Documentatieblad werkgroep Achttiende eeuw. Jaargang 1977

[p. 47]

IV Nieuwe uitgaven / tentoonstellingen / congressen

Prijsvragen Hollandsche Maatschappij der Wetenschappen

Bij gelegenheid van het 225-jarig bestaan heeft de Hollandsche Maatschappij der Wetenschappen een door J.G. de Bruijn samengestelde inventaris van de door haar uitgeschreven prijsvragen gepubliceerd: Inventaris van de Prijsvragen uitgeschreven door de Hollandsche Maatschappij der Wetenschappen 1753-1917. Haarlem/Groningen, 1977, 549 p., 25 illustr. Prijs fl. 80,-.

Na een uitvoerige inleiding geeft de Inventaris van de in totaal 1206 vragen achtereenvolgens de oorspronkelijke formulering; ontwerper, voor zover bekend; jaar van uitschrijven; aantal binnengekomen antwoorden met zo mogelijk de namen van de auteurs; gegevens over de jurering; bekroning; plaats waar het bekroonde antwoord is gepubliceerd. Door de Bruijn's grondig onderzoek van het rijke archief van de Hollandsche Maatschappij is de anonimiteit van ontwerpers, inzenders en juryleden grotendeels opgeheven.

Met o.a. onderwerpen uit de scheikunde, waterstaatkunde, natuurlijke historie, geneeskunde, pedagogie, ethiek, kennisleer, geschiedenis, economie en landbouw bestreken de prijsvragen aanvankelijk een zeer breed terrein. Tijdens het secretariaat van Van Marum (1795-1837) veranderde dit geleidelijk en kwam het accent definitief te liggen op de natuurwetenschappen.

De grootste belangstelling voor de prijsvragen dateert uit de eerste 20 jaren van haar bestaan toen de Hollandsche Maatschappij nog geen concurrentie had te duchten van andere Nederlandse genootschappen. Per vraag werden er toen gemiddeld ruim 12 antwoorden ingezonden. Daarna liep dit aantal gestaag terug, een proces dat in de tweede helft van de 19e eeuw steeds sneller ging. In 1917 werd het uitschrijven van prijsvragen gestaakt.

De fraai uitgevoerde Inventaris is een buitengewoon waardevolle documentatie voor de Nederlandse wetenschapsgeschiedenis en een stimulans voor verder historisch onderzoek. Het boek is voorzien van uitgebreide naam- en zaakregisters.

R.P.W. VISSER

Amsterdamse toneelarchivalia

Bij De Walburg Pers te Zutphen verscheen in 1977 het eerste deel van SCENARIUM - Nederlandse reeks voor theaterwetenschap, waarin Ben Albach een zeer uitvoerig overzicht geeft van ‘De Amsterdamse geschreven bronnen van de Nederlandse toneelgeschiedenis’ (p. 92-113).

[p. 48]

Deutsche Gesellschaft für die Erforschung des achtzehnten Jahrhunderts

Zo pas verscheen het eerste nr. van het mededelingenblad dat onze Duitse zustervereniging voortaan uitgeeft. De titel luidt: ‘Das Achtzehnte Jahrhundert’ (Jacobi Verlag te Bremen). Het fraai gedrukte blad bevat naast berichten omtrent congressen, tentoonstellingen e.d. ook een tweetal bibliografische artikelen over 18e-eeuwse filosofie resp. anglistiek. De redaktie is in handen van dr. W. Schmidt-Biggeman, Schlossplatz 3, Wolfenbüttel.

British Society for Eighteenth-Century Studies

Simpeler van uitvoering maar substantieel qua inhoud is de Newsletter, het kontaktorgaan van de British Society. Inmiddels verscheen in juni 1977 reeds nr. 12 onder redaktie van dr. Joan Pittock, Department of English, University of Aberdeen, Scotland.

Société française d'Étude du 18^e siècle

Zeer aktief blijven de Franse dix-huitiémistes. In september zag het negende deel van het jaarboek Dix-Huitième Siècle het licht (Paris, Éditions Garnier Frères. 502 pp.; prijs: 95 Fr.). Centraal thema is ditmaal: ‘Le sain et le malsain’. Daarnaast de gebruikelijke kost van diverse studies, recensies, berichten.

Vijfde internationale congres over de verlichting

Wij ontvingen de eerste circulaire over bovengenoemde vierjaarlijkse meeting, die gehouden zal worden van 27 augustus tot 2 september 1979 te Pisa in Italië, onder auspiciën van de International Society. Zij die nadere berichten willen kunnen die krijgen via het secretariaat:

Instituto di Lingua e Letteratura Francese

Via Santa Maria 36

56100 PISA (ITALIA)