Helikon. Jaargang 1

[p. 153]

De burgers

Zij wonen in hun dorpen en hun steden.
Zij doen voor bed na tafel hun gebeden.
Zij denken dat zij leven daar zij aten,
Elkaar plichtmatig tweemaal 's weeks bezaten.

Des avonds, om de ronde tafel praten
Ze over de oogst op de akkers en de afwezigen
Gaan 's Zondags groetend door de strakke straten,
Zijn Maandags weer in hun bedrijven bezig.

Broeiende drift door God, voorzichtig kweeker,
Met kracht geknot en in de kiem bedorven,
Maakt hun gebaar en houding laf, onzeker;
Het ‘vreest den Heer’ staat in 't gelaat gekorven.

Soms is 't een zomernacht een man te machtig,
Hij prangt zijn dienstmaagd in stikdonkre schuur
En is zijn levenlang om dit eene uur
Een angstig beest, zijn zonde staag indachtig.

Komen zijn medemenschen het te weten,
Dat hij wat zij niet durfden heeft gedaan,
Het wordt hem niet in 't openbaar verweten
In stilte knagen zij aan zijn bestaan.

Hij wordt niet meer gebrandmerkt of gesteenigd,
Geklemd in 't blok, genageld aan den paal,
De laffen tegen 't zwarte schaap vereenigd
Houden hem steeds in angst voor het schandaal.

[p. 154]

 

Hij wordt door de gemeente uitgestooten

 

En gaat gebukt onder den dubblen last

 

Dat hij eens nam en verder heeft gevast

 

En toch hun kring steeds voor hem blijft gesloten.

 

 

 

Soms trekt een fiere zwerver norsch en nukkig

 

Door 't levenloos gebied, zijn tred verhaast,

 

Verdwaald voelt hij zich waar 't valsch, ongelukkig

 

Leven zijn lot van twee straatkanten naast.

 

 

 

Zij zien hem door hun blauwbehorde ramen

 

Meewarig trekken: die hoort nergens thuis:

 

Hij slentert door de straat en leest hun namen

 

En denkt, zij zitten levenslang in huis.

 

 

 

En ongemerkt komt hij langs 't volle kerkhof,

 

Daar liggen ze ook geordend op een rij

 

En even roerloos onder zode en zerk of

 

Zij lagen onder peul en beddesprei.

 

 

 

En eindlijk als hij weer door 't veld kan gaan

 

Begroeten broederlijk hem de avondwinden

 

Terwijl hij reist bij 't wassen van de maan

 

Sluit men daarginds de deuren en de blinden.

 

 

 

Zij liggen al in hun loodzwaren slaap

 

Gekweld door droomen daaglijks onderdrukt,

 

Terwijl hij stilstaat op de steilste kaap

 

Door hemelhooge en ijle klaar 't verrukt.

 

 

 

J. Slauerhoff