De Gids. Almanak voor Suriname 1937

Het Faillissementsbesluit 1935.

De schuldenaar die in den toestand verkeert dat hij opgehouden heeft te betalen, wordt, hetzij op eigen aangifte, hetzij op verzoek van een of meer zijner schuldeischers, bij rechterlijk vonnis, in staat van faillissement verklaard.

De failietverklaring kan ook worden uitgesproken om redenen van openbaar belang, op vordering van het Openbaar Ministerie.

De faillietverklaring geschiedt door den kantonrechter, in wiens gebied de schuldenaar woonplaats heeft ook indien deze zich buiten Suriname heeft begeven.

Ten aanzien van vennooten onder eene firma, is de kantonrechter, in wiens ressort het kantoor der vennootschap is gevestigd, mede bevoegd, ook al zou de schuldenaar zich buiten Suriname hebben begeven, doch aldaar een bedrijf of beroep uitoefent. De toepassing geldt ook ten aanzien van naamlooze vennootschappen, wederkeerige verzekerings- of waarborg-

[p. 154]

maatschappijen of eenige andere, rechtspersoonlijkheid bezittende vereenigingen en van stichtingen

De gehuwde vrouw die zelfstandig een beroep of bedrijf uitoefent, of eenig vermogen bezit, kan ook ter plaatse worden faillietverklaard.

Hangende het onderzoek is de kantonrechter bevoegd op aanvrage van den verzoeker, den boedel te doen verzegelen; hij mag daaraan de voorwaarde van zekerheidsstelling tot een door hem bepaald bedrag verbinden.

Buiten de verzegeling blijven, doch worden in het proces-verbaal in het kort beschreven:

het noodige bed en beddegoed van betrokkenen en van hunne bij hen inwonende kinderen en de kleederen waarmede zij gekleed en gedekt zijn;

toerusting van personen in krijgsdienst;

de werkgereedschappen van ambachts en werklieden;

in het huis voorhanden zijnde spijs en drank, dienende tot de behoefte van het gezin gedurende eene maand.

Recht van verzet heeft de schuldenaar, die in staat van faillissement verklaard wordt, zoo hij te Paramaribo woont - gedurende acht dagen, in Coronie, Nickerie of Marowijne veertien dagen, in een der andere districten een maand, of zoo hij zich buiten Suriname bevindt, drie maanden. Iedere belanghebbende heeft gedurende dezen termijn recht van verzet.

Gedurende acht dagen na den dag van de betrekkelijke uitspraak bestaat recht van hooger beroep voor den schuldenaar, wiens aangifte tol faillissement is afgewezen of die, na gehoord, is faillietverklaard. of wiens verzet is afgewezen;

voor hem, wiens aanvraag is afgewezen of de daarop gevolgde faillietverklaring tengevolge verzet, is afgewezen;

voor den schuldenaar, den schuldeischer, bij vernietiging van de faillietverklaring tengevolge van het verzet.

De tijd voor de indiening van eene memorie van antwoord is eveneens acht dagen.

De curator doet na het verstrijken der termijnen aankondiging in het Gouvern. Adv. Blad, en zoo de

[p. 155]

Rechter Commissaris het wenschelijk acht, tevens in de Nederl. Staatscourant.

De betrokken rechter stelt tevens het bedrag vast van de faillissementskosten, mede het salaris van den curator. Hij brengt dit bedrag ten laste van dengene, die de faillietverklaring heeft aangevraagd, van den schuldenaar, of aan beiden.

Indien de toestand van den boedel daartoe aanleiding geeft kan de rechter-commissaris de kostelooze behandeling bevelen. In ditzelfde geval kan de kantonrechter opheffing van het faillissement bevelen. De kosten komen ten laste van den schuldenaar.

Indien na een dergelijke opheffing opnieuw aangifte of aanvraag tot faillissement wordt gedaan, moet de schuldenaar of de aanvrager toonen dat er voldoende baten zijn tot bestrijding der kasten Elke in dezen titel bevolen plaatsing in het G.A.B. is kosteloos.

Het faillissement omvat het geheele vermogen van den schuldenaar ook wat hij gedurende het faillissement verwerft. De schuldenaar een vennootschap onder eene firma zijnde, is eveneens hoofdelijk aansprakelijk.

Buiten het faillissement blijven:

Het noodige bed en beddegoed en de kleederen, waarmede de leden van het gezin gekleed en gedekt zijn;

toerusting van personen in krijgsdienst;

gereedschappen van ambachts- en werklieden tot hun persoonlijk bedrijf behoorende;

mondbehoeften van het gezin gedurende eene maand;

gelden, tot onderhoud, rechterlijk toegewezen;

gelden en jaarwedden tot onderhoud, welke de schenker of erflater niet voor inbeslagneming vatbaar heeft verklaard, tot een bedrag van f 1000 - over een jaar berekend.

