Dietsche Warande en Belfort. Jaargang 145

[p. 605]

Peter Holvoet-Hanssen
Niet bedoeld ter publicatie

Peter Holvoet-Hanssen (1960) publiceerde
- Dwangbuis van Houdini (gedichten), Prometheus, Amsterdam, 1998.
- Strombolicchio (gedichten), Bert Bakker, Amsterdam, 1999.
Momenteel werkt hij aan het derde deel van zijn triptiek: in 2001 zal Santander verschijnen bij Bert Bakker.

[p. 606]

Zoals ik u eerder meldde (zelfs met een totaal overhitte brief naar Johan R., sorry - soms lonkt het dwangbuis¹ heb ik beslist geen essay in te zenden voor h.v.m. nummer. De aanzet was er wel maar mondde uiteindelijk uit in o.a. een gedicht met jambische tred.

Door omstandigheden had ik te weinig tijd (en als ik die al eens had, begon ik intens te dichten). En vooral werd mijn intuïtie alsmaar krachtiger nl. mijn tijd te nemen / te wachten tot de tijd rijp was en vooralsnog was dit nét niet de tijd nòch het ‘project’ dat zich - voor een toch-niét-meer-debutant en o-al-veertiger als ik en het beweeglijk' element® - goed leende, voer voor te statische analytici en hun zucht naar Duidelijke Etiketten, en zzzzz z z

‘Let wel: iederéén is in potentie “een gezant”, als hij zoals het leven zelf de uitersten wil aaneenschakelen: spel en ernst, ratio en affect, statische en (soms verwoestende) dynamische kwaliteit (R. Pirsig), Literatuur en lichtvoetigheid, licht en donker / napalm mét rozengeur,.... Op verkenning met vitaliteit ondanks àlles, tegen ver(s)t(r)akking: het lacht luid het cultuursnobisme uit én gesteriliseerde tovenaars² ten tijde van deze post-post-moderniteit = de gerecycleerde leegloop der ideeën, ten tijde van “gevaarlijk ongevaarlijke paarse veelzijdigheid”,...’

Let wel: ik bedank u allen - het had een mooie gelegenheid geweest om dingen scherper te

1 in het Groene Boekje staat de dwangbuis, foutief zegt de Taalunie

2 let wel: de machtswellustige tovenaar en zijn tegenpool Sneeuwmaker huizen onder hetzelfde (schedel)dak, 't is een kwestie van jezelf blijven opbouwen en afbreken

[p. 607]

stellen. Meer en meer kreeg ik echter de behoefte om misverstanden of lacunes, groot en klein³ rond Mijn Werk recht te zetten: maar zoals u in bijgevoegde voetnoot misschien kan ontcijferen: werkt eerder averechts, ontluisterend,... O, ik heb al zoveel aandacht mogen krijgen! + werkt niet bepaald opheffend, warrig tot zielig ← vind ik (+ tijdschrift → opzet) onwaardig.

Het slot van mijn ‘triptiek’⁴ is essentieel om wat ik met ‘het beweeglijk' element’ bedoel mogelijk beter aan te voelen (eigenlijk staat het er allemaal in en voelbaar tussen de regels, 't hangt van ieders schotelantenne af in hoeverre signalen worden opgevangen).

VOORAF Mijn Poëtica echter eens te gaan duiden zou te veel ont-toveren; nadien - of toch na enkele voorpublicaties - wil ik als dat wenselijk is 't een en 't ander verder uiteenzetten - helder (!) zelfs, graag zelfs. Maar staar u niet té veel blind op de term ‘beweeglijk' element’ (☹, ik heb hier iets gelanceerd en 't heeft bv. niets met het opzet van Ruben Van Gogh te maken). Ay! Ik wil vooral goede gedichten schrijven d.i. - voor mij - o.a. spontaniteit behouden en tegelijkertijd hyperperfectionistisch zijn. Dàt bedoel ik met ‘de geslepen

