De Hollandsche Lelie. Jaargang 26

Correspondentie van de redactie met de abonnés

De redactrice van de Holl: Lelie brengt ter kennis van de lezers van dit Blad, dat zij géén manuscripten, of brieven, haar naar aanleiding der redactie-aangelegenheden toegezonden door niet-abonnés, kan beantwoorden langs particulieren weg. De correspondentie in dit Blad dient zoowel tot de beantwoording van brieven, als tot de mededeelingen betreffende aangenomen en geweigerde bijdragen, en zij, die zelve geen abonné of abonnée zijn, kunnen dus niet verwachten langs een anderen dan den correspondentie-weg te worden beantwoord. Wanneer zij door leesgezelschap-kring, of samen-lezen, of op welke wijze dan ook, gelegenheid kunnen vinden de correspondentie-rubriek te volgen, dan is de redactrice bereid hen dáárin te beantwoorden.

Op dezen regel wordt voortaan géén uitzondering meer gemaakt, en afzonderlijke nummers, correspondentie-antwoorden aan niet-abonné's behelzend, worden niet meer toegezonden.

Alle Brieven moeten, om in de d.a.v. week omgaand te kunnen worden beantwoord, uiterlijk Zaterdag-ochtend in mijn bezit zijn.

Redactrice.

P.S. Het spreekt vanzelf, dat deze regel alleen geldt voor eerstbeginnenden, èn voor briefschrijvers, die in de corr: rubriek thuis behooren.

Mej. Zeldenrust, N. Heerengracht (Amsterdam?) - - Gij vraagt, zéér naïef, of de reden van mijn stilzwijgen soms kan zijn, dat gij ‘met de conditiën

[p. 15]

van mijn blad heelemaal niet op de hoogte zijt, om rede (!) gij geen abonnée zijt.’ Juist, mejuffrouw, gij hebt daarmee den spijker op den kop geslagen. Ik heb namelijk niet gezwegen, maar U wel degelijk beantwoord, in de correspondentie van dit blad. Het is dus niet mijn schuld, nietwaar, dat gij het niet leest, maar het toch wèl vereert (?) met Uw gedichtjes, ‘die gij gaarne wenscht gedrukt te zien in eenig tijdschrift’. Ik heb reeds herhaalde malen geantwoord aan dergelijke lastposten voor redactieën als gij, dat ik 't niemand euvel duid als hij de Lelie niet leest, hem of haar alléén beleefd verzoek, in zijn eigen belang, die dan ook niet te vereeren (?) met zijn of haar pennevruchten om de zeer eenvoudige reden dat ik niet particulier antwoord aan dergelijke eerst-beginners, terwijl zij mijn correspondentie-antwoorden niet onder de oogen krijgen, en dan het zichzelf gaan lastig maken met brieven aan mij te schrijven, die natuurlijk onbeantwoord blijven, den uitgever opbellen, enz, enz. Zooals ik U hierboven zeide, ik heb U lang geleden in de Lelie geantwoord, onder Uw voorletters, of onder een door mij gekozen pseudoniem, dat kan ik me niet meer herinneren, en ik weet er nu ten slotte geen beter middel op dan U met Uw naam en adres voluit te beantwoorden, dan zal er wel de een of ander Uwer kennissen zijn, die U op deze correspondentie zal attent maken. - Neen, Uw gedichtjes worden niet geplaatst, en evenmin teruggezonden, zooals dat bij mij gebruikelijk is waar het dergelijke geheel ongevraagd-ingezonden copie geldt, van geheel-onbekenden.

Mevr. van M. - G. - Hartelijk dank voor Uw lief schrijven, dat mij naar hier is doorgezonden. Het doet mij altijd zoo goed wanneer er met mij velen zijn, die de partij trekken van het mishandelde, aan zijn lot overgelaten dier. Uw schrijven was een waar woord van instemming met mijn correspondentie aan Box in de vorige Lelie. Heb ik ook geen gelijk erin dat dergelijke ‘hondenliefhebbers’ veel erger en onsympathieker nog zijn, dan zij die hunne antipathie of onverschilligheid openlijk erkennen! Van dat laatste soort weet je ten minste wat je er aan hebt, en kunt er je maatregelen tegen nemen. Maar dergelijke quasi-van-honden-houdende egoïsten, die ze wegschoppen als oud vuil zoodra zij er genoeg van hebben en iets anders verlangen, die zijn 't méést gevaarlijk, want zij spelen een valsche rol, waarvan zoo'n ongelukkig in hunne handen vallend dier dan 't slachtoffer wordt. Daarin hebt U wèl gelijk, dat er behalve egoïsme ook nog een groote domheid bijkomt, bij de meerderheid van 't menschdom. Maar, dat is 't 'm juist, die domheid is zoo ongeneeslijk-erg dat je je, hoe ouder je wordt hoe beslister, met walg afwendt van de groote meerderheid; - aan den anderen kant de goede uitzonderingen ook te hooger leert waardeeren. - Hartelijk dank nogmaals, en veel groeten.

