Droom en Daad. Jaargang 1

[p. 28]

Het bezoek
door Ernst Zahn
(Uit het Duitsch vertaald door E.v.S.K.)

I

ZIJ waren vier vrienden, in de jaren, waarin men zoo gaarne het leven met al zijn ervaringen nog eens opnieuw zou willen beginnen, en zij spraken van de veroveringen, die zij destijds gemaakt hadden. Professor Findeisen vertelde:

Toen ik nog een jongen was kwam ik in vacanties nogal eens met mijn zuster bij verre bloedverwanten, die aan het Vierwoudstrekenmeer een boerenhofstede hadden. Dat is een gebeurtenis geweest, die mij altijd is bijgebleven. De herinnering daaraan had de jaren tusschen mijn laatste bezoek als knaap en een voorgenomen weerzien van deze menschen toen ik intusschen tot jongeling was opgegroeid, overleefd. Mijn ouders besloten n.l. dat Cornelia, mijn zuster, en ik, Neef Amrein weer eens een bezoek zouden brengen, toen wij tegelijk waren teruggekomen van een wat langer verblijf in het buitenland dat aan onze algemeene ontwikkeling was gewijd. De levensmiddelen waren toen in de steden schaarsch en duur. Men was er vooral op bedacht in goede betrekkingen te staan tot alles wat den landbouw betrof en daarom ook stelden Vader en Moeder er bijzonder prijs op dat wij naar de Amreins weer eens eenige dagen zouden toegaan, van wie wij de groenten en vruchten betrokken en verkregen en die zich al meermalen erover verwonderd hadden, waarom niemand van den huize Findeisen meer eens bij hen kwam. Wij waren niet gewoon onze oude lieden tegen te spreken en keken elkander, toen wij na de bekendmaking van dit ons voorgeschreven bezoek alleen waren, onwillekeurig vragend aan. Ieder wilde gaarne eerst van de ander hooren wat deze over de in het vooruitzicht gestelde reis zou zeggen. Cornelia was een slank en mooi meisje met zwart, nieuwmodisch opgemaakt haar en in haar manieren een beetje uit de hoogte. Zij had zich deze aangewend op een kostschool in Parijs waar men met handschoenen aan naar bed ging en niet mocht zeggen dat men thuis geen automobiel had. Zij verklaarde dat zij nu juist zoo gaarne eens zou zijn thuis gebleven om met de jongelui uit de stad tennis te spelen en het leven te genieten. Ik echter bracht haar in herinnering welke heerlijke dagen wij vroeger in Posthumen hadden doorgebracht. Ik was van meening dat het ook ditmaal misschien wel een genoegen en in ieder geval vermakelijk zou worden en wij konden immers

[p. 29]

ook weer huiswaarts keeren als de zaak ons eens niet zou bevallen. Cornelia haalde het fijne rechte neusje op en zei dat ze nog altijd de lucht rook, die uit alle kamers, alle kleeren en gesprekken van de Amreins haar tegemoet kwam. Dat bracht ook mij op eenmaal in herinnering, dat er in Posthumen ook schaduwzijden waren. Maar ik woog er de voordeelen nogmaals tegenop en hield mijn zuster en mijzelf voor, dat er toch aan het bezoek geen ontkomen was en wij het maar zonder vooroordeel moesten ondernemen.

Niet lang daarna gingen wij op reis.

Posthumen was noch per stoomboot noch per trein te bereiken. Daarom haalden ons de kinderen Amrein met een roeiboot van het dichtst bijzijnde plaatsje aan de overzijde van het meer af. Een van beiden was een nichtje. En zij heette Candida; terwijl haar blonde broeder enkel den naam droeg van Godfried.

Wij, Cornelia en ik, stonden te wachten bij de landingsplaats, toen de twee kwamen aanroeien. Ik zag wel, dat ook zij geen kinderen meer waren. Godfried, flink opgeschoten, nog zonder baard, stond in zijn Zondagsche pakje aan het roer, terwijl zijn zuster, met den rug naar mij toegekeerd, zittend de riemen bewoog. -

Weldra legden zij aan. Over Godfried's gezicht, dat knapper en zachter was dan dat van menig meisje, vloog een blos tot onder het mooie hoog-blonde haar, toen hij op ons toetrad. Het kwam mij in datzelfde oogenblik voor, dat de vreugde over het weerzien ook bij de kinderen Amrein niet zoo zonder meer was en dat zij overeenkomstige weerstanden in zich omdroegen als Cornelia en ik.

‘Dag,’ zeide Godfried, met een kortheid, waarop de boeren van die streek zich toeleggen en reikte mij zijn breede hand. Misschien had hij er wel volgens opdracht aan toe moeten voegen, dat hij zich over onze komst verheugde; er kwam echter niets van dien aard over zijn lippen. Meer nog verongelukte zijn begroeting bij Cornelia; zij scheen n.l. eerst niet van plan te zijn geweest hem een hand te geven, en toen hij haar nu de zijne reikte, kwam zij hem zoo aarzelend met haar lange smalle vingers tegemoet, dat hij alleen nog maar de toppen even raakte en zijn stevigen poot met een gebaar terug trok, alsof hij in doornen gegrepen had. Hij nam echter het meisje op van het hoofd tot de voeten, niet verlegen, eerder verwonderd en een beetje verbouwereerd.

Intusschen was ook Candida naderbijgekomen, die nog bezig was geweest met het vastleggen van de boot. Zij was twee jaren jonger dan haar broer,

[p. 30]

wist zich echter beter voor te doen en leek mij over het geheel genomen een flinke deern. Ik had haar in mijn herinnering als een mager, hoekig, niet mooi en stug klein meisje, dat wij jongens dikwijls geplaagd hadden en waarmee ook Cornelia, die zich altijd meer aan onzen kant geschaard had, niets had weten aan te vangen. Nu stond zij voor mij, niet bepaald als een soldaat, eerder wat onverschillig van houding, de heupen breed, het aardig gevormde hoofd met zwart kroeshaar bedekt. Zij had zomersproeten in het gezicht maar fijne goedgelijnde trekken en een mooie blanke huid. Zij richtte een paar groote, koele oogen op mij en overtrof de woordkarigheid van haar broer door aan haar korte begroeting de vraag toe te voegen, of wij een goede reis hadden gehad.

Ik gaf een bevestigend antwoord en een gevoel van welbehagen stroomde door mij heen; ik kon het op dat oogenblik niet betreuren dat wij het bezoek ondernomen hadden, wist echter niet waarom.

Terwijl het meisje ook Cornelia begroette en beiden elkander opnamen op een manier alsof geen van beiden van de ander iets van eenige beteekenis verwachtte, sprong Godfried Amrein weer in de boot. Wat te doen stond en dat men meteen weer vertrekken zou, dat werd wel niet met zooveel woorden gezegd, maar het was duidelijk dat het aller bedoeling was, en zoo stapten dan ook mijn zuster en ik in het plompe zwaargebouwde vaartuig. ‘Wil je soms roeien?’ vroeg Candida mij.

Ik verbaasde mij over twee dingen. Zij scheen zich blijkbaar te herinneren, dat ik als knaap bijzonder veel hield van roeien, en verlegen scheen zij ook niet; want zij sprak mij met jij en jou aan, alsof wij elkander gisteren voor het laatst gezien hadden, maar dat was te verklaren uit het feit dat wij familie van elkander waren.

‘Roei gij maar,’ zeide Cornelia, die zeker niet veel vertrouwen in mijn kunst had, koel en joeg met haar vreemd doen het tweetal weer uit de moeizaam verkregen vertrouwelijkheid in de bevangene stemming van het begin terug. ‘Zeg toch jij,’ voegde ik haar toe, met een ergernis, die ik zelf niet ten volle begreep, zette mij neer op de plaats van Candida en greep de riemen.

Onze nicht ging naast mijn zuster op de breede achterbank zitten. Zij deed daarbij niet verlegen, maar nam zonder iets te zeggen de plaats in, die haar toekwam en die bij haar forsche gestalte de grootste helft van de bank beteekende. De tengere Cornelia moest zich dun maken en trok een kwalijknemend gezicht. De boot zette zich in beweging. Onze neef en nicht wisselden nu en dan enkele woorden over een berg, die van de boot uit zichtbaar was en waar

[p. 31]

onder toezicht van een ouderen broer het vee van de Amreins des zomers weidde. Zij schenen gemakkelijk en goed met elkander te zijn en te meer tot elkander zich te voelen aangetrokken als wij voor hen een vreemde wereld vertegenwoordigden. Cornelia zat in een onverstoorbaar zwijgen op haar plaats. Haar blik dwaalde weg naar de prachtige meeroevers, naar de bergen en de wolken aan den hemel, maar ik geloofde op te merken dat zij enkel van spijt over de haar onsympathieke logeerpartij niet van de heerlijke natuur kon genieten. Mij zelf was het wonderlijk te moede. Ik zou gaarne wat met hen gepraat hebben; want ik had voor de Amreins, gedeeltelijk nog uit de kinderjaren, gedeeltelijk ook door nieuwe indrukken, zeer vriendschappelijke gevoelens. Maar, terwijl het eene oogenblik het landschap mij zoozeer in beslag nam dat ik vol bewondering en vreugde daarover was, belette het andere oogenblik Candida met haar onbekommerde en resolute manier van doen mij het spreken. Telkens moest ik weer naar haar kijken. Ik had nog nooit zulke klare, eerlijke oogen gezien. Echter werd ik uit mijn bewondering voor dit zoo aantrekkelijke weggerukt als mijn oog viel op de sterke doorgroefde werkhanden van het meisje of wanneer de wind mij den geur toewaaide, dien, zooals het Cornelia terecht was bijgebleven, de boeren van die streek aan lichaam en kleeren hebben. Een paar malen zeide ik iets tegen Candida, vroeg, hoe het haar ouders ging, of de hond Phylax er nog was en dergelijke meer. Zij gaf heel bedaard antwoord; maar haar oogen schenen te zeggen, dat ik mij maar geen moeite moest geven belangstelling voor te wenden, die ik toch niet werkelijk had.

Na een tocht van ongeveer een klein uur voeren wij in Posthumen in het bootenhuis van de Amreins binnen. Het zag er oud en verweerd uit. De boerenhofstede, die van dezelfde kleur in hout was opgetrokken zag over een heerlijk, sappig-groene, naar beneden toe glooiende weide er op uit.

Wij stapten uit de boot.

‘Goddank,’ zeide Cornelia naast mij, terwijl onze neef en nicht nog bezig waren met het afleggen van de riemen en het vastleggen van de boot. ‘Die lucht!’ voegde zij er met een bijna vermakelijken afkeer aan toe en sloeg met twee vingers haar mouwen af, alsof ze door de aanraking met Candida waren vuil geworden.

Boven bij het huis vertoonden zich nu de ouders, nog altijd dezelfde statige, welwillende lieden, zooals ik ze van vroeger kende. Ook zij hadden zich ter wille van het bezoek uit de stad in hun Zondagsche kleeren gestoken en daar bij ons het gevoel van eigendunk tegenover een eenvoudige waardigheid,

[p. 32]

die zij bij allen ijver om vriendelijk te zijn toch ook hadden, een beetje begon te vervagen, viel de begroeting heel hartelijk uit.

Men ging naar binnen, waarbij zelfs Cornelia een lachje te voorschijn bracht. Zij sloeg, blijkbaar innerlijk een beetje ontdooid, een blik in het rond en verklaarde met een zucht van verlichting dat het huis toch op een bijzonder mooie plaats stond. Dat was zeer zeker het geval. Bosch omzoomde de lichte weide, die wij waren overgestoken. Beneden ons lag het blauwe meer. Over de groene heuvelen rondom schouwde het donkere, rotsachtige op torens gelijkende voorgebergte en daarbovenuit verrezen in witte kruinen en lichte spitsjes al de eerwaardige en den Zwitser heilige Alpentoppen.

Wij werden binnengeleid in de lage, heldere woonkamer. Op de blankgeschuurde ronde tafel, die in de nabijheid van de lange rij vensters stond, wachtte ons een broodmaaltijd, die mij als knaap zoo zeer kon behagen en mij ook nu nog met den in witte gladde flesschen goudachtig blinkenden most, de versche, dikke, op de spinragdunne worstplakjes van de stad zoo weinig gelijkende sneden ham en het grove maar smakelijke brood een lust voor de oogen was. Men nam plaats, klonk op vernieuwde goede vriendschap en at, alsof men niet wist dat men enkele uren later nog een overvloedig avondeten zou krijgen. Jacob Amrein, de vader, een kolos van een man, breed van schouders, met een rood gezicht en een zware blonde snor, vroeg ons naar onze ouders, naar de stad, onze studies en waarom wij nooit meer iets van ons hadden laten hooren. De ernstige, magere moeder zweeg daarbij en zorgde maar dat onze borden en glazen niet leeg werden.

Ik had een behaaglijk gevoel, zooals een mensch dat heeft, wanneer zijn maag wordt tevreden gesteld. Ik bemerkte echter dat Cornelia maar weinig at en vond de ietwat teleurgestelde opmerking van moeder Amrein, dat het haar zeker niet erg scheen te smaken, wel te begrijpen. Godfried en Candida keken beiden tegelijk mijn stijve zuster aan, naar het mij voorkwam meer boos dan verwonderd. Toen verliet ook mij weer mijn tevreden stemming, ik merkte de eigenaardige kamerlucht op, die een stadsneus niet goed kon verdragen, miste het dat ik geen servet had gekregen om mijn mond af te vegen en vond, dat de tafel er zonder tafellaken wel erg kaal uitzag.

(wordt vervolgd)