3 bv. in een Poëziekrant: ‘jongleursacts’ terwijl het toch jongleren is met taal, een kwestie van noch te koel of te bescheiden neuzelend of louter performend op een podium te staan maar met bàllen: figùùrlijk; ik ben nooit gebonden geweest aan een vzw ← funk; een ‘verzengende media-aandacht’ die natuurlijk het subtiele verzengt maar m.i. tevens de afgunstigen en ook zij die helaas (véél) te weinig aandacht krijgen + De Morgen plaatste pas een inhaaloperatie in de krant een jaar nadat M.R. en J.J. hun nek uitstaken en 't is niet de uitgever maar de Fortis Bank die een mega-publiciteitskanon afvuurde (met in het zog een pak kranten: van ‘dichter van 12 stielen, 13 ongelukken’ (kwaliteitskrant) tot ‘dichter koopt nieuwe onderbroeken’ (BvL) → dichters aan spekhaken) maar 't heeft er anderzijds wel voor gezorgd dat ik een tweede druk haalde zodat die vervélende fouten in de eerste druk goedgemaakt werden dus 't is allemaal niet zwart-wit en laat ons toch iétsje relativeren - al zijn er jammerlijke tendenzen en weet ik natuurlijk dat als mijn debuut bij een kleine(re) uitgeverij gepubliceerd was geweest er amper een haan had gekraaid; in Dwangbuis van Houdini telde ik de regels niét door - 't is in mijn dérde bundel (⇒‘Eindigt zo -’) dat regel 997 begint met ‘Cassandra, onzin elk zwaarwichtig te verdonkeremanen’ maar zeg, hoe kan een recensent dàt door- of voorzien; Heilig, Heilig zijn de Huisjes: kon er nérgens geen woordje af voor bv. de jùiste masturberende kadans in de vertaling van 2 erotische Rimbaud-gedichten (vertaling samen met H.K.) in ‘Ik heb de zomerdageraad omarmd’ o zo goedkoop bij de Bakker uitgegeven; ken uw klassiekers (hier gaan we helemààl muggenziften): in Strombolicchio - de ‘apocriefe’ bloemlezing 1989-'98 met zijn schijnbaar ongecontroleerde beelden spelend met toeval én niet-toeval, subversief en kwetsbaar van opzet (~ het tonen van een groeiproces) en eens Vuureiland voorbij zónder spoken die de dichter voorjaagden maar wél de (destijds) in nood verkerende ‘markiezin van Orion’ - staat een sample van Betty Davis (familie van Miles; ‘Nasty Gal’, Island, 1975 - de heetste funkplaat aller tijden) niét BettE de filmdiva; de vuurgeesten in de met opzet lelijke ‘fistel’ Speelvogels in... vegen de ‘hermetische’ tarot van tafel en beginnen te pokeren zoals ‘Oscar & Lucinda’ (P.C.): hoe 't systeem werkt is moeilijk uit te leggen maar 't wérk hier (klop af);...

4 uit de beweeglijke voedingsbodem (met opzet bàrstensvol mineralen en grondstoffen) van Strombolicchio ontsproot - van lava tot vino spumante - Dwangbuis van Houdini, euh - ‘als het vagevuur des levens oplichtend in fonkelende scherven’; hierna volgt Santander (Bert Bakker, 2001) dat het ‘hemelse’ met het aardse verbindt - doch 't is ‘De hemel volgens Beatrice’ (waar narren feesten in een kwalitatief hoogstaand en voort-durend ogenblik): ‘ween en hoor het feestgelach’...

[p. 608]

dynamiek der tuimelaars’ betrachten. Speelvogel Tursiops truncatus weerspiegt de blik van de kijker, zo ook functioneren mijn twee eerste bundels = organismen (dus splitsend, schakelend), ze weerkaatsen blik en aard van de lezer.

