Hollands Maandblad. Jaargang 2005 (686-697)

[p. 41]

Bekeuring
door Jan Blauwhof

Maarten Dembers kleindochter Cleopatra was twintig jaar oud en aspirant politieagente te Almere. De laatste keer dat ze langskwam, klaagde ze over haar nieuwe begeleider, die elke week nieuwe beleidsregels bedacht. Ze was ook bang dat ze een slechte beoordeling zou krijgen omdat ze niet genoeg bekeuringen had uitgedeeld.

‘De mensen gedragen zich allemaal heel netjes als ik surveilleer,’ zei ze. ‘Misschien zijn ze bang voor me. Goed toch? Ik weet echt niet hoe ik meer bonnen kan uitschrijven.’

‘Misschien kan ik helpen,’ zei Maarten. ‘Ik kom wel eens in Almere. Zou jij je oude Opa Baarn bekeuren als die een overtreding begaat?’

‘Eigenlijk mag je geen bekenden bekeuren, dan vechten de mensen hun ruzies er maar mee uit,’ zei Cleopatra. En toen peinzend: ‘Maar niemand zal het merken.’

Zij spraken daarna over verschillende overtredingen die in aanmerking konden komen voor de bekeuring, maar het viel niet mee iets geschikts te vinden. Verkeerd parkeren was aan commerciële parkeerwachten uitbesteed en voor te hard rijden had je een apparaat nodig dat Cleo nog niet mocht gebruiken. Ten slotte leek het onbezonnen oversteken van de openbare weg zonder gebruik te maken van een nabijgelegen zebrapad een passende overtreding van de regel dat men het verkeer niet onnodig in gevaar mag brengen. Het paste ook goed bij Maartens jaren.

Op de afgesproken dag stond hij in Almere te wachten voor een schoenenwinkel, even voorbij een zebrapad en recht tegenover een brievenbus. Zodra hij Cleo samen met een collega zag aankomen, stak Maarten de weg recht over, zonder uit te kijken, onder de verwensingen van een passerende fietser. Zij kwamen direct op hem af. Terwijl haar collega de omgeving in de gaten hield, begon Cleo hem vermanend toe te spreken. Na algemeenheden over nut en functie van oversteekplaatsen ging ze naadloos over in een preek waarin ze Maarten afschilderde als een heel oude man die misschien maar beter niet meer alleen de straat op kon gaan. Door zijn onberaden gedrag bracht hij immers behalve zichzelf ook anderen onnodig in gevaar. Deze thema's werden uitvoerig, op tamelijk luide toon en niet zonder herhalingen behandeld.

Maarten slikte. Hij was eropuit gegaan om een bekeuring te krijgen en zijn kleindochter aan een mooi gemiddelde te helpen, maar hier had hij niet op gerekend en hij kon er niet goed tegen. Eerst voelde hij irritatie, toen kwaadheid, tenslotte werd hij woedend, ook al zag hij tegelijkertijd in dat dit onredelijk was omdat hij de situatie zelf had gezocht. Eindelijk was het kind klaar en verklaarde dat ze zijn overtreding deze keer door de vingers zou zien en het bij een ernstige waarschuwing zou laten. Ja, dat was helemaal dom, dat gedoogbeleid - wat had je daar nu aan! Met een rood hoofd en zonder een woord te zeggen maakte Maarten rechtsomkeert en stak de weg opnieuw over. De twee agenten kwamen kwiek achter hem aan.

‘Wat doet u nu?’ zei Cleo. ‘Ik had u nog wel gewaarschuwd. Dat wordt een bekeuring.’ En zij haalde een bonboekje te voorschijn en begon Maarten van alles te

[p. 42]

vragen. Hij gaf uitgebreide antwoorden die ze steeds netjes noteerde. Ja, zo hoorde het! Toen hij haar zo geconcentreerd bezig zag, als een schoolkind dat zijn best doet, maakte zijn woede plaats voor vertedering.

‘Denk aan het legitimeren,’ zei haar collega op de achtergrond, ook een kind dat men in een te groot uniform had gehesen. Daar had Maarten aan gedacht, en ze bekeken samen zijn paspoort. De melkmuil nam het gesprek over. ‘U bent ook al behoorlijk oud, zeg!’ zei hij, ‘En ik zie dat u in Baarn woont. Wat doet u helemaal in Almere?’

Een moeilijke vraag, die ze niet hadden voorbereid! Maarten keek om zich heen, en zei toen maar: ‘Ik kom hier schoenen kopen.’

‘Maar waarom stak u dan over?’

‘Ik wou eerst nog een brief posten.’

‘Maar dat hebt u niet gedaan.’

‘Nee, ik schrok zó van u, dat ik het ben vergeten.’

De jongen haalde de schouders op. ‘Ik vind het een raar verhaal. Weet u zeker dat u niet hierachter woont, in het verzorgingshuis? Enfin, we zullen het er deze keer bij laten.’

Cleo moest ook nog wat kwijt. ‘Binnen enkele weken ontvangt u een voorstel voor een schikking met een acceptgiro,’ zei ze op officiële toon. ‘Als u bezwaar wilt maken, staat daarop wat u doen moet. Hebt u nu nog iets te zeggen?’

‘Nee hoor, lieve kind.’

Het was eruit voor Maarten het wist. Cleo deed of ze niets had gehoord hoewel ze bloosde, maar de melkmuil, die al op weg was naar een volgende overtreding, hield zijn pas even in. Vermoedelijk overwoog hij of hij dit wel mocht laten passeren; maar ‘lieve kind’ kon moeilijk als een belediging gelden. Gelukkig liepen zij door.

Maarten ging de winkel binnen en kocht er een paar schoenen dat hij niet nodig had, en daarna postte hij voor alle goede zekerheid nog een oude enveloppe zonder postzegel in de brievenbus aan de overkant.

Na enkele weken was de bekeuring binnen, maar toch voelde Maarten geen tevredenheid, en op weg naar huis had hij bijna een aanrijding. De acceptgiro betaalde hij onmiddellijk, zonder erover te spreken, al was de boete hoger dan hij had verwacht. Nog lang bleef het een episode waar hij niet graag aan dacht.

Toen Cleo eindelijk weer eens opbelde zei ze over de bekeuring alleen maar: ‘Dat was stom, zeg! Er waren weer eens nieuwe beleidsregels!’ Ze had een goede beoordeling gekregen, maar ze was nu toch maar in een dierenpension gaan werken, dat leek haar veel leuker. Als zo vaak was het allemaal voor niets geweest.