Hollands Maandblad. Jaargang 2007 (710-721)

[p. 37]

Het is hier heerlijk stil
door Atie Vogelenzang

Andy ligt te slapen. Weer zover mogelijk uit mijn buurt. Ik kan net de zolen van zijn schoenen zien. Het liefst zou ik tegen hem aankruipen. Zijn hoofd tegen mijn borst drukken, zijn haar strelen, of zijn oorlel. Naar de kraaienpootjes bij zijn ogen kijken. Het litteken op zijn kin. Gevallen met skateboarden, lang geleden. Andy is vorige maand veertig geworden. Ik zit er niet ver vanaf.

We slapen veel. Dat gaat vanzelf. Even doe je je ogen dicht en hup, je bent zo weer een paar uur onder zeil. Ik droomde over onze buren. De linkerburen, de McGrady's bedoel ik. Wat zullen die ervan genieten als ze dit horen. Kunnen ze weer jaren op teren. Misschien klinkt dat alsof ik een hekel aan ze heb. Dat is niet zo. Maar het zijn wel mensen die er alles aan doen om zelf in het middelpunt van de belangstelling te staan. En dit zullen ze zeker doorvertellen alsof ze er zelf bij waren. Ik zie ze er zelfs wel voor aan die kwestie met dat brandje tijdens de barbecue lekker op te blazen en te verkopen aan zo'n blad. ‘Ze ontsnapten eerder aan vuurzee’, staat er dan als kop, of ‘Hoe kwamen ze aan het geld?’ En dan staat er een onscherpe foto van ons bij. Andy in een bermuda en ik op mijn knieën terwijl ik het hondenhok verf.

Ach jee, de hond. De eigenaar van de kennel waar Patch zit, zal er ook wel niets van snappen. Laat staan Patch zelf. De papieren liggen thuis in de la van het aanrecht. Als u ze belt, dan moet u vragen naar Mikey. Wat er met Patch moet gebeuren, kan hij het beste beslissen. Patch is al negen. Misschien kan hij er blijven. Of desnoods naar één van onze ouders. Al betwijfel ik of ze in Shady Pines huisdieren toelaten. De ouders van Andy zijn allebei allergisch. Net als Andy zelf trouwens, maar met Snotty Free was het altijd redelijk in de hand te houden.

Andy is opnieuw begonnen met tellen. Dat is een jaar geleden begonnen toen zijn collega van verkoop achter zijn computer een hartaanval kreeg waar Andy bij stond. Ik ben gestopt met bij te houden wat hij allemaal slikt. Vooral vitamines, zegt hij zelf. Maar van een overdosis vitamine kun je ook niet lekker worden. De dagen hier brengt hij door met het tellen, tellen, tellen en nog eens tellen. Van al zijn pillen. Hij is bang tekort te komen. Alsof dat iets uitmaakt: een dagje meer of minder vitamine C.

Andy ontwijkt me een beetje. Hem aanraken lukt me pas als hij slaapt. Dan nog voelt het alsof ik iets van hem steel. Het is mijn eigen schuld. Nou ja, ‘schuld’. Ik wil er natuurlijk niet over doorzeuren. Maar zo langzamerhand moeten we het er wel over eens zien te worden. Het uitpraten.

Ik maak me er drukker om dan Andy. Dat komt: ik houd zo veel van hem. Het liefst wil ik hem dit alles besparen. Daarom moeten we drastische maatregelen nemen. De gekste dingen spoken door mijn hoofd. Sinds ik van de pil af ben, ben ik een stuk zwaarder. Ik dacht zelfs een poosje: misschien kan ik iets doen met mijn gewicht. Toch kom ik telkens weer uit op hetzelfde. Als ik eraan denk dat we hand in hand samen in slaap zouden mogen vallen, dan ben ik bijna gelukkig.

[p. 38]

Verhongeren zullen we hier in elk geval niet. Of we genoeg eten hebben, is geloof ik het enige waar ik me geen zorgen over maak. We waren tenslotte nog maar een week op weg. Ik kan geen chips, kaas of zoute stengel meer zien. Maar veel erger is dat alles hier naar zweet stinkt. Soms denk ik dat ik gewoon geen adem meer krijg van de stank. Dan ben ik bang dat ik langzaam stik. Ik probeer mezelf steeds opnieuw ervan te overtuigen dat dit onzin is; dat er natuurlijk zuurstof genoeg is. Toch zit ik de hele dag zo stil mogelijk. Uiteindelijk weet ik niet wat of wie onze grootste vijand is. De stank, de ademnood, Andy of ikzelf.