De schubben en ‘pellekes’ op mijn hoofd waren een signaal: ik zat in een schaak(mat)positie. Ik rook een vossenval. Dus dacht ik: ik schrijf een stukje - ontboezemingen in het vossenvel. Maar rekel en moer kunnen zich niet te veel met het eigen ego bezighouden (al wordt het op tijd afgebroken of krijgt het een les van een onverwacht element). De vos probeert zich vooral in stand te houden. Inventariseert zijn omgeving. Door te inventariseren probeert hij zijn biotoop zuiver te houden van verontreiniging. Maak van de vos geen symbool van de buitenstaander want een vos is zoals het leven zelf. Soms speels en schattig & dan plots kwaadaardig uithalend. Staat erin én erbuiten. Krijgt hij/zij te weinig aandacht kan hij/zij in stilte worden uitgerookt of verzwegen. ‘Schaak.’ Soms speelt de vos (laat ons even ‘hij’ nemen) het spel mee. Dan begint de vossendans, rennend achter zijn staart. Hij hypnotiseert zijn prooi⁵. ☛ Krijgt de vos té veel aandacht voor zijn eigen goed, is hij te opzichtig aanwezig, duikt hij onder, zolang als het moet. Dan leest hij ‘De fantastische meneer vos’ (van Roald Dahl) voor aan zijn kroost en wil hij graag éindelijk de nieuwe roman van E. Fosnes Hansen (met 1 s) lezen.

Dus zélfs geen stukje... Let wel, al is dit weer een koortsig schrijven: ik ben (meestal) geen delirerend dichter - ik weet (vooralsnog) wat ik doe - op een glijbaan met exacte coördinaten. Dat er echter iets moet gebeuren, ik voel het aan. Momenteel dialogeer ik bv. met dichter en essayist [de nog te onbekende] Han van der Vegt, die stelt momenteel 8 ‘Vegt-regels’ op. Regels tegen wil en dank. Een mogelijke - strijdbare - piste? Maar nu wil ik even rust, ten bate van mijn poëzie. Ik hoop dat u dit begrijpt en dat de betrokkenen niet (te) gepikeerd zijn. Let wel: al ben ik 40 (en zal ik wel tot mijn 50 ‘jong dichter’ zijn) blijft mijn motto - als een boekanier van goede sier - dat van J. Cocteau: ‘soyons courageux, soyons fous’.

Panelgesprekken zijn niet bepaald mijn biotoop maar zo u mij uitnodigt, scherp ik mijn sabel. ‘Aan tafel - euh, ENTEREN.’

Met vriendelijke groet,

Péter /Holvoet-Hanssen

(Pierre Creuxpied / J. Enterhaeck / P.P. Spumanti)

N.B.: mijn hoofd is ‘als kaas vol gaten’ maar gelukkig heb ik een stevige hersenpan zoals H. Houdini of deze regels waren al gaan vliegen. Op mijn toekomstig essay, op u - gezondheid!

5 op het moment dat die denkt ‘overtuigt in genen dele’ of ‘poeh’ of ‘aardig’ of ‘ach, faits divers’ of ‘it's (only) rock-n-roll’ of ‘waar gààt het eigenlijk over??’ of ‘een overroepen clown niveau graduaat, heeft geen universitair diploma laat staan doctoraat’ of ‘ongevaarlijk’ wordt Reinaert geváárlijk, kàn hij toehappen... Blijft wel op zijn hoede, heeft een hekel aan inflatie en neerwaartse spiralen. Intussen stroomt leven weg in de goot onder het ijzig mooie avondrood. H-H, de wondere wereld der anti-neutrino's!

[p. 609]

P.S.: 't essay dat er dra/ooit komt, over ‘het beweeglijk' element’ (niét beweeglijke ← wàt een gevoelige tenen....), is een hels werkje want een vloeibare instelling en niet-statische visie in vaste (schrijf)vorm te stollen, is geen sinecure. Veel moet ingecalculeerd worden of onderhuids voelbaar zijn..

- Hoe ik in '89 al, te moe om wakker te blijven en te wakker om te slapen, voorbíj het vijfde element⁶ op zoek ging naar het zésde dat in min. 10 dimensies alle vormen kan aannemen (zoals in het nakende Santander) en zijn steven wendt ‘naar hemel 7’,... ⟨In Santander blijft van alle personages slechts een opgejaagde vos over maar ook hij verdwijnt van het toneel (misschien heeft hij er gewoon genoeg van); er klinkt muziek: de minstreel die voor zijn - veeleisende - muze zingt: ‘Mijn naam is Santander, ik ben op weg naar Santander.’ Vrijblijvend is dit wijsje niét. Zigeunerlied. Met gratis foto: bloederige hersenklomp. Made in Kosovo.)

