Jaarboek van de Maatschappij der Nederlandse Letterkunde, 1991

1. Verslag van de jaarvergadering van de Maatschappij

De jaarvergadering is op zaterdag 1 juni 1991 gehouden in het Academiegebouw te Leiden. Om 10.30 uur opent de voorzitter het besloten gedeelte van de vergadering met een welkomstwoord aan de ruim veertig aanwezige leden. Hierna houdt hij een rede, die elders in dit Jaarboek staat afgedrukt. Vervolgens herdenkt hij de leden die het afgelopen maatschappelijk jaar zijn overleden: dr. G.J.D. Aalders, dr. H.N. Boon, dr. W.F.G. Breekveldt, R.A. Cornets de Groot, H.A. Faverey, J.H. de Groot, dr. J.F. Heybroek, dr. M. Hoebeke, J.W. Hofstra, dr. L. Hornstra, J. Knol, dr. A.C.F. Koch, J. Kortenhorst, mw. An Rutgers van der Loeff-Basenau, dr. B. van Selm, dr. C. Smits, dr. J.C. Trimp, mw. dr. E. Verkade-Cartier van Dissel, mw. G. de Vries, dr. R.W. Zandvoort.

Het verslag van de secretaris, vermeldende de staat der Maatschappij (2), geeft aanleiding tot zowel een correctie als een aanvulling: de negentiende Huizinga-lezing, gehouden door Gerrit Komrij en getiteld Over de noodzaak van tuinieren, zal niet eerder dan eind juni in druk verschijnen. Na de beginfase van de Stichting Nederlands literair produktie- en vertalingenfonds, is de heer R. Visser in het bestuur van deze stichting opgevolgd door de heer G. Verrips. Beide bestuursleden zijn voorgedragen door het bestuur van de Maatschappij. De benoemingen worden gedaan door de minister van Welzijn, Volksgezondheid en Cultuur. Het verslag van de secretaris wordt daarna door de vergadering goedgekeurd.

[p. 195]

Het verslag van de Noordelijke Afdeling (3) geeft geen aanleiding tot opmerkingen. In het verslag van de Zuidelijke Afdeling (4) en in dat van de vertegenwoordiger in Zuid-Afrika (5) worden enkele kleine verschrijvingen gecorrigeerd. Het verslag van de bibliothecaris (6) wordt zonder opmerkingen goedgekeurd.

De penningmeester geeft rekening en verantwoording van het beheer der gelden (bijlage i). Vervolgens wordt het verslag van de kascommissie voorgelezen (7). De vergadering dechargeert het bestuur van rekening en verantwoording over het boekjaar 1990. De penningmeester verklaart meer duidelijkheid te willen scheppen ten aanzien van de verplichtingen die de Commissie voor opdrachten op het gebied van de geschiedenis van de Nederlandse letterkunde is aangegaan en nog zal aangaan. De lasten en subsidies van deze commissie, die eerst een Rijkscommissie was en nu onder de hoede van de Maatschappij is geplaatst, worden geheel gescheiden gehouden van het budget van de Maatschappij. Namens het bestuur stelt de penningmeester vervolgens voor het komend maatschappelijk jaar de contributie te handhaven op vijfenvijftig gulden. De vergadering gaat daarmee akkoord.

Het verslag van de Commissie voor geschied- en oudheidkunde (8) wordt voor kennisgeving aangenomen. Het verslag van de Commissie voor taal- en letterkunde (9) wordt aangevuld met de titel van de wetenschappelijke mededeling van mw. dr. M.H. Schenkeveld. De vergadering gaat vervolgens akkoord met het voorstel dr. F. Willaert te benoemen tot lid van de Commissie. De verslagen van de Werkgroep zeventiende eeuw (10) en van de Werkgroep negentiende eeuw (11) worden voor kennisgeving aangenomen. Hetzelfde gebeurt met de verslagen van de Werkgroep Indisch-Nederlandse letterkunde (12), waarin nog een kleine verschrijving wordt gecorrigeerd, en dat van de Commissie voor opdrachten op het gebied van de geschiedenis van de Nederlandse letterkunde (13).

Het voorstel van de Commissie voor schone letteren de Lucy B. en C.W. van der Hoogt-prijs 1991 toe te kennen aan Charles Ducal voor zijn bundel De hertog en ik, wordt bij acclamatie aangenomen.

De voorzitter deelt mee dat het bestuur besloten heeft de Dr. Wijnaendts Francken-prijs 1991 toe te kennen aan Jaap van Heerden voor zijn boek Weer blij dat het leven geen zin heeft, dit overeenkomstig de voordracht van een Commissie bestaande uit Rudy Kousbroek, Carel Peeters, mw. dr. M.H. Schenkeveld, dr. J. Trapman en dr. G. Vanheste.