Ik zal proberen te beschrijven hoe het er hier uitziet. Op zich best mooi, vreemd genoeg. Het is niet donker, maar ook niet helemaal licht. Meer een diffuus blauw. Behalve als het nacht is, dan zie je echt geen hand voor ogen. Af en toe kraakt er iets. Onder ons. Ik heb het gevoel dat we stukje bij beetje verschuiven. Maar Andy zei dat het onzin was.

Uren slapen en nog ben ik moe. Onze boeken zijn allang uit. Andy is aan de handleiding van onze Odyssee begonnen. Daarin staat dat de uitstap is in te stellen tot op drie centimeter boven de grond. Wist u dat de coating van de ruiten van dit type het nieuwste van het nieuwste is? Warmer dan twintig graden wordt het binnen nooit, ook al is het buiten nog zo heet. Dat wordt gegarandeerd. Anders geld terug.

Ik had me dit natuurlijk allemaal wel iets anders voorgesteld. ‘Ik ben van plan eens lekker bij te tanken,’ zei Andy al maanden. ‘Ik ga op een rijtje zetten hoeveel ik precies verdiend heb, ik begraaf die verdomde mobiele telefoon in de tuin en we gaan gewoon onze neus achterna, meisje. De vrije natuur in. Voor het te laat is. Het wordt tijd voor een beetje rust.’

Nu hebben we alle rust die we wilden. We zitten of liggen de hele dag. En meestal zwijgen we.

Andy was zo trots op onze nieuwe camper. Onze Global Odyssee. Hij parkeerde het ding naast het huis en telkens als hij erlangs liep klopte hij ertegen alsof het een renpaard was dat net een race gewonnen had. Deze reis was al eerder gemaakt. Door een stel dat er op tv bij Oprah enthousiast over vertelde. Prachtige foto's. Grappige verhalen. ‘De natuur is een spirituele ervaring,’ zeiden ze steeds.

Het was mijn idee om het ook te doen. We wonen mooi, daar niet van. Long Island. Dicht bij zee. Maar toch raak je daarop uitgekeken. Maanden hebben we besteed aan de voorbereiding. Allebei hebben we ons werk ervoor opgezegd, het huis tijdelijk verhuurd, constructies bedacht om onze levensverzekering in deze periode te kunnen bekostigen. Iets met aandelenfondsen en opties. Alles geregeld.

En dan zoiets stoms als een gemist verkeersbord. Hoeveel mensen negeren niet dagelijks verkeersregels en borden zonder dat er iets gebeurt? Geen bekeuring, geen lichamelijk letsel, nog geen schrammetje op de auto. En wij krijgen dit. Ik bedoel, is dit een straf of zo?

Ik ben zo blij dat u ons gevonden hebt. Beetje gekke situatie, inderdaad - hoewel, waarschijnlijk bent u wel wat gewend. Je stelt je bij uw soort werk eigenlijk heel veel ergere gevallen voor. Of stommiteiten van die types waar altijd wel iets mee is. Het soort waar mensen als Andy en ik helemaal niet bij horen. Wij zijn altijd heel gewoon geweest. En dit was geen stommiteit, echt niet. Nooit gedacht dat we straks een nummer zijn in een statistiek. De vraag is alleen als wat?

[p. 39]

Op het moment dat we die bergpas opreden, zei ik nog tegen Andy: ‘Wat is het hier heerlijk stil. Alsof we aan het eind van de wereld zijn.’ Het was raar weer, beetje mistig leek het wel. Achteraf gezien was dat waarschijnlijk de stuifsneeuw al. In de Hamptons ligt er ook elke winter sneeuw, maar bergen hebben wij niet. Wij weten niets van lawines.

Andy had net een niesbui toen we getroffen werden. Ik zie nog het snot tegen de voorruit spatten. Raar hè? Dat je zoiets gewoons doet als eten, drinken, poepen, hoesten of niezen op het moment dat je zoiets overkomt. Het enige wat ik hoorde was iets dat klonk als het knallen van een zweep en dan een dreun alsof we ergens tegenop reden. De camper tolde in het rond, sloeg om en bleef op zijn kant liggen.

Wonder boven wonder mankeerden we niets. De eerste uren waren we alleen maar bezig om ons evenwicht te vinden en een plek om te kunnen zitten. Omdat alles dus gekanteld was van binnen. Het duurt wel even voor je hersenen nieuwe strategieën bedacht hebben. En dan nog is het moeilijk om te snappen dat de vloeistof die zo stinkt en naar beneden drupt, uit de wc lekt omdat die boven je hoofd hangt.

[p. 40]

‘Ze zoeken wel,’ zei Andy steeds. ‘Natuurlijk zoeken ze.’ Maar ik weet het niet. Het is al zo lang zo stil. Alsof er een immense kaasstolp over ons heen is gezet.

Andy probeert nog steeds de barst in de voorruit te repareren. Hij zet er leukoplast tegenaan.

Daarnet ben ik er weer over begonnen: als het echt erg wordt... dan wil ik dat we het gas openzetten zodat we rustig in slaap vallen. We hebben twee butagasflessen. Is dat genoeg? Het is net of Andy me niet hoort. Zelfs schreeuwen helpt niet.

Natuurlijk is het lastig om het juiste moment te bepalen. Stel dat Andy gelijk krijgt. We worden toch nog gevonden. En dat je dan net, een uur eerder... zoals een soldaat die op de laatste dag voor de wapenstilstand toch nog omkomt.

Wat is het goede moment?

Wanneer weet je dat zeker?

Ik heb weer kramp in mijn kuiten. Dat krijg je als je te lang in dezelfde houding moet zitten. Mijn zitplaats is zowel laag als krap. Nergens kun je rechtop staan trouwens. Ik zou er wat voor geven als ik me eens lekker kon uitrekken, al was het maar één keer.

Gek idee. Als u dit leest, hebt u ons dus gevonden. Jammer dat we elkaar nooit zullen ontmoeten. Ik probeer me de situatie voor te stellen. Nadat u van de schrik bekomen bent, bedoel ik. Ik troost me met de gedachte, hoe gek dat misschien ook klinkt, dat we dit aan onszelf te danken hebben. Het spijt me dat we voor overlast zorgen. Echt... ik voel mee met u, dat u hier straks voor opdraait.

Het enige dat me helpt is het idee dat we misschien uiteindelijk als een sterk verhaal bij een glas bier over de toog zullen gaan terwijl de barman zijn hoofd schudt en de toog oppoetst. Of dat we hiermee de fantasie van een schrijver prikkelen en als anekdote in een boek terechtkomen. Ja, dat zou het mooiste zijn. Dan is dit nog ergens goed voor geweest. Maar het kan ook zijn dat wij de oorzaak worden van iemands nachtmerries. Als dat zo is, dan spijt me dat, echt het spijt me.

Ik schrijf door in de kantlijnen. De achterkant is ook al vol. Er zijn nog een paar dingen die me van het hart moeten. Ik hoop dat het te lezen is.

Het spijt me dat ik niet van mijn schoonouders kon houden. Ze deden expres plastic hoezen over de meubels, elke keer als ik op bezoek kwam en er mankeerde altijd wel iets aan mijn zelfgebakken taarten. Vertel mijn vader en moeder dat ik het jammer vind dat ze zo'n hekel aan Shady Pines hebben. Maar als kind wil je toch het beste voor je ouders. Daddy: loop alsjeblieft niet nog een keer weg. Mijn zus moet weten dat ik het haar vergeven heb. Zij en Andy. Die ene keer. Hij heeft het me zelf verteld. Wilt u dit alstublieft doorgeven? Als u dit leest?

En natuurlijk nog dit. Om te voorkomen dat we tot sint-juttemis ergens naamloos in een koelcel blijven liggen. Ik stel ons nog even voor. Wij zijn Andrew en Cindy Reed. We wonen, of beter gezegd: woonden in 24, Mainstreet, East-Hampton, NY. Het huis met die esdoorn ervoor. U kunt het niet missen.