- Illusies? ‘Maar illusie is afgeleid van het Latijnse woord ludere, dat “spelen” betekent. En iedereen weet dat ook een spel werkelijkheid is.’ Zo sprak Hugo Pratt ten tijde van Corto Maltese. Ken of herlees uw klassiekers.

- Over verzen als fotonen: als er al geen zender is, vinden en zenden ze zichzelf uit. (Hoe zit het trouwens met de ‘tachyons’ die sneller dan het licht zouden reizen?) Lichtdeeltjes, stand-by om dwars door tijd en ruimte te vliegen, lustig ‘op alexandrijnen of in een vierkwartsmaat’ tonen een derde, dansende weg - een zoektocht (al dooft dit heelal uit / líjkt het te blijven uitdijen) naar de ultieme melodie (alle uitersten inclusief), levenslustig én geknakt, verbeten.

- Sterren die clusters vormen, een ‘linkshandig, zero energie universum’ (John Gribbin). Johnny: ‘The neat symmetry in this pattern, with three pairs of quarks and three pairs of leptons, hints at some deep truth about the physical world, but it is not yet clear what it is.’ La Trinité. In de betere boekhandel.

- Laat alles na de oerknal maar verklaard worden. Poëzie - als muziek - voor mens én hond (niet meer dan een evidente uitdaging, vind ik) speelt met ervoor en erbuiten, erin en ermee. Intuïtie op scherp, herwaarderen we het spel, kühl und sternhell, op avontuur én klinisch onderzoek maar met bravoure in het vaandel: ‘spelenderwijs ontdekken snuffelende kinderen in de / voetsporen van Einstein formules op een narrenpak.’ Door op díe manier (macro = micro) ⟨mogelijk multi-holistisch doch⟩ stevig ín het leven te staan, jong-lerend op de ijsschotsen, is ze al een aantijging op zich. Is door haar vuige aanwezigheid alleen al een buitenbeentje - heden ten dage... Vallen we in een zwart gat (komt er iets aan de andere kant uit: ja → wat?), hebben wíj soms goed gelachen in dit tranendal!

- ‘Geen structuur’ en dan zie je ineens waan-zinnig, over-zinnig veel structuur...

- Dus koppel Lila van Robert M. Pirsig aan Pantagruel van Rabelais, de Sutra met Kama, etc. Laat jong en oud Beloega lezen, de grensverleggende (soms donkere en tegelíjk hilarische maar steeds vitale) jeugdroman van Noëlla Elpers - mijn kaperskapiteine - i.s.m. ondergetekende (2001). Genoeg reclame -

vlug: Aspirine, Perdolan, Neurofen, Dafalgan Codeïne®®®®!

6 (‘vermoeiend’, inderdaad) - het aftellen in Strombolicchio heeft o.a. een verwijzende functie naar de oude ‘kikkervespers’ ← wie kent die ‘reeksen’ nog (zonder een druïdenbaard te kweken)?

[p. 610]

Coördinaten voor wolkengaten: the poppies blow

1	WEK DROMEN - LICHT A VAN ANKERS TOT EN MET Z VAN ZONNEN
2	ossen
3		Ou à la Trinité.
4	slijpstenen
5
6
7					met 7 bouncing baby mice
8					op balen stro een natte droom
9			van Black Louise haar gapend gat
10				en morgen schroeit het mosterdgas
11						hun moeders van de wereld af
12	maanden
13
14	In de 14 Billekes
15	in 1915
16
17
18			van Frankrijk droomt van Frankrijk droomt
19						Louise die op een voddenbaal
20				langs leien populieren stroomt
21						mijn vader is een wit konijn
22					ge zult er maar een kind van zijn
23
24		soldaten - ook zoeaven - zonder brits
25			ze sliepen in 't café vlakbij den Fritz
26
27
28	N.O.
29
30
31
32
33				doden in een klap