Deze laatstaangehaalden mogen evenwel in beslag genomen worden voor schulden wegens levering van levensbehoeften;

gagie, indien van schippers en schepelingen;

het auteursrecht in de gevallen waarin het niet voor beslag vatbaar is;

[p. 156]

boeken betrekkelijk het beroep van den betrokkene tot eene waarde van f 200, -,

werktuigen en gereedschappen ten dienste van onderwijs of ter beoefening van kunsten en wetenschappen tot dezelfde waarde. Belanghebbende mag zelf zijne keuze doen;

ééne koe of twee varkens of twee geiten of vier schapen naar keuze. Deze mogen echter wèl in beslag genomen worden wegens verstrekte levensbehoeften, gelden verschuldigd wegens aankoop, vervaardiging en herstelling derzelve;

huren en pachten voor het perceel waarop de zaken voorhanden zijn;

bezoldigingen, soldij, riddersoldij, gagement, pensioen of onderstand, indien en voor zoover door den rechter te bepalen;

de gelden, verstrekt ter voldoening aan een wettelijken onderhoudsplicht;

een door den rechter-commissaris bepaald bedrag uit de opbrengst van interesten ter bestrijding van de kosten van onroerende goederen in den handel, voorzooverre als onroerend goed beschouwd, het vruchtgebruik, de rechten van opstal en erfpacht;

een door den rechter-commissaris bepaald bedrag uit de opbrengst van interesten ter bestrijding van de kosten van onroerende goederen in den handel, voorzooverre als onroerend goed beschouwd;

het vruchtgebruik, de rechten van opstal en erfpacht;

grondrenten, hetzij in geld of in natura.

Onder ‘gefailleerde’ wordt mede begrepen: de echtgenoote van den in gemeenschap gehuwden gefailleerde.

Voor verbintenissen na de faillietverklaring is de boedel niet aansprakelijk dan voorzooverre deze tengevolge daarvan is gebaat.

Alle bezoldigde personen in dienst van den gefailleerde mogen hunne betrekking opzeggen en hun mag wederkeerig door den curator de betrekking opgezegd worden, met inachtneming van de wettelijke, gebruikelijke of overeengekomen termijnen; zes weken is voldoende.

[p. 157]

Van den dag van faillietverklaring is het salaris boedelschuld.

Erfenissen gedurende het faillissement worden door den curator aanvaard onder voorrecht van boedelbeschrijving.

Schenkingen binnen veertig dagen (van bloed- en aanverwanten tachtig dagen) worden, behoudens tegenbewijs, vermoed te zijn van de wetenschap dat de schuldeischers daardoor benadeeld worden en kunnen als dit mocht blijken, door den curator te niet gedaan worden. De begiftigde die het tegendeel kan bewijzen is tot teruggave van het ontvangene niet verplicht.

Onverminderd deze bepalingen, mag ten aanzien van den boedel de nietigheid ingeroepen worden van alle handelingen, hoe ook genaamd, waardoor de schuldeischers benadeeld zijn, mits bewezen kan worden dat deze niet geschiedde tot opzettelijke benadeeling der schuldeischers.

De handelingen in het nadeel der schuldeischers verricht binnen 40 dagen vóór het faillissement, terwijl de schuldenaar zich niet tevoren had verplicht, wordt behoudens tegenbewijs, vermoed aan beide zijden te bestaan: bij overeenkomsten waarde van de verbintenis aan de zijde van den schuldenar aanmerkelijk die van de andere zijde overtreft;

bij handeling ter voldoening van - of tot tot zekerheidsstelling voor eene niet-opeischbare schuld;

bij handelingen door den schuldeischer ten behoeve van zijne echtgenoot, bloed- of aanverwanten tot in den derden graad verricht.

Beëindiging van het faillissement door de homologatie van een akkoord doet de rechtsvordering vervallen, tenzij net akkoord boedelafstand inhoudt, in welk geval zij ten behoeve van de schuldeischers vervolgd of ingesteld kunnen worden door de vereffenaars.

De hypothecaire schuldeischer volgens, art. 1207 van het Burg. Wetboek en de pandhouder blijven ongestoord hun recht uitoefenen.

Zij zijn verplicht hunne rechten uit te oefenen binnen ééne maand nadat de insolventie (het gerechtelijk onvermogen) is begonnen, behoudens bevoegdheid van den rechter commissaris om den termijn te verlengen. Na verloop van dien tijd zal de curator de verpande

[p. 158]

voorwerpen opeischen, en deze, gelijk de verhypothekeerde goederen behoudens het recht van den pandhouder of hypothecairen schuldeischer op de opbrengst daarvan, doen verkoopen. De curator kan ten allen tijde het bezwaarde goed bevrijden of het verpande goed inlossen, tegen voldoening van het verschuldigde met de interesten en kosten. Indien de opbrengst niet voldoende is om den hypotheek- of pandhouder te voldoen, treedt deze voor het ontbrekende op als concurrent schuldeischer in den boedel.

De vrouw neemt in geval van faillissement van den man, alle roerende en onroerende goederen welke haar toebehooren en niet in de gemeenschap vallen, terug, en kan indien de haar toebehoorende goederen door den man ontvreemd zijn, doch de koopprijs nog niet is betaald of wel, de kooppenningen nog onvermengd met den fafillieten boedel aanwezig zijn, haar recht op terugneming op dien koopprijs of wel op desbetreffenden voorhandel uitoefenen.

