Jaarboek van de Maatschappij der Nederlandse Letterkunde, 1975

12. Voorstel van het bestuur om mevrouw Annie van Wageningen-Salomons te benoemen tot erelid

Met algemene instemming werd mevrouw Annie van Wageningen-Salomons tot erelid benoemd. Mevrouw dr. M.H. Schenkeveld, lid van het Bestuur van de Maatschappij, gaf met de volgende woorden een toelichting op die benoeming: ‘Er moeten gegronde redenen bestaan om iemand tot erelid van de Maatschappij te benoemen: zoals U weet, telt de Maatschappij er thans maar drie: Adriaan Roland Holst, Gerard Walschap en Marnix Gijsen. Ofschoon de Wet der Maatschappij geen leeftijd ab quo voor deze onderscheiding telt, leert de praktijk dat men niet vóór zijn zeventigste de mogelijkheid van een erelidmaatschap dient te gaan overwegen. Welnu, mevrouw Annie Maria Francisca van Wageningen-Salomons zal, naar wij horen, over twaalf dagen negentig jaar worden. Wat haar leeftijd betreft komt het erelidmaatschap rijkelijk laat. Met zijn voorstel aan de ledenvergadering wenst het Bestuur een verzuim van de Maatschappij goed te maken. Reeds drieenzestig jaar is Annie Salomons lid en leden als zij zijn een sieraad van onze Maatschappij.

Er is een generatie geweest die Annie Salomons vooral gekend heeft als de schrijfster van Een meisje-studentje (1907, derde druk 1920) en de Herin-

[p. 134]

neringen van een onafhankelijke vrouw (1915, zestiende druk 1941) - ik ga aan ander werk uit die periode voorbij. Die boeken zijn geschiedenis geworden, maar geschiedenis om niet te vergeten: Annie Salomons heeft veel van wat er in de jaren vóór de eerste wereldoorlog leefde, begrepen en met zuiverheid en een zekere onbevangenheid in haar romans verwerkt.

‘Dezelfde generatie heeft nog een ander beeld van Annie Salomons kunnen krijgen: dat van de journaliste van Leven en Werken en, later, van De Mosgroene. Dat beeld moet nog voor de lateren vastgelegd worden; men zou het uit de tijdschriften zelf kunnen halen en ook een jongere van nu zou het kunnen schetsen. Maar beter zou het zijn als we het getekend kregen uit de herinneringen van een tijdgenoot van toen. Dat beeld zou dan aangevuld moeten worden met de Annie Salomons van de lezingen over en cursussen in de moderne Nederlandse letterkunde, waarmee zij in een tijd zonder radio en televisie zeer velen bereikt heeft.

‘Voor een nieuwe generatie is Annie Salomons de schrijfster van de Herinneringen uit den ouden tijd (1957 en 1960). Er zullen hier in de zaal niet velen zijn die ze niet kennen en waarderen. Opnieuw een beeld van Annie Salomons, een vrouw die de gelukkige gave bezit van de dankbaarheid en de gulle bewondering. Het zijn bundeltjes vol kostbare herinneringen, waarin van alles is opgetekend wat anders verloren zou zijn gegaan en die als zodanig een belangrijke bron van informatie vormen. Telkens treffen ons verrassende opmerkingen; ze bevatten enkele zeer persoonlijke portretten - ik denk bijvoorbeeld aan dat van mejuffrouw Knappert en dat van Geerten Gossaert. En gelukkig ontmoeten we indirect en direct Annie Salomons zelf.

‘Redenen te over, heeft het bestuur gemeend, om ons nu te haasten en aan deze vrouw het erelidmaatschap aan te bieden.’

Besloten werd dat mevr. dr. Schenkeveld en dr. Borgers mevrouw Van Wageningen-Salomons op haar verjaardag haar benoeming zullen mededelen.