Tip. - Hartelijk dank voor Uw lieve belangstellende kaart. Ik heb een slechten winter achter den rug, en moest daarom de kuur hier weer herhalen; ik moet haar dan ook bijzonder voorzichtig doen dit jaar. Genezen kan ik nu eenmaal niet; daarin moet ik berusten. - Het artikel: ‘Waardeer wat gij hebt,’ uit de voorlaatste Lelie, dat gij met zooveel instemming hebt gelezen, werd mij daardoor dan ook in de pen gegeven, door mijne overtuiging dat er, bij alle leed, ook nog altijd zooveel te waardeeren overblijft indien wij daarbij méér stilhouden, bij 't leed van anderen namelijk, en bij eigen vóórrechten ondanks leed, inplaats van juist omgekeerd te doen. Want, gelijk ik in dat artikel schreef, dat lot van die 23-jarige is zóó in-treurig, dat ik, vergeleken bij haar, immers niet mag klagen. En zulke voorbeelden en waarschuwingen kan ieder onzer vinden in eigen omgeving, als hij maar wil zien en wil opmerken - in plaats van steeds zichzelf te beklagen om wat hij mist.

Da Costa. - Ik heb nog steeds geen gelegenheid gevonden U te antwoorden. Laten wij elkanders denkbeelden eerbiedigen. Gij hebt m.i. groot gelijk, als gij een onberedeneerde ‘hondentrouw’ voelt voor die persoon, die te blijven koesteren, indien U dat aangenaam is. Ik vraag alleen maar voor mijn een andere denkwijze hebben dezelfde vrijheid van gevoelens.

Of ik Louis Botha een ‘ideaal’ vind? Lieve Da Costa, hoe komt gij er bij? Dat heb ik in de Lelie meer dan eenmaal krachtig anders gezegd, namelijk, dat ik hem integendeel een laffeling vind, die zich door de Engelschen heeft laten omkoopen met eerebaantjes.

Indien het U ‘ergert’, dat men ons land aan Duitschland ‘aanbiedt’, zooals gij 't noemt, dan moet het U toch óók, dunkt mij, ergeren, dat hetzelfde geschiedt jegens Frankrijk. Want gij zult toch wel evengoed weten als iedereen, dat achter al die fraaiigheid, van dat bezoek in Parijs der Koningin, niets anders stak dan staatkunde. Ik voor mij vind, dat de Nederlanders meer stamverwant zijn met de germaansche duitschers dan met de latijnsche franschen, - ik ben zelf een mengelmoes van de beide rassen - maar de groote meerderheid der Nederlanders zijn pure germanen, evenals de Duitschers.

Gij vraagt mij: Helpt ons met Uw invloed het kroegloopen te bestrijden. - Lieve da Costa, indien er iets is waarin ik 't met U ééns ben, dan zeker dáárin. Immers, ik vind dronkenschap een van de afschuwlijkste ondeugden, die ik ken, iets zóó walgelijks, dat het mij altijd woedend maakt wanneer de menschen op een dronken vent het woord ‘dierlijk’ toepassen. Alsof ooit een dier zichzelf zóó verlaagde als de van den drank ontoerekenbaar gewordene mensch het doet. Ik herinner mij eens in de H.... courant een walgelijk geestig (?) verhaaltje te hebben gelezen, van iemand die op straat dronken was met de daaraan verbonden smerige weerzinwekkende gevolgen. De schrijver van dat gemengde-nieuws-berichtje vond blijkbaar z'n beschrijving héél ‘leuk’, terwijl zij in waarheid een schande en een oneer was voor hem-zelf, neven den betrokken dronken man, die de openbare straat verontreinigde. En het is een treurig iets, - en iets dat iedereen die veel reist ook met mij zal getuigen - in ons land, waar de jenever de vloek is der bevolking, ziet men veel meer ruwe smerige dronkenschap dan in Duitschland, 'tZuiden van Frankrijk, Zwitserland. In Parijs is de absinth een even groote vloek als de jenever bij ons, en in Engeland wordt van whiskey

[p. 16]

't grootste misbruik gemaakt in alle standen, maar in de bovengemelde landen gebruikt men den landwijn, die licht en zuiver is, en niet leidt tot de walgelijkheid van het kroegloopen. Op Scheveningen, waar de bevolking uitmunt in zóógenaamde vroomheid, is zij 't overige gedeelte van den Zondag, dat zij niet in de Kerk zit, stomdronken. Ja zelfs bij de huwelijks-inzegeningen moet de predikant openlijk tegen die liefhebberij waarschuwen. Ik herinner mij, dat ik, toen de Juliana-feesten waren, troepen dronken vrouwen heb zien opduiken uit de Scheveningsche sloppen, midden op den dag, waarvoor 't woord walgelijk nog veel te zacht was.

Over Luther denk ik precies als gij. Ware hij, de ex-monnik, niet getrouwd, dan zou ik zijn standpunt zoo veel zuiverder vinden. Toch is hij mij oneindig sympathieker dan Calvijn, die voor mij de dweep- en heerschzucht, zonder iets van den wezenlijken Jezus-geest, verpersoonlijkt, wiens geheele zoogenaamde godsdienstigheid bestaat in het nommer één willen zijn in Genève, met vertrapping van alle vrijheid van denken van anderen; (denk maar aan zijn misdadig gedrag ten opzichte van Servet).