Bij het vonnis van faillietverklaring is de kantonrechter, of ten allen tijde daarna, doch in het laatste geval, niet dan op verzoek van den curator of één of meer der schuldeischers, is de rechter-commissaris bevoegd den gefailleerde in verzekerde bewaring te doen stellen op bevel van het Openbaar Ministerie, hetzij in het huis van bewaring, hetzij in eigen woning, voor ten hoogste 30 dagen, welke termijn twee malen kan herhaald worden. De rechter-commissaris kan den gefailleerde daaruit doen ontslaan, mits tegen eene waarborgsom. Bij niet-verschijning van den gefailleerde komt deze som aan den boedel ten goede.

De gefailleerde is verplicht bij elke oproeping te verschijnen, ter verantwoording.

De curator is bevoegd het bedrijf van den gefailleerde dogat te zetten. Hij opent de aan hem gerichte brieven, telegrammen en telefoonberich en en stelt de niet op den boedel betrekking hebbende, hem ter hand.

De curator is bevoegd eene door den rechter-commissaris vastgestelde som ter voorziening van den gefailleerde en zijn gezin, uit te keeren,

De gefailleerde is bevoegd aan zijne gezamenlijke schuldeischers een akkoord aan te bieden, waarvoor

[p. 159]

de curator en de commissie uit de schuldeischers moeten gehoord worden.

Uitgesloten van de stemming over het akkoord, zijn de hypotheek- of pandhouders de bevoorrechte schuldeischers.

De kantonrechter weigert de homologatie indien de baten van den boedel de bedongen som aanmerkelijk te boven gaan of de nakoming van het akkoord niet voldoende gewaarborgd, of bedrog ingesloten is of om welke reden dan ook.

In dit geval mag de gefailleerde in dezelfde zaak een akkoord niet meer aanbieden.

Niettegenstaande het akkoord behouden de schuldeischers hunne rechten tegen de borgen en de medeschuldenaren van den betrokkene, evenals de rechten die zij op goederen van derden kunnen uitoefenen.

Faillissement eener nalatenschap.

De boedel van een overledene wordt in staat van faillissement verklaard, indien een of meer der schuldeischers daartoe verzoek doen en summier aantoonen, dat de overedene in den toestand verkeerde, dat hij had epgehouden te betalen, of dat de nalatenschap ten tijde van het overlijden niet toereikend was ter bestrijding zijner schulden. De erfgenamen worden alsdan gehoord zonder dat het noodig is hen bij name aan te duiden, alsmede, voorzoover zij bekend zijn, bij brieven van den griffier.

De faillietverklaring kan aangevraagd worden zoolang niet drie maanden na de aanvaarding van de nalatenschap en tevens zes maanden na het overlijden van den schuldenaar zijn verstreken.

Bepalingen van internationaal recht.

Schuldeischers die na de faillietverklaring hunne vordering geheel of gedeeltelijk afzonderlijk verhaald hebben op buiten Suriname zich bevindende, aan hen niet bij voorrang verbonden, goederen van den in

[p. 160]

Suriname gefailleerden schuldenaar, zijn verplicht het aldus verhaalde aan den boedel te vergoeden; eveneens de schuldeischer die zijne vordering tegen den gefailleerde aan een derde overdraagt, teneinde dezen in de gelegenheid te stellen die vordering, geheel of gedeeltelijk, afzonderlijk of bij voorrang te verhalen op buiten Suriname zich bevindende goederen van den gefailleerde.

Gelijke verplichting tot vergoeding jegens den boedel rust op hem die zijne vordering of zijne schuld, geheel of gedeeltelijk, aan een derde overdraagt, die daardoor in staat gesteld wordt zich buiten Suriname op eene door dit besluit niet toegelaten schuldvergelijking te beroepen.

In beide gevallen wordt de overdracht, behoudens tegenbewijs, vermoed te zijn geschied met dit doel, als zij is gedaan met de wetenschap, dat de failietverkaring reeds was aangevraagd of aangevraad zou worden.

Verleening tot surséance van betaling.

De schuldenaar die voorziet dat hij met betalen van zijne opeischbare schulden niet zal kunnen voortgaan mag surcéance van betaling aanvragen.

Hij kan zich daartoe onder overlegging van een door behoorlijke bescheiden gestaafden staat, tot den kantonrechter wenden en bij verzoekschrift een ontwerp van akkoord toevoegen.

De kantonrechter kan definitief surséance verleenen, tenzij houders van meer dan een vierde van de ter vergadering vertegenwoordigde schuldvorderingen of meer dan een derde der houders van zoodanige vorderingen zich daartegen verklaren.

Bij verschil over de toelating beslist de kantonrechter.

De kantonrechter het verzoek afwijzende, kan bij dezelfde beschikking den schuldenaarin staat van faillissement verklaren met de wettelijke gevolgen daaraan verbonden.