Geuzenliedboek

[p. 266]

227.
Een nieu Liedeken, opt Belegh van Grol, ⁺

Op de wyse: Ick quam langst die Capelle-brugge gegaen.

Tis nu ghevallen dapper op den Bol,
Van dat kleyn nest, 'tstercke steetje Grol,

Daer onsen Prins

Voor leyt, allesins

Met meenich Man,

Die den Grollaert lustigh temmen kan.

Ons' braven Prins verciert met zijn Levrey
Heeft zich begraven met zijn Armey,

Om winnen dat

Stercke, kleyne Gat,

Voor ons niet beus,

Dat bekomen sal (ick hoop) den Geus.

Paep-Jannen volck die kijcken op haer neus
Verblyden om een flauwe leus,

Dat welck uyt-bromt ^15.

Graeff Hendrick komt,

Die een voor al,

Grol eer langen tijdt ontsetten sal.

Ons Prins soo wel by daghe als by nacht
De komste vanden Bergh, aldaer verwacht

Maer vanden Bergh

In desen seer ergh

Blijft daer hy is,

Sijn ontset is voor Grol al 't onwis.

Hoe Grol'gen kop sy toonen, ons bekent
Zy sullen noch singhen kleyn ten ent,

Want ziet voor haer

En kander aldaer

Sijn gheen ontset

Hendrick vanden Bergh, wijckt al te met.

+ No. 227. Naar V. In geen andere druk. Bij V.L. CXCVIII.
V geeft de toelichting: Anno 1627. Den 19. Augustij, worde de stercke stadt Grol, met Apoyntement aen Prins Hendrick Fredrick overghegeven, Nicolaes van Wassenaer, Lib. 13.
De verovering van Grol was de eerste van een lange reeks, die de roem van Frederik Hendrik gevestigd hebben, en heeft heel wat dichtpennen in bewegmg gebracht. Maar dit lied is, als wij ons niet vergissen, het enige, dat nog tijdens het beleg gemaakt is.

15. uyt-bromt: uitbazuint.

[p. 267]

 

Paep Jans gheslacht, ey kittelt u soo niet,

 

Dat van u geen lach vergeefs gheschiet,

 

Want tis u schand,

 

On-spoet van ons Land,

35

Door dien den Eedt ^35.

 

Dat ghy voor het Land te vooren deedt.

 

 

 

U vroome Ouders trouwer zijn gheweest

 

Als ghy wel soudet teghen het Beest,

 

Lijff ende goedt

40

Hun schoon rooder bloedt

 

Sy waeghden stout:

 

Daer ghy (tLand haest overlev'ren) sout.

 

 

 

Want waert gy trou, na uytwijs menig punt

 

Te winnen Grol worde niet misgunt,

45

Ghy soud' Nassou

 

Sulcks Toe-wenschen Trou

 

En noch daer by

 

Helpen keeren alle Tyranny.

 

 

 

Wy roepen al haesop, haes op Papouw

50

Het grollend' Grol is in ons behouw,

 

En naer't besluyt

 

Paep Jan moeter uyt,

 

Den geus daer in :

 

Hey, dat gaet soo lustich nae mijn zin.

 

Liefd' boven al. ⁺

35. Hendrik van den Berg (d. i. 's-Heerenberg) was een neef van Maurits en zoon van Willem van den Berg, die van 1581–1583 stadhouder van Gelderland was, maar daarna de partij van de Koning koos. Doordat men hem met zijn vader verwarde, werd verteld, dat Hendrik tot het Verbond der Edelen behoord had. Ook hier wordt hij blijkbaar met zijn vader verward, daar er gezegd wordt, dat hij zijn eed had gebroken, en waar de trouw van zijne ouders geprezen wordt. Later, in 1634, heeft hij de partij des Konings verlaten en zich in dienst der Staten gesteld.

+ Liefd' boven al. Volgens Vanderhaeghen, Dictionnaire des devises, is dit de zinspreuk van Isaac van Beck, van wien wij verder niets weten. Volgens Van Doorninck is het ook de zinspreuk van J. van Arckel, van wien wij evenmin iets weten. Dezelfde zegt ook, dat het een zinspreuk van Vondel was. De vergissing is echter duidelik. Hij haalt daarbij nl. aan ‘Weersteuyt vant lasterdicht genaemt eerdicht voor Jan Willemsz. Bogaert’, Haarlem 1629. Dat is echter juist een bestrijding van Vondel. Is dit nu van Van Arckel of van I. van Beck? Maar waarschijnlijk geeft de ondertekening alleen maar aan, dat de dichter lid was van de kamer De Wijngaertrancken te Haarlem, wier devies was Liefd boven al.
Zie bij no. 238 en 249.