Hollands Maandblad. Jaargang 8 (226-235)

[p. 30]

Jaap Harten
Van Eeden's Walden

bestaat niet meer. Denk hoe het was:
de kolonisten, wonend in verspreide huisjes,
bezaten een elektrische bakkerij,
een groentekwekerij, muizen, katten
en een hooggestemde conversatie.

Heel Bussum vond het gek. Men keek
nieuwsgierig naar de dichter en zijn boekenkar:
een rijdende uitleenbibliotheek.
Men kocht ‘socialistische groente’
uit Walden.

Maar de 9 jaren werden magerder.
Wel trok men soms naar het Naardermeer
om de lepelaars, kokmeeuwen, meerkoeten
en rode reigers te fotograferen,
maar een oude freule klaagde

dat zij niet met een tuinman aan één tafel
wilde zitten en een jonge intellectueel
smaakte het brood opeens niet meer.

Van Eeden (zoon van een botanicus),
schrijver van parabels over een krekelschool
en een mierenkolonie, zag zijn ideaal
in stukken vallen. Hij hing zijn
bakkersmuts aan de wilgen en likwideerde
zijn schepping in 1907.

Waar de kolonisten eens Tolstoj
lazen ligt nu een voetbalveld.
De golfkartonfabriek Van Meurs staat
op de grond van Van Eeden's
negenjarig Utopia.

[p. 31]

Ode op de paardetram & een dichteres

 

Wat was het Gooi fijn

 

in de tijd van de grote spoorwegstaking,

 

toen de paardetram nog reed

 

over de 's-Gravelandseweg

 

met vaak Henriëtte Roland Holst

 

als passagier, één keer

 

zelfs met een knalrode vlieger

 

 

 

(waarop de gedurfde letters S.D.A.P.)

 

die zij op de wind liet rijden,

 

hobbelend langs zoogdieren

 

en 18e eeuwse buitens, langs

 

 

 

zonnewijzers en kwakende eenden

 

onder de a-politieke bomen.

 

Waaraan zal ze gedacht

 

hebben? Aan de opvoeding

 

van arbeiderskinderen? Aan Gorter?

 

 

 

Of misschien wel gewoon aan een nieuw

 

gedicht: woorden over vrijheid

 

die de feodale ideeën

 

schaakmat moesten zetten

 

 

 

als haar ondubbelzinnige

 

en futuristische vlieger,

 

die aangaf dat zij een vogel

 

van andere pluimage was

 

 

 

dan de notabelen en koetshuisbezitters,

 

die de twintigste

 

eeuw nog niet in hun

 

 

 

horloges hadden horen tikken.