De Commissie voor de stemopneming bestond dit jaar uit de heren

[p. 196]

J.J.M. van Gent en dr. L.L. van Maris. De Commissie heeft in totaal 309 geldige stembiljetten ontvangen. De kiesdeler kwam daardoor op 61,8. Er blijken 46 nieuwe leden gekozen te zijn. Het zijn in alfabetische volgorde: Kandidaten binnenland: F.J. Th. J. van Agt, mw. dr. M.J.A.M. Ahsmann, dr. W. van Anrooij, mr. M.W.B. Asscher, dr. H.J.G. Beunders, Th. A.P. Bijvoet, mw. Y. Bloemen, dr. H. Bloemhoff, A.H. den Boef, W.L. Brugsma, F. Budé, dr. L. van Bunge, Jules de Corte, F. van Dooren, S.A.C. Dudok van Heel, dr. T.M. Eliëns, dr. A.J. van Essen, dr. P.J.A. Franssen, mr. C.H. Goekoop, mw. Hermine de Graaf, I.F. de Haan (ps. Frank Daen), P. Hagers, J.F. Heijbroek, dr. A.E. Jacobs, G.J. Keijser, dr. W.E. Krul, dr. W. Th. J.M. Kuijper, A.M.T. Leerintveld, mw. Margriet de Moor, mw. dr. C. Musterd, dr. H.W. Roodenburg, H.W.M. van Run, mw. Nicolette Smabers, N.F. Streekstra, J. van der Vegt, D. de Vries, dr. A. van der Woud. Kandidaten buitenland: D. Christiaens, A. Coetzee, H. van Herreweghen, dr. P. Janota, mw. Patricia de Martelaere, dr. H. de Ridder-Symoens, J. Starink, dr. J.D. Tracy, H. Willemse.

Vervolgens geeft de vergadering door een langdurig en enthousiast applaus te kennen in te stemmen met het voorstel van het bestuur mw. Hella S. Haasse te benoemen tot erelid. De voorzitter, dr. R.Th. van der Paardt, spreekt de laudatio uit, die elders in dit Jaarboek staat afgedrukt. Mw. Haasse richt zich vervolgens in een dankwoord tot de vergadering. Zij verklaart zich zeer verheugd met haar benoeming en noemt deze dag een heel bijzondere in haar leven.

Op voorstel van het bestuur, dat op dit moment spreekt bij monde van de ondervoorzitter, wordt dr. R.Th. van der Paardt door de vergadering opnieuw tot voorzitter benoemd.

De voorzitter dankt vervolgens het reglementair aftredende bestuurslid mw. dr. M.B. Smits-Veldt voor het werk dat zij voor de Maatschappij heeft verricht. Volgend jaar zullen enkele nieuwe bestuursleden moeten worden gekozen en de voorzitter hoopt dat mw. Smits-Veldt zich dan wederom beschikbaar zal stellen.

Van de rondvraag wordt gebruik gemaakt door dr. V.A. February, die zijn vreugde uitspreekt over de verkiezing van de heren Coetzee en Willemse tot lid van de Maatschappij. Hij acht het van belang dat de Maatschappij in de toekomst meer aandacht besteedt aan Zuid-Afrika. De voorzitter zegt toe het punt in de eerstvolgende bestuursvergadering aan de orde te zullen stellen. Vervolgens deelt dr. M.F. Fresco mee dat het hem tot nu toe niet is gelukt een tentoonstelling te organiseren gewijd aan

[p. 197]

Frans Hemsterhuis en Hamann, een plan dat hij twee jaar geleden heeft geopperd. De praktische problemen blijken zeer groot te zijn. Hij acht een dergelijke tentoonstelling echter nog steeds zeer de moeite waard.

De voorzitter sluit vervolgens het besloten gedeelte van de vergadering.

Het openbare gedeelte van de jaarvergadering begint om 14.00 uur in het Groot Auditorium van de Rijksuniversiteit. Monika van Paemel en Peter van Zonneveld spreken over het werk van Hella S. Haasse, waarna Jaap Goedegebuure een gesprek heeft met het pas benoemde erelid. Ook vanuit de zaal wordt enthousiast aan het gesprek deelgenomen.

Na een korte pauze leest Carel Peeters het rapport voor van de Commissie van voordracht, waarin wordt voorgesteld de Dr. Wijnaendts Francken-prijs 1991 toe te kennen aan Jaap van Heerden voor zijn boek Wees blij dat het leven geen zin heeft. De voorzitter reikt vervolgens de prijs uit, waarna de laureaat zijn dank uitspreekt in een voordracht getiteld Psychologie en letterkunde. De verschillende voordrachten zijn elders in dit Jaarboek afgedrukt, behalve die van Monika van Paemel, die werd gepubliceerd in De Gids 154 (1991), 9 (september), p. 726-730, onder de titel ‘ ‘De mens in de stroom van de tijd’: het vrouwbeeld in het werk van Hella Haasse’.

De middag wordt besloten met een receptie in het Academiegebouw.