdelen, samen meer dan 1400 bladzijden, zijn verschenen. Het Jaarboek 1959 stond in het teken van het Rederijkerskonvent van 1958, de nummers voor 1960 en 1961 van de Van Peene-herdenking. Hiermee kwam het zwaartepunt van de historische bijdragen iets meer naar de XIXe eeuw te liggen. In de volgende Jaarboeken werd ernaar gestreefd, zoveel mogelijk alle periodes tot hun recht te laten komen: niet enkel de eigenlijke rederijkerstijd, de XVe, XVIe en tot op zekere hoogte ook de XVIIe eeuw, maar ook de XVIIIe en de XIXe, toen het liefhebberstoneel een zo belangrijke rol heeft gespeeld bij het in stand houden van het Nederlands als taal. Ten slotte werd ook de actualiteit van het toneelgebeuren niet uit het oog verloren. De redactie hoopte aldus ook belangstelling en steun te vinden buiten de uiteraard kleine kring van specialisten uit Noord en Zuid, wie het aan warme waardering voor het Jaarboek nooit ontbroken heeft.

DE REDACTIE