Colloquium Neerlandicum 9 (1985)

Verslag van het negende colloquium van docenten in de neerlandistiek aan buitenlandse universiteiten

[p. 281]

4. Keulen
Prof. dr. H. Vekeman

1.

Ik wijs de Landeskunde-van-de-filologen af en kies voor de Landeskunde van de antropologen: de ‘patterns for living’ van de culturen in het Nederlandse taalgebied. In principe kan dus alles aan bod komen: van wielerwedstrijden tot Zuiderzeewerken, van ontbijt tot staatshervorming. Als het even kan: contrastief met de Duitse cultuur.

Wat het Nederlands in Keulen betreft, zijn er vier semester-colleges van telkens twee weekuren verplicht gesteld, mét deelname aan twee excursies. Vlaanderen krijgt kwantitatief precies zoveel aandacht als Nederland.

Men kan niet alles behandelen. En dat hoeft ook niet. Wel zijn er accenten nodig. In Keulen: de krachtlijnen van de Nederlandse cultuur in de 17e eeuw; de crisis van de Nederlandse volksaard nu; het steeds bezette Zuiden; 1930 en de groei naar de actuele staatshervormingen: het verdriet van België; de Walen (!), Brussel en Amsterdam; Friesland; Duitstalig België; geografie; universitaire instellingen; de Taalunie als unicum; Duitsland-beelden.

Wat de vorm van de lessen betreft: heel wat hoorcolleges; verder dia's, overhead, televisie, cassettes, excursies, gastsprekers.

2.

Wij zitten in Keulen met de neus bovenop het Nederlandse taalgebied. Beheersing van het Nederlands verschaft toegang tot twee vreemde culturen. Landeskunde moet Duitse neerlandici leren om zich intelligent en beminnelijk te bewegen in beide culturen en kritisch na te denken over hun eigen cultuur. Landeskunde moet uitmonden in blijvende belangstelling en persoonlijk initiatief.

[p. 282]

3.

In ben tégen integratie: dat loopt mijns inziens uit op reductie. Bovendien dreigt daar het levensgrote gevaar, dat onze literatuur ‘typisch Hollands of Vlaams’ wordt, en dat acht ik beledigend. Taalsociologische aspecten en Landeskunde: dat is verzoenbaar. Literatuursociologie en Landeskunde: daar liggen ook mogelijkheden.