Dietsche Warande en Belfort. Jaargang 142

[p. 57]

[De stad in de mall in de stad, vervolg]

filmsets niet te vergelijken met die in Manhattan: er zijn geen voetgangers in Calgary. Ten gevolge van de navenant verslechterende straatcultuur kreeg bescherming tegen het extreme klimaat inmiddels een raciaal-sociale betekenis in plaats van de oorspronkelijke metereologische. Aan de ruimtelijke stratificatie tussen de straten buiten en beneden enerzijds en de aaneengeregen interieurs boven anderzijds beantwoordt een maatschappelijke stratificatie tussen haves en have-nots. Het publieke domein in Calgary werd onder de mom van klimatologisch comfort naar binnen gehaald en meteen ontdaan van maatschappelijke diversiteit en politieke activiteit.

De Brusselse Nieuwstraat: ook een mall

Het gebeurt wel vaker dat Amerikaanse fenomenen als groteske uitvergrotingen worden opgevoerd en dit relaas van de mall is ook een beetje zo'n sterk verhaal. Toch is de invloed van de Amerikaanse mall duidelijk in het Europese stedelijke landschap zichtbaar. In de periferieën rond onze grote steden ontstonden er rechtstreekse imitaties, bijvoorbeeld in Wijnegem. Maar de invloed van consumptie-interieurs op de openbare ruimte heeft zich tevens in het oude stadscentrum afgetekend. Ook de Brusselse Nieuwstraat is een mall.

De verkeersvrije Nieuwstraat is de vestigingsplaats van de massaconsumptie in Brussel en voert in een rechte lijn van het Rogierplein naar het Muntplein. De klassieke opbouw van de Amerikaanse mall vertoont een halterfiguur: aan beide uiteinden van een wandelgang bevindt zich een groot en bekend warenhuis, de ‘trekker’. De ultieme droom van de mall-ontwikkelaar bestaat erin dat het winkelpubliek eindeloos tussen de twee magnetische uiteinden heen en weer trekt en onderweg alle tussenliggende kleinere winkels aandoet. De ‘trekkers’ in de Nieuwstraat-halter worden ingevuld door twee grote geïntegreerde