Jaarboek van de Maatschappij der Nederlandse Letterkunde, 2008-2009

14. Verslag van de Werkgroep Indisch-Nederlandse Letterkunde over het verenigingsjaar 2008-2009

Het bestuur van de Werkgroep, dat tevens de redactie vormt van het tijdschrift Indische Letteren, bestond begin 2008 nog uit Vilan van de Loo, Bert Paasman, Geert Onno Prins, Olf Praamstra, Inge Tromp, Peter van Zonneveld (voorzitter) en Adrienne Zuiderweg. Op 31 december 2008 telde de Werkgroep 681 leden.

Vrijdag 9 mei 2008 hield de Werkgroep een lezingenmiddag in Leiden. Reggie Baay sprak naar aanleiding van zijn boek De njai. Portret van een vergeten oermoeder over fictie en werkelijkheid bij de njai. Onder de titel ‘Vindplaatsen. Een Indisch kompas’ belichtte Liesbeth Dolk feit en fictie in het werk van F. Springer. Na de pauze werd ‘Schoonheid en rijkdom’ vertoond, een film over het leven van Walter Spies, naar het boek van Hans Rhodius. De film werd toegelicht door Hans Hulscher, die ook het scenario en de regie voor zijn rekening had genomen.

Op 26 september kwam de Werkgroep wederom in Leiden bijeen. De opkomst was groot. Onder de titel ‘In de slangengrot’ sprak Gerard Termorshuizen over de journalisten Herman Kommer en Henri Carel Zentgraaff. De bloemlezing Wonder en geweld, over de Molukken in de verbeelding, werd toegelicht door haar samensteller, Hans Straver. Na de pauze sprak Peter van Zonneveld met Yvonne Keuls over haar bijdrage aan het behoud van het Indisch cultuurgoed.

[p. 217]

Zondag 9 november hield de Werkgroep haar jaarlijkse Bronbeek-symposium. Ditmaal was het onderwerp ‘Van Inlander tot Indonesiër. Het beeld van de inheemse bevolking in de Indisch-Nederlandse literatuur’. Het werd geopend door Peter van Zonneveld, die ruim 160 deelnemers mocht begroeten. Adrienne Zuiderweg belichtte de rol van de Javaan in de voc-literatuur onder de titel ‘Een eijlander wt Iava welcks volck is hart: neckich en opstinaet’. Siegfried Huigen van de Universiteit van Stellenbosch sprak over ‘De verstandige Pelimao. François Valentyns representatie van de Alfoeren’. Onder de titel ‘Romantiek in sarong en kabaja’ behandelde Peter van Zonneveld de Javanen in de Indische almanakliteratuur. Cees Fasseur ging in op de relatie tussen Multatuli en de Maatschappij tot Nut van den Javaan. Na een voortreffelijke Indische maaltijd werd het programma voortgezet door Geert Onno Prins, die onder de titel ‘Deze stil nijdige, geheimzinnig fanatieke wajangpop’ autochtone personages in De stille kracht besprak. Hierop volgde Darja de Wever met ‘Het is geen kolonie, het is een wereld’, een voordracht over de Ander in het werk van Augusta de Wit (1864-1939). Du Perron-biograaf Kees Snoek hield een beschouwing over het beeld van de inlander in Het land van herkomst. Zijn bijdrage heette ‘De duif van Hatim en andere pijnlijke herinneringen’. Het inheemse in het werk van Maria Dermoût werd toegelicht door Pamela Pattynama onder de titel ‘Totdat Constance kwam!’ De laatste lezing werd verzorgd door Esther ten Dolle. Haar bijdrage over ontmoetingen met Indonesiërs in het werk van A. Alberts heette: ‘Want hier zit ik eindelijk tegenover een mens’. Het symposium werd besloten met een discussie en een samenvatting door de voorzitter.

Op vrijdag 20 februari 2009 hield de Werkgroep weer een reguliere lezingenmiddag in Leiden. De belangstelling was groot. Meer dan 130 toehoorders namen kennis van de levendige causerie ‘Vondsten en valkuilen’ van Wim Willems, over zijn werk aan zijn Tjalie Robinson-biografie. Frank Okker vroeg zich naar aanleiding van zijn biografie over M.H. Székely-Lulofs af: ‘Wat deed Madelon op 5 november 1951?’ Na de pauze hield Vilan van de Loo een vurig pleidooi ten faveure van Melati van Java, door een kleurige stoet van Indische heldinnen uit haar romans de revue te laten passeren.

Vanaf 1 januari 2009 werd de redactie versterkt met de komst van Sylvia Dornseiffer, oud-directeur van het Fonds voor de Letteren, die de Werkgroep mede met haar ruime ervaring op organisatorisch gebied een

[p. 218]

nieuwe impuls geeft. Zij richt zich nu in het bijzonder op de voorbereiding van het 25-jarig jubileum van de Werkgroep in 2010.

Peter van Zonneveld, voorzitter