Dietsche Warande en Belfort. Jaargang 1938

[p. 62]

Poetisch feuilleton
door Albe
De dwaze bruid

In de reeks van ‘De Bladen van de Poëzie’ waarvan het initiatief en de leiding den dichter René Verbeeck te danken zijn, verscheen van hem zoo pas in den vorm van een dubbelnummer een keurig uitgegeven bundeltje onder den titel: ‘De Dwaze Bruid’.

Van dezen oud-Tijdstroomer, thans redacteur van het tijdschrift ‘Vormen’ kennen we enkele gedichtenbundels (‘Oriënteering’ (1926), ‘De Donkere Bloei’ (1930) en ‘De Minnaars’), waarin hij zich liet kennen als een fijnzinnig stylistisch dichter met een zeer eigen plastisch vermogen. Vooral opvallend was Verbeeck's plastiek, die in enkele zijner eerste gedichten de voornaamheid en de zuiverheid van een ets openbaarde.

Hij is een dichter die met voorliefde zijn vers vormelijk bewerkt en het een hoofsche beelding en een voornamen klankrijkdom verleent.

Voor deze qualiteiten kan ook deze jongste bundel opvallend getuigen; de zorg voor dit vormelijke wordt weliswaar soms al te scherp geaksentueerd en laat den indruk na dat de dichter een neiging tot het uiterlijk schoone niet voldoende beheerscht of deze al te gereedelijk involgt. Moeilijk te apprecieeren is althans een tooisel van samenstellingen als lispelippenmond, moederstroomenschoot, stortbekebeenen, springfonteinenkracht, e.a.

Het werk van dezen dichter vraagt echter een meer indringende aandacht want zijn scheppingen behooren alvast niet tot een licht en vluchtig te doorspeuren dichterschap. Hoe limpied van plastiek en helder van intonatie ook, het ‘idee’

[p. 63]

van 's dichters inspiratie wordt soms op enigmatische wijze gehuld in een weelderige opeenvolging van beelden. Maar hier dan ook ligt de aantrekkingskracht van een gansch eigen, diep-doorleefden binnenwereld, waarvan de schoonste uiting is de bezieling en vervoering der minne.

Verbeeck's minnelyriek kent niet de begrenzing van een grof sensualisme, niet het doorweekte van een lauw romantisme. Zijn gedicht roept een atmosfeer op die zuiver en warm is, een gedicht dat naar den geest een herinnering wekt aan de lyriek van Salomon's zangen op de welbeminde.

Deze lyriek is een vervoering naar zinnen en ziel, hooggestemd, warm van begeestering en menschelijke vreugde voor de schoonheid der geliefde.

Ik ben een jong, wild dier geweest
in watervallen wies mijn leest
en nog ruk ik in wervelwinden
het bloed mee van den welbeminde,

het vleugelpaar der schouderblaan
en van den rug de huiverbaan
komt hij streelende bevolken
met vertrouwde vogelwolken,

de dansmaat van den oudsten stam
doorzindert als een dartle vlam
mijn voeten die met d'eeuwen renden
door goud en purper der legenden,

van d'eerste zangers ruischt er
onder mijn schedelgewelf
een lied dat mijn gebroken zelf
herstelt in 's werelds morgenluister,

het heeft een bruidskleed zonder naad:
zie, alles wat verstrooid lag, gaat
van ziel en lichaam ongescheiden
in mij den bruidegom verbeiden.

[p. 64]

De minne - het geliefkoosde thema van dezen dichter - inspireert hem steeds tot een beheerscht en voldragen gedicht, ietwat zwaar soms van metaphoren of stremmend van beeldenkoppeling, maar waarin meer dan voorheen de persoonlijkheid van dezen fijnzinnigen dichter doorbreekt.

Hoe strenger Verbeeck zijn plastisch talent zal beheerschen hoe meer het idee, de ziel van zijn gedichten met helderheid en innigheid tot uiting zal komen. In eerste instantie vraagt het vers de tegemoetkoming van den lezer; het gedicht van Verbeeck eischt zulks. Wanneer we slechts stilstaan voor den sierlijk geslepen spiegel zijner beelden kan ons een uiterlijke schoonheid behagen maar de toon zijner poëzie moet dieper gezocht wil deze ons treffen en ons de volledige bekoring van dit werk doen ondergaan.

De dichter van ‘De Dwaze Bruid’ heeft recht op een aandachtig gehoor en vooral op de waardeering van hen die de evolutie der poëzie van dichtbij volgen.