Het dobbel cabinet der christelycker wysheyt

[fol. D7r]

Het XLV. Deel. Schrifturelijcke vraghen dienende tot bevestinge van de H. Kercke ende des Geloofts.

BEtoont my, dat de H. Kercke altoos moet blijven ende niet vergaen naer de Kettersche leeringhe?

Om dat Christus sulcx belooft by Mattheus in 't 19. Cap. seggende tot Petrus: Ghy zijt Petrus, ende op desen steen sal ick mijn Kercke timmeren ende de poorte der hellen sullen tegen haer niet verwinnen.

2. Kan Christus Kercke in de Leeringe des Geloofs wel dolen?

Geensins: want Paulus in den eersten brief tot Timotheum in het 2. Capittel seght: Welcke is de Kercke des levenden Godts, een colomne ende vastigheyt der waerheydt.

3. Betoont my dat de Goddelijcke Mirakelen een teecken zijn van het oprecht Geloove?

Christus Marci in het laeste Capittel geeft dese voor een teecken seggende: Dese teeckenen sullen hun lieden volghen die ghelooven sullen. In mijnen naem sullen sy de Duyvelen uytwerpen met nieuwe tonghen sullen sy spreken: Serpenten sullen sy weghnemen, ende is 't dat sy jet doodelijckx drincken, dat en sal hunlieden niet hinderen, op de siecken sullen sy haere handen legghen ende die sullen wel te passe worden.

4. Bewijst my, dat de waerachtighe Kercke noyt en sal verlaeten worden van Oversten oft Leeraers.

Dit heeft voorseydt Paulus tot den Ephesien in 't 4. Capittel Hy heeft voorwaer ghegheven de sommighe tot Apostelen, ende de sommighe tot Propheeten, maer de andere tot Evangelisten ende de andere tot Herders, en Leeraers tot volmaeckinghe der Heylighen, tot de wercken des diensten, ghestichtigheydt van Christus Lichaem, tot dat wy alle over een komen in de eenigheyt des Geloofs, ende der kennisse van den Sone Godts in [e]enen volmaeckten Man in de maete des ouderdoms van [Chri]stus volcomentheyt.

5. [...]t my dat de Schrifture niet heel klaer en is om te verstaen [...]e oordeelen?

[fol. D7v]

Soo leert den H. Apostel Petrus in synen 2. brief aen het 3. Cap. sprekende van de brieven van S. Paulus, in welcke Epistelen zijn sommighe dingen swaer om te verstaen welcke de ongheleerde ende ongestaedighe verargheren gelijck sy oock doen de andere Schrifture, tot haer selfs verdoemenisse.

6. Waer uyt leert ghy dat wy behalven de Schrifture moeten volgen de Traditien oft overleveringen?

Vyt Paulus tweede brief tot de Thessalonicensen in 't 2. cap. daer hy seght: hier om Broeders, staet ende hout de insettingen die gy gheleert hebt, het zy door woorden het zy door onsen brief.

7. Betoont my dat de leeringe der Concilien te ghelooven is als waerachtigh?

Want Christus Matth. in 't 18. Cap. heeft belooft: soo waer Daer twee oft dry vergadert zijn in mijnen naem, daer ben ick in 't midden van hunlieden.

8. Moetmen ghehoorsaem zijn aen de Geboden ende leeringen der H. Kercken.

Iae 't want Christus heeft geseydt: Luce in 't 10. Cap. Die u lieden hoort, die hoort my, ende die u lieden versmaet, die versmaet my, ende die my versmaet, versmaet den genen die my ghesonden heeft.

9. Is het geloove alleen ghenoegh tot de saligheyt?

Geensins, want den H. Iacobus in syn 2. Cap. seght: wat sal 't baten mijn Broeders is't dat jemandt seght dat hy 't Geloove heeft, ende de wercken niet en heeft? Mach dat geloove hem saligh maecken: Gelijck een lichaem sonder hooft doodt is, alsoo is het gheloove sonder wercken oock doodt.

10. Moet ick de Ketters oft nieu-gesinde voor Christene Broeders kennen, oft moet ick se schouwen?

Paulus leert dat-men die sal schouwen: want soo leere hy Bisschop, Titum in't 3. Cap. Eenen Ketterschen m[...] gy naer een ofte twee straffingen schouwen, wetende [...]

verkeert is die sulckx is, ende hy misdoet, midts [dat...door] eyghen vonnisse verdoemt is.

[fol. D8r]

11. Moghen de Ketters wel gestraft worden om hunne valsche Leeringhe?

Ia sy: want soo schryft Paulus van sy selven, in den eersten brief tot Timotheum in 't 1. Cap. Strydt eenen goeden strydt hebbende 't gheloove, ende een goede conscientie, de welcke sommighe verstooten hebbende, zijn van 't gheloove ghedoolt, van dewelcke is Hymeneus ende Alexander, die ick Satanas over ghelevert hebbe: op dat sy leeren souden niet te blasphemeren.

FINIS.

Salomons Ghebedt Proverb. 30.

overvloedigen ryckdom noch armoede groo[t]
En wilt my Heere op d'aerde niet geven
[...]ocht u versaecken door grooten noot,
Segghende: waer is den Heere ghebleven,
Die overvloedigheyt doet den mensche sneven:
Want den rycken komt qualick den Hemel binnen
Maer heere, want ick op der aerde moet leven
Soo laet my matelijck mijnen nootdruft winnen,
Ghy [...] die boosheyt van mijn sinnen:
Rij[...]m verheft, armoede maeckt droeve,
Dus [gee]ft my Heere slechts dat ick behoeve.

---

APPROBATIE.

[...C]abinet inhoudende d'eerste beginselen ende leeringen [van 't] Catholijck Geloove, is seer bequaem ende profytigh [...] Ionckheyt ende ghemeynte, sal met groote vrucht en in [...] ghebruyckt worden.

Actum Antverpiæ 15. Augusti 1624.

Maximiliaen van Eynatten Can. & Schol. Antverpiensis.

[fol. D8v]

Heylighen JOSEPH Voester-vader van JESUS, bidt voor ons