|
| |
| |
| |
Metrieke stelsel.
Voorgeschreven in de wet van 7 April 1869
(Staatsblad No. 57).
Lengtematen,
1 myriameter = 10 Kilometers of Mijlen.
1 Kilometer of Mijl = 10 Hectometers,
1 Hectometer of Roede = 10 Decameter
1 Decamete = 10 Meters of Ellen.
De grondslagen van de eenheid is de Meter of El, verdeeld in 10 decimeters of Palmen, de decimeter in 10 cenitmeters of Duimen. de centimeter in 10 milimeters of S reepen.
| |
Vlaktematen.
1 Hectare of Bunder = 100 Area of vierk. Roeden De eenheid is de Are of vierkante Roede.
| |
Ruimte of inhoudmaten.
1 D castère = 01 Stère of vierkante Meter of El.
1 deci Stère = 0,1 Stère, Teerlirg Meter of El.
De eenheid is de Stère, Teerling Meter of Wisse.
1½ Teerling Meter is de eenheid van een scheepston, waarvan de bevrachting gerekend wordt op 1000 K.G.
| |
Inhoudsmaten.
1 Kiloliter = 10 Hectoliters of Vaten,
1 Hectoliter Vat of Mud = 10 Decaliters of Schepels.
1 Decaliter = 10 Liters, Kannen of Koppen.
De eenheid is de Liter, Kan of Kop.
1 Liter is verdeeld in 10 deciliters of Maatjes.
1 deciliter = 10 centiliters of Vingerhoeden.
| |
Gewichten.
1 Myriagram = 10 Kilogrammen of Ponden.
De eenheid is de Kilogram of het Pond.
1 Kilogram = 10 Hectogrammen of Oncen.
1 Hectogram = 10 Decagrammen of Looden.
1 Decagram = 10 Grammen of Wichtjes,
1 Gram = 10 decigrammen of Korrels.
Voor lichte en kostbare waren is de Gram de eenheid, verdeeld in 10 decigrammen, de decigram in 10 centigrammen en de centigram in 10 miligrammen.
| |
| |
| |
Maten en Gewichten nog in gebruik in het Ned. West-Indische Bezittingen.
Lengtematen.
Suriname: 1 Amsterdamsche El = 0,688 M.
1 Rijnlandsche voet = 0.314 M. een zesde vadem.
1 Landmaat ketting = 20.204 M
1 M. = 3 voet 2 duim Rijnl. voet.
| |
Vlaktematen.
1 Akker staat gelijk aan 10 vierk. kettingen of 43560 vierk. Rijnl. voet.
1 bunder = 2½ Sur. akker.
| |
Inhouds maten,
Natte waar (Eng. gallon) bevat 6 pint of 3.60 L. 1 pint = 0.6 L.
| |
Gewichten.
Amsterdamsche pond of Eng avoir du poins.
| |
Oost-Indië.
Lengtematen.
Paal op Java staat gelijk aan 400 Rijnld. roeden of 1560.943 M.
Paal op Sumatra aan 1 Eng. zeemijl of 1851,852 M.
Rijnl. roede gelijk 12 Rijnl. voet of 3,764 M.
| |
Vlaktematen,
1 Bahoe of bouw is gelijk aan 500 vierk: roeden of 7096,5 vierk. meters of 0,715 H.A.
| |
Inhoudsmaten.
1 Indische of Bataviaansche ton = 92,83 L.
1 Indische kan bevat 1,52 L.
1 legger = 388 kan cf 518,15 L.
1 kojan is 32 pikots of 67.04 L. of kub. d.m.
| |
Oua Medicinaal gewicht.
1 Medicinale Pond = 12 ons of 924 gram. gewoon- | |
| |
lijk berekend 375 gram. aldus: 1 kilogram gelijk aan pl.m. 32 medicinale ons
1 medicicale ons, uncia unc, = 8 drachmen of 8 maal 3 scrupel, gelijk aan 81.25 gr. (b naderd 32 gr.) 1once gelijk 16 drams, 1 pond 1 gelijk 16 once, 1cwt gelijk 112 pond 1 ton gelijk 10 cwt. 1 sc upel (scrupulium) is gelijk aan 20 greinen of 4,2 1 grein, gram gelijk 65 miligram, dus 1,25 pl.m. 16 grein.
Het eenheidsgewicht is de gram, 1 gram gelijk 1 8 1 mirum is gelijk aan 0.06 gram.
De inhoud van een ‘flesch’ is gelijk aan 24 ons en ¾ liter.
| |
Juweslengewicht.
Het juweelengewicht volgens Fransch systeem, is de gewichtseenheid van het gram, verdeeld in 2, 4, 8, 16, 32, 64 grein.
Het Engelsche juweelengewicht wordt overeenkomstig toegepast, theoretisch is echter een klein verschil
| |
Essayeer- of proefgewicht.
Voor de bepaling van het Essayeer- of proefgewicht wordt in de landen van het Wetrieke stelsel gebruik gemaakt van het gram tot in duizendste deelen
Het karaatgewicht wordt het meest - ook bij ons gebruikt,
Zuiver goud wordt dan geschat op 24 karaat, dit is meer een verhoudingsgetal dan een maat met een volstrekte waarde.
Het Metrieke stelsel werd in Nederland ingevoerd in 1869, in Suriname bij K.B. van 15 Maart 1871 en in Curaçao in 1874.
| |
Maten voor de huishouding
1 Imperial gallon bevat 4 quarts of 8 pints of 31 giles,
1 pint houdt in 32 eetlepels 2 tumblerglazen,
1 theelepel houdt in 60 druppels,
1 halve K.G. bevat 13 eetlepels boter of suiker.
|
|
Gedeeltelijk auteursrechtelijk beschermd