De Gids. Almanak voor Suriname 1938

Maten en gewichten nog in gebruik in de Ned. West-Indische bezittingen.

Suriname.
Lengtematen.

1 Amsterdamsche El = 0,688 M.

1 Rijnlandsche voet = 0.314 M. een zesde vadem

1 Landmaat ketting = 20.204 M.

1 M. = 3 voet 2 duim Rijnl. Voet.

Vlaktematen.

1 Surinaamsche akker = 10 vierk. Surin. Kettingen = 43560 vierk. Rijnl. voet = 4293,18 M²

1 bunder = 2½ Surin. akker.

Inhoudsmaten.

1 gallon = 6 pint = 3,60 liter.

1 pint = 0.6 L.

Gewichten.

Amsterdamsche pond of Eng. avoir du poids.

Oost-Indië.
Lengtematen.

Paal op Java staat gelijk aan 400 Rijnl. roeden of 1560.93 M.

[p. 66]

Paal op Sumatra aan 1 Eng. zeemijl of 1851.852 M.

Rijnl. roede gelijk aan 12 Rijnl. voet of 3.764 M.

Vlaktematen.

1 Bahoe of bouw is gelijk aan 500 vierk. roeden of 7096.5 vierk. meters of 0.715 H.A.

Inhoudsmaten.

1 Indische of Bataviaansche ton = 92.83 L.

1 Indische kan bevat 1.52 L.

1 legger = 388 kan of 518.15 L.

1 kojan is 32 pikots of 67.04 L. of kub. d.m.

Oud Medicinaal gewicht.

1 Medicinale Pond =12 ons of 924 gram. gewoonlijk berekend 375 gram, aldus: 1 kilogram gelijk aan pl. m. 32 medicinale ons.

1 medicinale ons, uncia, unc. = 8 drachmen of 8 maal 8 scrupel, gelijk aan 81.25 gr. (benaderd 32 gr.)

1 once gelijk 16 drams, 1 pond gelijk 16 once.

1 cwt. gelijk 112 pond, 1 ton gelijk 10 cwt.

1 scrupel (scrupulium) is gelijk aan 20 greinen of 4.2

1 grein, gram gelijk 65 miligram, dus 1.25 pl. m. 16 grein.

Het eenheidsgewicht is de gram, 1 gram gelijk 18 1 minimum is gelijk aan 0.06 gram.

De inhoud van een ‘flesch’ is gelijk aan 24 ons en ¾ liter.

Juweelengewicht.

Het juweelengewicht volgens Fransch systeem is de gewichtseenheid van het gram, verdeeld in 2, 4, 8, 16, 32, 64 grein.

Het Engelsche juweelengewicht wordt overeenkomstig toegepast, theoretisch is echter een klein verschil.

Essayeer- of proefgewicht.

Voor de bepaling van het Essayeer- of proefgewicht wordt in de landen van het Metriek stelsel gebruik gemaakt van het gram tot in duizendste deelen.

[p. 67]

Het karaatgewicht wordt het meest - ook bij ons gebruikt.

Zuiver goud wordt dan geschat op 24 karaat, dit is meer een verhoudingsgetal dan een maat met een volstrekte waarde.

Het Metrieke stelsel werd in Nederland ingevoerd in 1869, in Suriname bij K.B. van 15 Maart 1871 en. in Curaçao in 1874.

Maten voor de huishouding.

1 Imperial gallon bevat 4 quarts of 8 pints of 31 giles,

1 pint houdt in 32 eetlepels 2 tumblerglazen,

1 theelepel houdt in 60 druppels,

1 halve K.G. bevat 13 eetlepels boter of suiker.