De Geomantie in het Middelnederlands

Uitgave van deze voorspeltechniek uit het Münchense handschrift (15de E)

[p. 41]

[De rechter Populus]

(fol. 2^r) iij Inhoudende tgeual des geens die trecht geert ende wat geuallen sall.	iiij Inhoudende tgeual dies die gelt wil vercrijgen.	v Inhoudende tgeual dies die enich dine crigen wil oft hijt hebben sall.
Het wert geuonnesset iegen hem ende werden iegen hem scrifften die men ouer een dragen sal mit nernsticheden.	Hi sal gelt vercrijgen cume sal hij behouden sijn auenture van eenigen.	Die volmachticheit des dincs wert belet ende hij wert wt geset van sijnen eessche.
Eerst sal hij tonder gaen ende dair na den strijt behouden.	Hi sal gelt vercrigen mit moeynesse mit wegen ende mit arbeyden.	Dit wert niet veruult ende tvercregen wert wtgeset ende tachterlaten best ende sij hilit.
Hem mach quaet geuallen ende vele strijden mer sijn geual wert middelbair int gherecht ende in strijden.	Een cleen vercrigen des gelts mit ydelre hant soe dat hij niet enen hellinc behouden en sall.	Hij sal niet vercrijgen van sijnen eessche hij staets aff.
Men sal iegen hem vonnessen al is sijn sake gerechtich off int gerecht sal hijt verliesen.	Hy sal gelt vercrigen mit meernesse ende wegen ende wert een groot verdoenre des vercregens.	Sijnen eesch wert niet veruult in jair dair hi in geert.
Hi salt behouden iegen synen wederman ende van hem hebben gelt ende goet.	Hy sal gelt ontfaen ende vercrijgen ende wert rijck ende vseerende inden rijcheden.	Sijn sake wert veruult in sijne handen in corter tijt.
Men sal iegen hem vonnessen mit valschen vonnisse ende sijn wederman sal eenen valschen eet zweren.	Hy sal zere beyden inden moet ende niet vercrijgen dan te mate.	Hi wert van zware on(... ?) mer taflaten des dincs wer best.
Sijn sake wert vanden toevalle eens wijffs ende tende wert vrede.	Hy sal gelt vercrijgen van wynnen mer al tvercregen verliesen.	Sijn sake wert vervvlt ende tmeeste deel des wasdoms sal bloeyen ende sal wesen als ... (?).
Tverwinnen wert sijn ende sal sijnen wederman verwynnen ende sijn sake behouden.	Hy sal gelt vergaderen lichte ende sijn vercrijgen sal wesen van sermonen als een vercoper ende een coeper.	Sonder arbeyt wert sijnen eesch veruvv(l)t ende salt vercrigen mit enegerhande hulpe.

[p. 42]

(fol. 2v)	vj In houdende tgeual des huelics.	vij Tgeual der dragender vrouwen.
	Den heesch van desen hylyck wert swaer ende licht dair en coemt niet aff ende eest dat toegaet het wert weder ontslegen.	Dit is een teken der seker dracht ende sij sal enen zone baren ende sij sullen beyde gesont wesen moeder ende kijnt.
	Twijff die hij heescht is een bekent wijff niet lange sal hij mit hoir wonen nochtan sal hij om hair te crigen zeer arbeyden.	Dese sal wesen in zeer groten arbeit ende dair wert een dochter geboren.
	Ghene ouereendracht wert onderlinge mer vele sceldens ende roepens ende beter wair sij gelaten dan geheescht.	Teeken van barene ende van roepen ende sij sal baren enen zone ende te duchten is voir hoir inden arbeyt.
	Desen heesch wert oneersamelick gedaen ende quaet ende twijff wert een onseker wijff.	Eest dat die drachte van by coempt so is te duchten voir tuolcomen der dracht Mer comse van verre so sal sij eene dochter baren ende een goet eynde.
	Dit hylic wert goet ende geluckich ende twijff wert hem onderdaen mer sy sal out wesen.	Dese dracht wert volcomen ende goet sonder moeynesse ende groten arbeit ende sij sal baren een dochter hartsinnich.
	Dit wert gehelicht ende sij sullen vrede ende mynne tsamen hebben ende int aensichte des wijffs een teken.	Wyen dit teken verbairt ne mach noch drage(n) noch die dracht volbrengen.
	Hy sal een wijff hebben cort ende vollyaich dair na een ander dair hij geschil mede hebben sal welc verkeren sal int goede.	Dit betekent een dracht ende wert een dochter geboren.
	Hij sal een wijff hebben van dagen ende sijne geuallen werden middelbaer int goede ende int quade ende sij sal vele sprekende wesen.	Dese wert volcomen ende sij wert eensdeels verlost mer te duchten is voir die vrucht int baren.

[p. 43]

(fol. 3^r) viij Vanden ziecken.	ix Vander beleygenre stat.	x Off dese kynderen hebben sall.
Sijnre ziect wert in de borst ende hij sal hebben een vloet int hoefft ende te duchten is van hem.	Op dese stat wert vergadert een groot heere mee sonder twiuel si blijft behouden.	Hy sal omlanc kijnder hebben ende nernst wesen dair vp.
Dese sal lang ziec wesen ende tlichaem wert teeder te duchten is van hem en sij datter in die vrage sij litcatus.	Tbeliggen van deser stat wert verlangt ende sy wert niet gewonnen ende bij geual sal hair viant van hair trecken.	Dese en sal geen kijnder hebben in lange tijt mer dair na wert een hoepe van kijnderen hebbene.
Teken des roepens ende comen hem dode te voeren so ducht men van hem en sij datter wert fortuna maior.	Dese stat wert gewonnen ende te duchten is voir den here vander stat ende grote vechtinge en crijschinge werter in.	In dit jair noch int toe(co)mende sal dese kijnt hebben mer in die nacomende iaere.
Dit is een teken der gelikenisse des grauens ende wert hem dit vertoecht nemmermeer wert hij verlost.	Vele vanden burgers van deser stat werden van hairen vianden gedoot Ende dair na wert hij sterker der tegen.	Dese sal vele kijndere hebben mer meest dochteren ende zere dair om arbeiden.
Wert in die vrage populus off fortuna maior so sal hij steruen ende comen dese niet so wert die siecte verlangt ende hij wert verlost.	Tbeliggen wert uerlangt ende die viant der stat en sal hair niet moigen deren noch vercrijgen.	Dese sal kynderen hebben die kyndere wynnen sullen ende hij werter geluckich mede.
Dese siect wert verlangt ende dair sal sonderlinge des gepens wt comen ende droechte der herssenen mer teynde goet.	Dese stat wert verlost mit ouereendracht na vele arbeits bedwange ende na vele vechtens.	Hij sal kijnderen hebben om lang tijt mer meest zonen ende goet geluck dair mede.
Dit betekent een vpstaen des siecken ende een gansheit in corter tijt.	Nemmermeer wert dese stat gewonnen mer het wert een ouer eendracht gemaect.	Dit jaer sal hij geen kyndere hebben mer dair na ende meest dochteren van vele wiuen.
Comt fortuna maior so wert die siecte verlangt ende hij ne sals niet ontgaen.	Dit betekent de bederffenisse der stat ende die quaetheit des raeds hairs volx.	Dese sal kijndere hebben van twee wijuen.

[p. 44]

(fol. 3^v)	xi Vanden dienste ende vanden verloren dingen ende vanden weder te crijgen.	xij Vander reyse ende watter hem aff geschien sal diese doet.
	Die roeuer deser diefften is meer dan een ende tferlies en wert niet weder gecregen en si dat in die vrage come van auenturen die meeste.	Hij sal een goede reyse doen ende mit salicheden wedercomen om lanc.
	Dese dieffte wert nem mer mer vercregen ende die mare sal lopen dattet een wijff gestolen sal hebben.	Die noot van deser reyse wert verandert ende eest dat hijse doet dat sal om lanc wesen.
	Dese dieffte wert geuonden bij der hant des coninx na scelden ende vechten ende men twiuelt ant wedercrijgen.	Hij sal die reyse doen ende dogen vreese ende arbeit ende hij sal gemoeten mordeneers.
	Dit wert geuonden al ist lanc ende dat by enen wijue ende also tuerlies.	Dese reise wert goet ende sal lanc wesen ende hem salre goet aff geschien.
	Sonder arbeit wert dese dieffte geuonden ende wedercregen haestelijc ende also wert tuerlies.	Sijn reyse wert hem hert ende hij sal letten mer tlaten wair hem best.
	Dit is een teken der diefften ende des verlies dat niet wedercregen en wert ende dair om eest tontsiene.	Dese reyse wert verre ende hij sal grote auentuer hebben.
	Dit is een teken dat die dieffte begrauen is.	Dese wert gedaen sonder belet ende gelijc enen vogel sal hij vliegen te pairde off te scepe.
	Dese dieffte heefft genomen een vanden boden vanden huyse ende nyemant vreemds ende mit wonden werdse geuonden ende vercregen.	Dese reyse wert gedaen te lande ende in twee manieren esser twiuel an off hem quaet off goet geschien sal in den wech.

[p. 45]

(fol. 4^r) xiij Inhoudende tgeual des gens die van ogen is off hij comen sal off niet.	xiiij Inhoudende tgeual des geens die vraeght na enen geuangen ende van sijnre verlossen.	xv Inhoudende tgeual des geens die vraeght na regen ende om die menichte des regens.
Werden in die vrage vanden twe dorpele off auenture de meeste men bereede hem tauent male.	Sijn vangen wert verlangt mer sijn eynde is salichlijc ende verlosselic.	Int eynde des jairs salt regens vallen een luttel mit groten vertoghinge der wolken alt jaer.
Dese die van ogen is sal blijuen in sijn stede dit jaer ende sal arm werden.	Sijn staet sal veranderen inden karker dair na wert hi uerlost ende sal wt die lande gaen.	Het wert luttel regens dair na sullen die riuieren ende beken hon vloyen laten.
Dese sal gesont sijn nochtan sal hij in sijn wechwesen lijden arbeit ende vreese dair na ouer lant wedercomen.	Die geuangen wert uerlost na dat hij bedwongen wert mit woorden.	Zeer luttel regens ende tvolc werter niet bij bescaet ende der vrucht sal vele sijn.
Sijn auentmael sij bereet cort ende vertoocht hem tonderste hoefft in die vrage hij is int lant.	De geuangen wert verlost ende hij sal goede auonture hebben van dien vangere.	De regen sal vloyen dit jair ende dair mede wert tuolc gehulpen ende de wint gemenicht.
Hij ne geert niet twedercomen ende werde twe dorpelen in die vrage so hoeptmen sijnre coempste.	Sijn staet sal veranderen inden karker ende wert in die vrage root off dochter men ducht van hem.	Het wert luttel regens mer zeer nuttelic.
Sijn wedercomen wert verandert ende sal wesen in een ander lant dan men waent ende sijn beroerte sal vallen in een ander lant.	Hem sal geuallen vele verlies hij wert verlost wten karker ende sal verliesen dat hij heefft.	Het wert vele regens wolken ende wynden ende en sullen niet deren.
Hij wert in groten goede sijn wedercomen dochte niet mer van stede te stede sal hij gaen.	Te naesten es sijn verlossen ende schier wert hij verlost.	Het wert middelbaer regen dit jair mer den meeste te middage int lant dairt regenen sal.
Hij sal gesont wesen ende wert die auonture de meeste in de vrage so salmen twijuelen off duchten van sijnre comsten.	Sijn vangenisse wert uerleit een tijt mer sijn eynde word goet ende salich te blijscap.	Het wert luttel regens dit jair vele wints ende enige des gesait is sal bederfft werden.

[p. 46]

(fol. 4^v)	xvj Inhoudende tgeual des gegrauen dincks ende sijn sekerheit ende sijne stede.	xvij Inhoudende tgeual des geens die vraget na sijn comenscip ende na sijn wasdom.
	Dit is seker nochtan onder grote swaerheit ende in onseker stede dairmen niet toe comen mach wair om dlaten beter is dan tsoeken.	Dese comenscip is middelbair ende lanc te vercopen.
	Dit is onseker ende des weechs is geen gelijckenisse ende bestatet yemant te nemen vanden wege niet en sal hij vercrijgen.	Dese comenscip wert nutte ende sal hebben goet ende auenture mit arbeit.
	Dit verholen dinc heefft niet dan stene ende witte blenckende steden ende dair en is ne geen goet.	Dese comescip laten is beter dan tsoeken ende arbeyt hij, hij verliest.
	Dit heefft gesocht geweest van anderen voir dese tijt ende dair was gegrauen ende niet geuonden.	Tlaten is dbest want geen wasdom.
	Dit is zeker ende in hem is vele auentueren ende die dat zoeckt is te roekeloes dat te vijnden.	Dese is van groten wasdom ende alre meest den stedehoudere.
	Die vragen des verholen dincs is ydel.	Dese wert van clenen wasdom ende is teken des verlies.
	Dit is seker ende hij salt hebben by lange tijden vercrijgende dair aff goet.	Dese wert vol wasdoms ende is een teken der lasten.
	Dit verholen off begrauen dit is seker ende wie dat dit zuect hij moeter goet aff crijgen ende die stede is middaech.	Dese wert zere vol wasdoms mer onder hair sullen vallen vele woerden arbeyden ende vragen.

[p. 47]

(fol. 5^r) xviij Inhoude(n)de tgeual des wtgaende heere ende wat hem geuallen sall.	xix Inhoudende tgeual des heren die een stat beliggen will ende wat dair aff geschien sall.	xx Inhoudende tgeual van tween heren willende strijden ende watter aff geschien sall.
Wert in die vrage geuoech off dochter het hem verwint al dat hem te gemoete coempt.	Dit hem sal letten te comen ter steden dairt gheert al eest zere groet.	Werden sij tsamen geuoucht dat westerse hem sal verwynnen.
Tmeeste deel van desen here wert verlangt ende sal weder keren vanden wege ende belett wert enich van sire meeninge.	Sijn toeganc wert niet volcomen ende sal verandren sijn stede dairt toegaende is.	Men sal da(n) dingen ende spreken tusschen beyden ende dair wert niet geuochten.
Vele sunderlincheden sullen geuallen in dat here ende db(l)ijuen is beter dan wedergaen.	Geualt in de vrage ‘geuoech’ onuoegelic is hem enich dinc te wederstane.	Werden sij versament twynnen hoort den oestersten ende sullen onderlinge zere vechten.
Dat wttrecken wert snell ende also snelre twedercomen niet met hem mer iegen hem.	Sonder twijuel het sal toegaen ende nyemant en macht deren.	Tgeschil wert niet onderlinge ende tende in vreden ende in ouerlidene.
Het wert zere vol arbeits ende tverbeyden is dbest.	Ter begeerder stede comet niet nochtan wert sijn arbeit gemeert mit sijnre menichte.	Werden sij versaemt tverwynnen wert van oesten.
Gaet dit hem voirt het sall tondergaen ende tverbeyden best.	Twederkeren tsijnre stede is hem nutlijcker dan toegaen ende gaet toe het valt int verlies.	Wat dat het heefft wert int verlies eer sij versament werden.
Tsine is orbairlic ende die vyanden werden geureedt mit hem.	Verlangt wert sijn toeganc ende gevreent wert mit hem sijn vyant ende geen quaet ontfaen.	Hair eynde wert vrede ende niet en sal hem geschien dan goet.
Den verwynre wert gehulpen ende nyemant sal hem weder staen ende sal wesen van vele berijdingen.	Tgeual van desen here wert zere goet ende na is sijn toe comen sonder letten.	Tusschen dese twee heren werden grote wigen ende hair eynde geliic.

[p. 48]

(fol. 5^v)	xxj Die tafelen inhoudende vander gelijckenisse off vander gedaente des dincs bedect off verholen.	xxij Inhoudende vander bedeuaert off si gedaen wert soe niet.
	Dit verholen dinck gelijct der hemelscher varwen ende is een dinc datmen in hem vynden mach.	Sijn bedeuaert wert niet voldaen want sijn dingen sijn in vele gepensen.
	Dit verholen dinc van planten ende sijn verwe is tusschen witte ende themelsche blaew.	Dese bedeuaert wert gedaen dit jair ende sal blijuen een vol jair wt.
	Dit verholen dinc heefft geen varwe ende tblecke gaet in hem te bouen.	Dese bedeuaert wert gedaen dit jair ende hij sal hebben dat hij wille.
	Dit verholen dinck van lichte planten sijn roeke is goet.	Hij sal die bedeuaert nemen te doen ende hij wert der meeninge quijt ende salse niet doen.
	Dit en heefft gene roeke ende is van planten gebonden in hem is dinck gemalen off bescreuen picturye.	Hy sal hem roeren ter bedeuaert ende na die beroerte sal hijt laten ende salse niet doen dit jair.
	Dit is van planten hebbende ghemaelheit ende lichticheit nochtan geenre weerden.	Hy sal die bedeuairt voert setten dairna salt hem berouwen.
	Dit heefft holheyt en (de) is van planten geen roeke hebbende ende is vander wijffelijcker name.	Hij meent de bedeuairt te doene dair na sal hijse afflaten ende sall niet gaen dit jair.
	Dit heefft carttelinge ende in sijn teken is dat heuet enighe insnydinge.	Wert in die vrage de dochter soe wert die bedeuairt gedaen te lande.

[p. 49]

(fol. 6^r) xxiij Die tafelen inhoudende tgeuall des geens die camp geert ende watter hem aff geschien sal.	xxiiij Dese tafelen inhoudende den coop der leefftochten weder sij dier werden off en werden.	xxv Inhoudende tgeual des iaers ende watter in wert goets off quaets.
Hij sal vechten ende niet wedercomen.	Haren coep is nuttelijc ende sal vele goeds wesen als gelijc lettel.	Van vele goeder dingen ende gracien der auenturen sekerheit ende salicheit.
Hij sal vechten in dit joor ende vecht hij hij mysdoet ende wert gehouden.	Vele auenture nochtan de leefftochten diere.	Tbeginsel des iairs is goet int eynde soeticheit ende sterffte.
Hy sal vechten ende sinen viant verwynnen ende te bouen gaen.	Die auenture wert gemeincht ende die leefftochten vele ende ondiere.	Een jair van vele auenturen ende wtcomens goets ende zekerheit.
Hij sal roeren te vechten ende dair na wert sijn geert verandert.	Vele leeftochten mer de coop middelbaer.	Sijn wesen middelbair in cope in zekerheydt ende in anderen.
Hy sal voert setten te gane te strijde dair na sal hijt aflaten dit jair.	De leeftochten salmen bidden dair na luttel dierrer.	Vele vruchtbairheden ende gracien goets ende sekerheit.
Hy wert bereet te vechtene nochtan wertet niet volbracht in dat jair.	Een verheuen coop eest die sal bliuen also hij is.	Dees jairs lettel goede de daden middelbair.
Hy sal menen te vechtene mer hy en sal niet vechten dit jair.	Die leeftochten ondiere alt jair.	Een jair veelre wankelheden hinderheden ende quaetheden.
Vecht hij in dit jair so duchtmen voir sijn quaet.	Die leefftochten diere nochtan vele.	Veelre wanckelheden strijden ende hinderheden mer tende goet.

[p. 50]

(fol. 6^v) 2	j Dese tafelen inhoudende tgeual der meninge.	ij Inhoudende tgeual des geens die soect enen coninc.
	Vergaderinge der menschen der hyleker der wieken ende van anderen bomen parlamenten ende valscher orconden.	Nv en salt hem niet naken in geenre wijs al is hij di van node.
	Teken der procuratoren der besittingen der wiue gestolen ende sonderlinger varewen die sijn als knechten.	Hout geen spraeck mit hem ten si dat hij nuchteren sij.
	Vergaderinge te viere off sanguijn off lakene radene off scepen ende.	Hij sal vercrygen stede diensten ende vele goeden.
	Teeken der pitten der wateren der planten ende der vergaderingen ten boom wateren.	Van rechte sultu vanden coninc in geenrewijs eesschen dat hij heefft.
	Teken der zwairden wtgetogen der lonen des jairs geheten jubilemus die menichte der knechten der sangers ende sancscrigen.	Van rechte sultu den coninc in geenrewijs naken.
	Teken der wijuen der blijscap der joncheren.	Hy sal vanden coninc vercrijgen goede ende grote diensten.
	Teken der banieren der standarden der edelre mannen ende bij der zee zeylende.	Sijnen heesch wert ontfaen vanden coninc ende wert veruult snell.
	Teken des maecsels der fundamenten der pilaren calumpnen wielen ende als dincs hebbende wertel inder eerden.	Hy wert mit hem verselt ende sal vercrigen goet van hem ende sijn sake wert veruult byder hant eens der doerwanderen.

[p. 51]

(fol. 7^r) iij Inhoudende geual des geens die recht geert vanden rechter ende wat hem geuallen sall.	iiij Inhoudende tgeual des geens die wil gelt vercrigen.	v Inhoudende tgeual dies die soecht enich dinc ende off hijt vercrijgen sal.
Die wedermanne sall verwinnen al is tsine onrechte.	Hij sal gelt vercrigen wt wegen te gaen ende wt grote gebaren liede.	Dit wert opgehouden ende hij saller arbeit om hebben ende wtsetten.
Die anleggere beroert ende wert verwonnen.	Hij sal arbeiden om scat te gecrigene ende niet meer dan een luttel sal hy hebben.	Dit wert veruult na lange tijt ende na wanhope.
Die sake wert ongehouden noch mit hem noch tegen hem.	Hij sal goet gelt vercrigen ende tmeeste deel wert hem ter hant gegeven.	Dit wert veruult snel ende sonder belett.
Als hij den wederman begaen heefft sal die wederman te bouen gaen.	Hy sal gelt gecrigen mit comenscape ende namelijc te lande.	Tmeeste deel des dincs sal wech gaen ende hine salre niet aff hebben.
Hy sal synen wederman verwynnen sonder bate ende goet.	Hy sal vercrigen mit coningen diensten ende mit werken der heerscappien.	Beter is tlaten dan tsoeken want hij ne canre niet toe comen.
Wyuen sullen versamen ende hi salse verwynnen ende sijnen eesch wert gestadicht iegen de wiuen.	Hy sal gelt vercrigen mit coninclijcke daden ende salt snel hebben.	Dit wert veruult nader wanhope.
Hij sal sijnen wederman verwynnen sonder arbeit.	Hy sal vercrijgen ende sal lange dueren in sijne handen ende daer aff goet gecrijgen.	Als dit geheescht werdt so salt veruult werden sonder belet ende arbeyt.
Die wederman sal versamen ende sijn heesch wert gesterct ende sal den wederman verwynnen ende hij sal sijn recht hebben.	Nyet en salre mogen blijuen vanden gelde in sijne handen mer tende louelijck.	Dit wert veruult bij der hant des coninx na arbeit ende belet.

[p. 52]

(fol. 7^v)	vj De tafelen inhoudende vanden hyelicke.	vij Inhoudende vander dracht der vrouwen.
	Dit wert voirspoedich hij sal een machtich wijff hebben ende stede hebbende stede ende edelheit na lanc.	De dracht wert gesont ende sij sal baren enen zone ende gehelicht.
	Dese wert van vele versmade hyeleke ende geen sal hij hebben dan dat hi mit ogen siet ende dair na sal hij versteken.	Weert dese drachtich int beghin gruwelic ende int eynde sal sij baren mit arbeyde.
	Dit wert een goet hyeleke ende nutte ende twijff maget ende dat wert hem orbairlyck.	Dits teeken der dracht ouervloet des bloets ende haer wesen siec ende werter dochter so sal sij een dochter baren.
	Dit wert nutte wert het volbrocht so wert twijff vroet eersaem ende dit wert niet veruult ten sij daeter come in die vraghe auenture die meeste ende een hoefft.	Weert int ende der vrage root so wert die dracht volcomen ende is dat niet, niet.
	Dit is een teken des hyelecs blenckende int ansien.	Teeken der baringe ende bediet te barene een dochter dair men aff ducht.
	Dit wert orberlijck twijff sal gelt hebben ende hij sal van hair houden auenturen ende rijcheden.	Hair baren wert zwair sij sal baren enen zoone sceldende ende veelre woorden.
	Teeken der grouuer vergaderingen vp hyelic oirbairlic ende volmaect.	Volmaecte baringe voir spoedich ende sij sal baren enen zone geheylicht.
	Dit wert nutte by sire sake sal die auenture vercregen werden al eest dat het sij groets verbeydens.	Sy sal baren een dochter ende voir de moeder is te duchten na corter maenden.

[p. 53]

(fol. 8^r) Inhoudende vanden ziecken.	ix Inhoudende vanden belegenre stat.	x Inhoudende off sy ontfaet kijnt off kijnderen.
Die ziecke sal vpstaen ende vander siect wert hij verlost hij wert gesont ende sal lange leuen.	Tvolc der stat sal verwynnen nyemant sal hair te bouen gaen.	Sy sal hebben enen zone ende by lange tijden vele zoenen.
Meest ziecheden wert hij hebben in die blase ende inden nederste leden Ende wert in die vrage Auenture de meeste so sal hi steruen.	Tvolc der stat wert gesent ende nyement der beliggers sal hem deren.	Sy ne mach geen zoenen hebben dan int eynde hairs leuens.
Die siecke wert verlost vander siecte al wertet lang ende tende oirbairlijck.	In de stat sal vallen twist ende bloetstortinge ende woirden onder de burgers.	Si sal enen zone hebben in haire outhede.
Wert in die vrage Auenture de meeste hij sterfft want hets teken der lijckeclederen.	Trole der stat sal den viant verwynnen ende sijn goet vercrigen wt werpende die dingen.	Onmogelijck eest dat sy vele zoenen heefft wt hem beyden werden dochteren.
Teeken des geruchts ende is quaet den zieke.	Sy wert genomen mit wapen ende is mogelic dat vele der borgers gedoot ende verloren werden.	Onmogelijc eest sij en hebben enen zone ende dien salse hebben na groet verbeyden.
Sijne siecte wert int hoeft ende hij sal braken ende men sal hopen van sijnre gesonde.	Tvolc sal te bouen gaen vreese ende druc ende sal uerlost werden vanden beliggers.	Sy sal hebben enen zone ende vercrygen vele mer vele van hem sullen den vader weder staen.
Hy sal siec wesen tien dagen ende gaet hij dair bouen so wert hij vander ziect verlost.	Die vyant der stede sal wech gaen uerwonnen vanden volc der stat hem te voet na volgende.	Sy sal hebben enen zone goet geheylicht na lange tijt ende vele zoenen.
Wert in die vrage genouch hij sal steruen ende werter anders so wert verlanget ende hi sal ontgaen.	Tvolc der stat sal die vianden verwynnen sonder belet.	Sy sal hebben vele zonen ende meer dochteren vry van alre mysdaet.

[p. 54]

(fol. 8^v)	xj Inhoudende vander dieffte.	xij Inhoudende dat reysen off dat wege gaen.
	Tbelet deser dieffte wert verlanget ende onmogelijck te vijnden ende wordet geuonden dat wert lang dair na.	Hy sal een verre wech doen ende zere belet werden.
	Die dieffte wert vercregen in dander weke off narer ende men ducht voir die vangenysse des dieffs.	Dese wech wert niet voldaen ende hij sal weder keren vanden wege.
	Dese dieffte is van minen ende dair is in gout off anders ende wert vercregen ende men ducht voir tende eest oic van planten so wertet niet vercregen.	Doet hij die wech ter zee so eest goet doet hijse te lande so eest quaet.
	Dese dieffte is van lakenen se wert vercregen ende dair ment op hout is een wijff ende eest anders so eest niet te crygen.	Sijn ganc sal vreselic wesen ende twedercomen tladen best.
	Dese dieffte is van cleder en ende nemmermeer vercregen ende also des verlies ende tweder crijgen salmen bidden.	Onbehagelijc wert hem de wech ter zee om tverdrincken ende te lande om de voetsteppen.
	Dit hebben gestolen hoeren off jongelingen sonder bairt ende wert vercregen by tijde al eest verlanck.	Het wert een zwair wech ter begeerder stede ende cort dair na sal hij den wech doen mit wasdom ende mit goede.
	Een tijt wert dese dieffte van ogen vanden here daer na wertse versaemt mitten dieue.	Voldoen sal hij desen wech mit voirspoede bate ende orbairlichede.
	Dese dieffte is verloren mer haest te vijnden des gelix wert verlies gecregen.	Twederkeren is naerre dan sijn meenen ende gaet hij dan wech hij sal letten.

[p. 55]

(fol. 9^r) xiij Inhoudende vanden genen die van ogen is.	xiiij Inhoudende vanden genen die in vangenesse sijn.	xv Inhoudende vanden regen.
Na lang tijt sal hij weder comen an sijn danc seker ende vol wasdoms.	Hy wert snel verlost vander vangenesse sonder vreese.	Luttel regens salt wesen ende vele wiints sonder aff laten.
Men sal hem bereyden tauentmael hem landende als off hij buten der dore waer.	Hy sal blyuen inden karker mer sijn rijchede geheel met luttel schaden.	Te vele regens sullen wesen gemeenlijcken ende die riuieren van groten lope.
Hy sal wedercomen mit goeder onthoudenysse ryck ende vry.	Dese geuangen is onder twyuel wt der daet ende den verliese ende men ducht voir hem.	Te vele regen sullen wesen gemeenlike ende die wateren zeer loepen.
Syne draecht geen weder keren in sijne moet want hi mynt die stede daer hij in is.	Tletten des geuangens wert verlangt mer tende salich ende vrylic.	Luttel regens ende de rode wolken werden gemenicht in die morgenstonden.
Sijn wech wesen wert uerlangt ende onmogelijc eest dat hij wedercome te sijnen.	Men twiuelt an sijn verbeiden ende mogelijc eest datmen ducht voir sij (n) doot.	Oueruloet van regen mer oirbairlijc gemeene.
Hy gaet voert in goede ende hij begeert zere te wesen in sijn stede.	Dese wert van groter vreesen dair hij in vallen sall ende sal niet moigen verlost werden.	Te luttel regens salt sijn.
Hy wert verandert vander meeningen der stede dair hij gaen wille.	Hy wert verlost sonder wonden strijden ende schade.	Luttel regens ende nyement derende mit harer luttelheit.
Hyne keert niet weder dit jaer mer hij sal doen de wesen van quaden dingen die hem houden sullen.	Hy blijfft lang in de vangenisse ende mach niet verlost werden en sij eerst vele belets.	De regen sal vertragen dair na salt regenen luttel ende nutte den mensche.

[p. 56]

(fol. 9^v)	xvj Vanden verholen dinghe.	xvij Vander wynninge off vanden wasdom.
	In dit verholen dinc is niet des du soecst ende werter yemant om gevrijt so heefft hij moeynisse in sijnen moet.	Hy saller wasdom wt wynnen mer dat mit arbeyde.
	In dese stede is niet verholens mer om eyn steden ende loop der wateren.	Het wert luttel wasdoms beter is tlaten dan tsoeken.
	Dit verholen is seker ende in hem is goets vele ende is in die oesterste stede.	Dit wert groets wasdoms ende alre meest vp dat der dieren off der beesten si.
	In dese stede is niet verholens mer wit steden ende wel gemaict.	Dit wert zere van groter wynninge ende alre meest vp datter lakende in sijn.
	Hier is niet in begrauen ende wier in arbeit mach hem moeyen ende hij sal sijn gelt verliesen.	Dit wert uerlies en si dat een wisselair sij off vercoper der sierheden der vrouwen.
	Dit is seker mer te hem te comen is vreselic ende die stede middoegelijc ende tontsien is voir hem diere toecoemt.	Zeer vol wasdoms ende alremeest op datter dieren ende beesten in sijn.
	Hier es niet verholens ende de hant is ydel dair om soudement laten.	As de dinc in wegen gaen so wert van hem wasdoms ende sijn sake myddelbair.
	Dit is begrauen ende sijn toecomen is by ende is int westen onder houken ende mueren.	Dit wert van cleynen wasdom ende cleen wtgeuen tletten wert verlangt ende tlaten best.

[p. 57]

(fol. 10^r) xxviij Vanden here wtgaende.	xix Vanden toegaenden here.	xx Vanden tween heeren.
Dit heer wert verwynnerende ende te bouen gaende ende salt niet moigen laten.	Dit heer sal (... ?) maken mit synen wederman voir sijn toecoemste sonder strijt.	Hairre geen sal verwinnen mer die sake vnderlingen wert opgehouden.
Des heeren geual wert middelbaer mer sijn wedercomen narer dan sijn wtrecken.	Dit wert verwonnen ende verscheiden ende comet toe dats te meerre bederffenissen.	Dees heeren geual middelbair ende die verwynner is van westen.
Dit heer sal te bouen gaen ende nyemant sal hem wederstaen.	Sijn toecomen wert affgedaen ende sijn meninge werdt gemeenicht.	Sij werden versaemt ende wert bloet onderlinge gestort mer van oesten die verwynre.
Sijn zake wert verscheiden ende gatet voert het verliest meer ende wert bedoruen.	Sijn sake wert verscheiden ende gaetet voirt het sal verliesen meer ende wert bedoruen.	Dat naest der zee wesen sal sal wynnen ende eest ter zee so wint twestlixste ende te lande toestlicste.
Niet voirtgaen best ende gaet het voert het invalt in hem een zwaert.	Beter is niet aengegaen ende gaettet an het werdt verwonnen.	Sij werden versaemt ende twestert sal tonderuallen ende groten dootslach onderlinge.
Dit sal ontsien theere ende sijn geual wert versonderlict ende wert in hem een verrader geuonden.	Het en sal moigen ymmer oic wert sijn anganc belett.	Hier werden onderlinge loosheden ende verradenessen ende geen bloet werter gestort.
Dit sal verwynnen ende te bouen gaen ende hem werden onddaen dat volck ende sullen seggen dat sij seggen.	Dat niet aengaet sal verwynnen ende gatet an so verwint tuechten.	Sij werden versaemt ende verscheyden sonder enich deren ende stortinge des bloets.
Tvoirgaen wert verlanget ende beghintet voirt te gaen so wert sijn wechwesen verlanget.	Sijn sake wert verlangt ende sijn toegaen ende gatet an sijn wech wesen wert verlangt in de stede dairt gaen sal.	Deser twee heeren rijcheden sullen weder keren mit enen bereetsel der salicheit.

