Documentatieblad werkgroep Achttiende eeuw. Jaargang 1977

[p. 41]

IV Nieuwe uitgaven - congressen

Register op ‘Vieu-Kuik’

Bij uitgeverij De Boekzaal, Gabriel Metsustraat 24 BV, Amsterdam verscheen een door H.M. de Blauw, A.J.M. Broos, A.J.A. Hanou en A.N. Paasman samengesteld: Register op titels en eigennamen behorende bij Hermine J. Vieu-Kuik: De Nederlandse letterkunde in het Noorden. In: De Letterkunde in de Achttiende Eeuw in Noord en Zuid (dl. 6 van de GLN). 24 pp.; prijs ƒ 6,25. Te bestellen door overschrijving van genoemd bedrag op postgiro 2284077 t.n.v. Stichting De Boekzaal.

Patriotten in ballingschap

Aansluitend aan het artikel van dr. Doedens ‘Een Noord-Nederlandse exodus’ in Documentatieblad nr.33, ontvingen wij bericht dat de heer R. van Gelder, Burmanstraat 22 IV, Amsterdam in 1976 een met de Fibulaprijs bekroonde scriptie heeft voltooid onder de titel: ‘Patriotten in Ballingschap. Nederlandse Politieke Vluchtelingen in Noord-Frankrijk (1787-1795)’.

Van deze in eigen beheer uitgegeven studie (67 pagina's, 5 illustraties) zijn nog enkele exemplaren leverbaar bij storting van ƒ 12,50 op postgiro 1682991 ten name van R. van Gelder te Amsterdam.

Betje Wolff's Proeve over de opvoeding

Bij uitgeverij Boom te Meppel verscheen zopas een heruitgave van Betje Wolff's Proeve over de opvoeding (1977, paperback, 118 pp.; prijs ƒ 16,-), ingeleid door de historisch pedagoog dr. H.C. de Wolf. Het subliem gedrukte boekje (geen reprint!) heeft volgens de inleider geen wetenschappelijke pretentie. Dat is helaas maar al te waar! Zelfs de meest summiere informatie over de tekstgeschiedenis, secundaire literatuur terzake, historischpedagogische problematiek blijft achterwege. Geen vermelding van A. de Vletter, De opvoedkundige denkbeelden van Betje Wolff en Aagje Deken, Groningen 1915, of van H.C.M. Ghijsen's artikel over deze tekst in Paedagogische Studiën, jrg. XXXI (1954), p. 101-107. Dr. de Wolf zal genoemde studies stellig kennen. Waarom dan de geïnteresseerde lezer onderschat door een vrijblijvend essay zonder feitelijke informatie? De bij dezelfde uitgeverij recent verschenen editie van Descartes, Over de methode, door Th. Verbeek bewijst, dat smaakvolle presentatie en wetenschappelijke kwaliteiten best verenigbaar zijn.

[p. 42]

O ja, de afbeelding op de omslag (herkomst?) is een andere dan de fraaie plaat die Betje's Proeve eigen is. Terecht heeft men de met een aanhangsel vermeerderde tweede druk van 1780 gevolgd in plaats van de eerste uit 1779 (niet uit 178O5, zoals dr. de Wolf op de achterflap meedeelt).

Konklusie: een jammerlijk gemiste kans.

J.J. Schultens en Anthonie van der Os

De kerkhistoricus prof. dr. J. van den Berg heeft op 5 november 1976 zijn ambt aan de R.U. Leiden aanvaard met een oratie getiteld: Een Leids pleidooi voor verdraagzaamheid. Het optreden van Jan Jacob Schultens in de zaak-Van der Os (Universitaire Pers Leiden 1976, 26 pp.)

Documentatieblad kerkgeschiedenis 19e eeuw

In februari 1977 verscheen het eerste nummer van het Documentatieblad voor de Nederlandse Kerkgeschiedenis van de Negentiende Eeuw (redactiesecretariaat: Instituut voor Kerkgeschiedenis, VU, Amsterdam b.v., De Boelelaan 1105). Juist omdat het hier om een ‘belendend terrein’ gaat, zullen ook onze leden met belangstelling kennis nemen van dit initiatief.

Deutsche Gesellschaft für die Erforschung des 18. Jahrhunderts

Het aantal nationale of regionale zusterverenigingen is de laatste jaren zo groot geworden, dat het niet meer mogelijk blijkt om zelfs maar hun bestaan in het Documentatieblad te signaleren. Een uitzondering moet echter gemaakt worden voor de Deutsche Gesellschaft für die Erforschung des 18. Jahrhunderts die haar logische zetel heeft in Wolfenbüttel (Geschäftsstelle Lessing-Akademie, Schlossplatz 3 aldaar). Onze Duitse collega's hebben zich om begrijpelijke reden betrekkelijk laat georganiseerd. Nu echter zijn zij op veelbelovende wijze de hun toekomende plaats aan het innemen. Inmiddels vond in de Herzog August Bibliothek te Wolfenbüttel hun eerste congres plaats (17-19 november 1976) over ‘Das achtzehnte Jahrhundert als Epoche’. Het tweede zal eveneens in Wolfenbüttel gehouden worden van 16 tot 18 november 1977 met als thema: ‘Deutschlands kulturelle Entfaltung 1763-1789’.