Ja, 't geen gij schrijft omtrent de overeenkomst in onze karakters stem ik U toe. Want dat gevoel van: ‘'t Is immers niet der moeite waard, alles gaat toch voorbij’, wordt ook bij mij van jaar tot jaar sterker. Lieve God, hoe is het mogelijk dat men zich zoo veel moeite geeft om wat meer of wat minder aanzien op aarde, om wat meer of wat minder voornaamheid, om mooie meubels, om bluf met geld, wat niet al! Een kist van planken is immers voor goed, en zoo gauw al, 't einde.

Weet ge wat mij echter steeds bij dat alles liever en dierbaarder wordt, dat is de mooie natuur. O 't zingen van de vogels 's ochtends, en 't lachen van de zon, en de tinten van 't groen, en de wondere heerlijkheid van bloemenweelde! Dat alles kan ik zoo als indrinken om me heen. Dat is voor mij in wáárheid een Godsgave!

Uw brief overlezende vraag ik mij af of gij daarmede bedoelt, dat gij aan de gedachtenwisseling wenscht deel te nemen? Die staat voor U open. Hoe dat zij, voor Uw hartelijke wenschen aan het slot van Uw brief dank ik U innig.

Ernst. - Gij vraagt mij of ik het ‘vreemd’ vind, dat een man in den tegenwoordigen tijd er tegen opziet te trouwen, ‘waar 't hedendaagsche meisje zoo hooge eischen stelt aan de beurs van haren echtgenoot’. En dan noemt gij op haar gebrek aan huishoudelijke kennis, waardoor zij veel bediening noodig heeft, haar uithuizigheid en genotzucht, haar begeerte mooi en duur gekleed te gaan, enz. En gij eindigt Uwe beschouwing met de zeer juiste opmerking: ‘op die wijze wordt een ‘wettige’ vrouw een luxe-artikel, dat maar heel weinigen zich kunnen permitteeren, terwijl zij hunne man begeerten veel goedkooper, en dikwijls prettiger ook, kunnen stillen langs den zoogenaamd clandestienen weg. Zeker, waarde Ernst, om die door U aangevoerde redenen vind ook-ik het niets ‘vreemd’, dat een man zich liever in een zoogenaamd scharrelpartijtje schadeloos-stelt, inplaats van zich de handen te binden door een wettig huwelijk, dat hem schatten kost en aan de vrouw een leven van ledigloopen verschaft, waarbij zij zich nog daarenboven maar al te dikwijls onttrekt aan hare huwelijks-plichten van intiemen aard óók nog. Maar, treurig vind ik die hedendaagsche toestanden wèl. Want, een ongetrouwde man, die ouder wordt, is voor zich-zelf een onding, een aan huishoudsters overgeleverd slachtoffer, en een ongetrouwde losloopende juffrouw is meerendeels óók alles behalve gelukkig in hare eenzaamheid. De oorzaak zit 'm m.i. daarin, dat wij heden ten dage bij alles wat opvoeding aanbelangt enkel genot en eigenbelang op het oog hebben, vooral waar het de vrouw geldt.

Want, wat heeft de hedendaagsche meisjesopvoeding te maken met voorbereiding tot huisvrouw en moederschap! 't Hedendaagsche meisje wordt grootgebracht, al fietsende, tennissende, zichzelve mooi-kleedende, voor haar eigen-ik levende. En, trouwt zij, dan kan zij noch hare meiden onderrichten, noch met hen omgaan, noch heeft ook maar eenigen lust daartoe. Komt het kind, en daarmede een noodzakelijke periode van niet-alles-kunnen-meedoen, die haar te méér doet terugverlangen naar haar jonge-meisjes-bestaan, en te beslister doet besluiten: Nooit een tweede bevalling. Dat alles is zóó zonneklaar-treurig, dat men er alleen zich over kan verwonderen, dat er toch nog mannen den moed hebben zulke meisjes te huwen. Maar de er op volgende echtscheidingen zijn dan ook aan de orde van den dag. En menig leelijk en misdeeld, maar in den grond zeer tot huwen geschikt meisje blijft zitten, omdat zij uiterlijk geen man aantrekt. Dat is zoo de onrechtvaardigheid der natuur waartegen niets valt te doen. Elken man kan men niet genoeg aanraden goed uit zijn oogen te kijken, maar - als de verliefdheid komt, dan wordt hij toch blind.

Voor Uw hondenliefde dank ik U hartelijk. Uw woorden dienaangaande deden mij goed.

Mevr. W.W. - Dank voor Uw instemming met mijn artikel in de voorlaatste Lelie: ‘Waardeer wat gij hebt.’ En hartelijk gegroet.

L. - Over de photo zal ik mijn gedachten laten gaan.

Vele abonne's. - Ook gedurende mijn verblijf in Nauheim beloof ik U, dat ik U niet zal vergeten in de Lelie, en U telkens iets zal geven van mijn hand.

ANNA DE SAVORNIN LOHMAN.

Sluiting red: ged: