Jaarboek van de Maatschappij der Nederlandse Letterkunde, 1941

[III.] Verslag van den bibliothecaris aant.

III. De bibliothecaris leest zijn verslag van den staat der bibliotheek voor:

De bijzondere tijdsomstandigheden deden zich ook gelden in den gang van zaken de bibliotheek betreffende. Reeds sedert het uitbreken van den oorlog in September 1939 viel er een achteruitgang op te merken in het aantal der binnenkomende tijdschriften en vervolgwerken uit de landen, waarmede de Bibliotheek ruilverkeer onderhoudt; in het tijdvak waarop dit verslag betrekking heeft, is dat er uiteraard niet beter op geworden; eigenlijk moet men er zich over verwonderen, dat nog verscheidene tijdschriften uit oorlogvoerende landen binnenkwamen. Met Nederlandsch-Indië, Zuid-Afrika en Engeland is het ruilverkeer geheel verbroken; uit de Vereenigde Staten van Noord-Amerika kwamen slechts enkele tijdschriften in ons bezit; ook met België is het verkeer nog van gering belang; met Zweden en Denemarken is dit nagenoeg normaal.

Sedert eenige jaren mocht de bibliotheek jaarlijks een aantal aanwinsten verwerven, doordat aan de uitgevers gevraagd werd van sommige door hen uitgegeven boeken een exemplaar aan de Bibliotheek af te staan; zooals men zich herinneren zal, mochten wij daarvoor den steun van den Nederlandschen Uitgevers-Bond verwerven. In verband met de moeilijkheden, waarmede ook de uitgevers te kampen hadden, heb ik gemeend dit jaar geen beroep op de uitgevers te moeten doen; dat desondanks sommigen van hen uit eigen beweging boeken ten geschenke zonden, valt zeer te waardeeren.

Tegenover deze minder gunstige feiten is er alleszins reden om met erkentelijkheid de geschenken te vermelden, die de bibliotheek van de

[p. 89]

zijde der leden en belangstellenden ten deel vielen. Het aantal boeken waarmede de bibliotheek in 1940/41 vermeerderde, bedraagt 450, dus zelfs meer dan in 1939/40 (421); het aantal overdrukken (318) is belangrijk grooter dan het vorige jaar, waartoe de collectie Bijvanck en een schenking van een ander lid der Maatschappij veel bijdroegen.

Dat het aantal boeken nog zoo groot is, danken wij vooral aan ons medelid, mej. dr J. Aleida Nijland, die een deel van haar bibliotheek afstond, waaronder allerlei werken op letterkundig gebied, inzonderheid werken van Zuidnederlandsche auteurs als: H. Verriest, Caesar Gezelle en Stijn Streuvels, voor een deel met eigenhandige opdracht van de auteurs. Vermelding verdienen verder eenige werken op topografisch gebied door dr R. van der Meulen afgestaan. Ook schrijvers en dichters, al of niet leden der Maatschappij, schonken een exemplaar van hun werken; een volledige lijst van deze vrienden der Bibliotheek volgt als bijlage achter dit verslag; moge hun voorgaan anderen opwekken tot volgen.

De verzameling handschriften werd eveneens met eenige geschenken uitgebreid. Van ons eerelid dr J.W. Muller ontvingen wij in bruikleen het door hem samengestelde glossarium op de Spelen van Cornelis Everaert, door hem indertijd uitgegeven in samenwerking met dr L. Scharpé. In de verzameling brieven door Zuidnederlandsche auteurs, gericht aan Herm. Robbers, in het vorige verslag vermeld, werd nog aangetròffen het HS van ‘Het Hart van Pieter Breughel’, door Karel van de Woestijne, dat wel een afzonderlijke vermelding waard is. Van een reeds lang vergeten en zeer bescheiden dichter, eenmaal lid onzer Maatschappij, J.B. Duisenberg werden de hss. zijner ‘Gedichten en versjes’ en van enkele tooneelspelen geschonken door den Heer D. Wouters. Een plaats in onze bibliotheek verdient zeker de merkwaardige brief door dr P. Bon. Kruitwagen gericht aan zijn vrienden, waarin hij een treffende beschrijving geeft van zijn lotgevallen te Rotterdam op 14 Mei 1940, waarbij zijn kostbare bibliotheek en al zijn niet minder kostbare aanteekeningen verloren gingen. Dr G.I. Lieftinck stond af een Fragment van een XIVde-eeuwsch perkamenten hs eener onbekende Bijbelvertaling, een zeer welkom geschenk. De heer Zwierzina deed ons een brief toekomen van den bekenden historicus en romanschrijver Georg Ebers, gericht aan Taco H. de Beer en betrekking hebbende op den 70sten verjaardag van mevr. A.L.G. Bosboom-Toussaint. Aan al de genoemde en ongenoemde schenkers zij hier nogmaals dank betuigd voor hun belangstelling in de Bibliotheek.

[p. 90]

Door aankoop, ook langs antiquarischen weg, werden mede verscheidene werken verworven, onder andere het Vijfde deel van den Taalatlas van E. Blancquaert en P.J. Meertens: De Zeeuwsche eilanden.

Voor de tentoonstelling ‘De Tijd der Camera Obscura’, in het Gemeentemuseum te 's-Gravenhage gehouden, werden eenige boeken en bescheiden uit de Beets-verzameling beschikbaar gesteld.

In de bijlagen bij dit verslag zijn in de Lijst der Aanwinsten ditmaal weder opgenomen de boeken, waarmede de boekerij werd vermeerderd; ook die welke in het genootschapsjaar 1939/40 zijn verworven, vindt men daar vermeld.