Jaarboek van de Maatschappij der Nederlandse Letterkunde, 1997

5. Verslag van de vertegenwoordiger in Zuid-Afrika over het jaar 1996

De Zuid-Afrikaanse afdeling van de Maatschappij der Nederlandse Letterkunde blijft nog steeds voortbestaan ondanks het feit dat geen vergaderingen gehouden kunnen worden van leden die op zeer grote afstand van elkaar wonen. Desondanks zijn de meeste leden zeer actief op academisch of literair vlak. Velen zijn echter zeer verontrust over het feit dat Afrikaans, zustertaal van het Nederlands, meer en meer in een bedreigde positie belandt met een regering en een omroepstichting die Engels boven Afrikaans schijnen te propageren. Dit beïnvloedt helaas ook de algemene perceptie van het Afrikaans (en bijgevolg ook het Nederlands) in middelbaar en vooral hoger onderwijs waar op het ogenblik een steeds maar kleiner wordend aantal studenten voor deze taal (talen) kiezen. Persoonlijke initiatieven en die van de Stigting vir Afrikaans en de Nederlandse Taalunie proberen tegen deze neiging in te gaan. Het ziet ernaar uit dat een nieuwe taalstrijd gevoerd moet worden.

Wat de Zuid-Afrikaanse leden van de Maatschappij betreft wil ik het volgende meedelen. Tot mijn spijt moet ik melden dat de bekende schrijver W.A. de Klerk in 1996 overleden is. Hij was auteur van drama's als Die Twisappel, Die jaar van die vuur-os en een hele reeks prozateksten. De dichter Ernst van Heerden heeft de graad van ‘doctor honoris causa’ van de Universiteit van Stellenbosch ontvangen. De dichter T.T. Cloete heeft van het Departement Taaldinamika van de Technikon Pretoria een toekenning ontvangen voor zijn literaire bijdrage tot de uitbouw van het Afrikaans.

[p. 174]

Aan J.C. Kannemeyer, bekende literair historicus, werd de Recht Malanprijs toegekend voor zijn voorheen gepubliceerde studie C.J. Langenhoven: 'n Lewe. Dr. E. Raidt is eind december afgetreden en is benoemd tot professor emeritus. Zij zal nog als ‘Research fellow’ werkzaam zijn in het departement Afrikaans en Nederlands aan de Universiteit van de Witwatersrand in Johannesburg.

Vele leden hebben ook diverse teksten gepubliceed waaruit ik hier een selectie vermeld:

A. Coetzee, ‘Rethinking South African National Literary History. South Africa? Literary History?’, in: J.A. Smit (e.a.), Rethinking South African Literary History. Durban: Y Press, 1996, p. 10-19.

A. Coetzee, ‘South African Literary History - The Black and the White perspective’, in: J. Klein (e.a.), Anglistentag 1995, Greiftswald. Tübingen: M. Niemeyer Verlag, 1996, p. 333-342.

E. van Heerden, Die herfstelike lig. Kaapstad: Tafelberg.

E. Jansen, Afstand en verbintenis: Elisabeth Eybers in Amsterdam. Pretoria: Van Schaik, 1996.

W.F. Jonckheere, Vir vryheid en reg. Suid-Afrika in die spieël van die Nederlandse poësie (1890-1990). Leiden/Howick: Dimensie/Brevitas, 1996.

W.F. Jonckheere, ‘Blurring the role of the Viewer-Poet-Critic: Mooij's sonnet cycle on Rembrandt's Staalmeesters’, in: A. Golahny, The eye of the poet, London: Ass. University Presses, 1996.

J.C. Kannemeyer, ‘Martinus Nijhoff: Digter van die eindelose variasies’, in: Tydskrif vir Letterkunde xxxiv (3 augustus 1996).

J.C. Kannemeyer, Ontsyferde stene: Herinnerings, huldigings, herlesings en herbevestigings. Stellenbosch: Inset-Uitgewers.

E. Raidt, ‘Afrikaans as wetenskapstaal’, in: Tydskrif vir Geesteswetenskappe 36, 4 Des. 1996.

E. Raidt, ‘Is Elcerlyc a dramatized ars moriendi?’, in: Die Suider-Afrikaanse Tydskrif vir Middeleeuse en Renaissancestudies 7, 1, 1996.

F.I.J. van Rensburg, Septet: Sewe Van Wyk Louw-studies. Kaapstad: Human & Rousseau.

D.J. van Schalkwyk, Woordeboek van die Afrikaanse Taal. Deel X. Stellenbosch: Buro van die wat.

D.J. van Schalkwyk, Lexikos 6. Stellenbosch: Buro van die wat.

H.E.J. van Vuuren, ‘Kollektiewe bewussyn: 'n aanloop tot 'n vergelykende benadering van die Suid-Afrikaanse outobiografie’, in: Stilet vii (1 maart 1996), p. 10-19.

[p. 175]

H.E.J. van Vuuren, ‘Orality in the margins of Literary History: Prolegomena to a Study of Interaction between Bushmen Orality and Afrikaans Literature’, in: J.A. Smit (e.a.), Rethinking South African Literary History. Durban: Y Press, 1996.

W.F. Jonckheere, Pietermaritzburg, maart 1997