[p. 58]

(fol. 10^v)	xxj Vander gelegenisse off gedaente des verholen dincs.	xxij Vander bedeuairt.
	Dit is groter menichte die niet begrepen mach sijn ende is van minen wiens varewe is wit.	De bedeuairt wert gedaen dit iair wert sijn wechwesen wtgestelt ende hij sal sijn belooffte houden.
	Dit is gezielt off van lichten planten wiens varewe hangt in zwertheden.	Het wert hem leet vander bedeuairt ende hij sal anders doende wesen op dat hij die bedeuaert niet en doe.
	Dit is gezielt off wert int vier geset ende ver vander stede dairt yerst was ende demoet genouch litter in ende is roet.	De bedeuairt mach niet gedaen sijn in dat jair datmense meent te doen.
	De maniere des verholens is licht off der wtgaende dingen wie(n)s varewe is wit die liede zere hoeden ende behouden.	Dese wert gedaen ende sijn wechwesen verlanct hij wert gevoert tot veele steden ende sal niet wederkeren moigen.
	Dit heefft goede roeke ende is van planten welke de moet mint wies varewe is roeselbleec bleckende.	Hij sal te sijnre begeerte comen dit jair want het is een teken der blijschip ende des looffs.
	Dit is van dieren off van minen veelre smetten ende emmer toe bedoruen een deel dair aff.	Dese bedeuairt wert dit jair niet voldaen ende hij sal wederkeren sijns willen sonder schade.
	Dit is van dierbair planten hebbende wertelen ende telgen wies varewe is gheelu.	Dese wert gedaen dit jair ende hij sal behouden sijn meninge ende sijn begeerte.
	Dit is van minen off van planten van wonderliker varewen van planten onder eerdich wiueliker namen.	Dese wert dit jair niet gedaen ende beter is tverbeyden dan verhaesten.

[p. 59]

(fol. 11^r) xxiij Vander vechtinge.	xxiiij Vanden coop der leeftochte.	xxv Wat in dien jair goets off quaets geuallen sall.
Hy sal vechten verwinnen ende te bouen gaen ende sijn begerte wert veruult.	De coop wert middelbair der na int eynde vanden jair sal hij veranderen.	Vele goeder auenturen werden ende van vele planten ende de edelen werden gemenicht.
Tweder keren des vechtens in dit jair is naest ende wertse gedaen men ducht voir sijn blyuen.	Si sullen ondieren ende niet dieren dit jair.	De vruchten sullen vloyen ende men ducht dat die vrouwen tontijde baren sullen.
Tvechten invalt dien diese niet en geert dit jair ende men ducht voir bloetstortinge ende vanden wedercomen.	Die coop wert middelbaer dair na wert verlicht ende tgoet sal vloeyen.	Tgoet wert gemenicht ende wert een welgeraect jair ende sal vloyen seluer ende gout.
Hij sal vechten dit jair ende van sijnen gebreke twiuelt men ende wedercoemste.	De coop wert dit jair ende gemenicht ende gemenicht werden die dieren de melc ende de wijn.	In dit jair werden vele quader dingen ende vruchten ende planten.
Dit teken des strijts ende gheruchten ende sal versamen een vechten mer twiuel is voir twedercomen.	De coop wert diere ende die dingen swaer ende mach niet ontdieren.	Dit jair wert veelre strijden vreesen ende sonder eendracht mer in sijn eynde tgeual middelbair.
Men twiuelt tegen hem van den vechten dit jair ende by ualle sijn vyant sal hem vangen ende vonnessen.	De grootheit de(s) coops wert niet verandert dit jair mer int eynde sal hij clemmen.	Dit jair wert wel geraect ende tgoet der zee sal vloyen meer dan te lande ende sullen beesten geboren werden.
De vechter sal te bouen gaen dit jair hij wert behouden geeert ende sal verwynnen.	Int eerste werdense diere dair na ondiere.	Dit wert een jair veelre vruchten goeds vischs ende zeer vele drachten.
Hij sal hebben geen voirspoet te vechten dit jair ende wert van sijnre meninge gedaen.	De coep sal bliuen in sijnen staet ende sal vloyen tot int eynde vanden jair.	Dit jair wert veelre goeder auenturen orbairlicheden ende sekerheden.