Dietsche Warande. Nieuwe reeks 2. Jaargang 6

[p. 524]

Omroeper.

L. Cloquet, hoogl. te Gent, schrijft in de Revue de l'art chrétien eene verhandeling over Les cathédrales de Tournai et le style lombard, die blijk geeft van zelfstandige studie. De vergelijking wordt toegelicht door het werk wat Dunod over de architecture romano-byzantine heeft geschreven (Parijs, 1882) en dat gedeeltelijk is afgedrukt in Planat's Encyclopédie d'architecture; verder, door hetgeen von Bezold in de Dietsche Warande (1889) over Soignies heeft geschreven, enz.

Dr. Fr. Jostes, prof. te Freiburg i/Z heeft belangrijke levensbijzonderheden geschreven over Heinrich Loder, een westphaalschen monnik van omtrent 1400, welke, volgens Acquoy, na Busch een der grootste kloosterhervormers was die Windesheim bezat. Zijn geest was dieper dan die van Busch. Jostes voegt daaraan toe: Ridder Johann von Beveren, ook een beeld van den westphaalschen adel der 15^e eeuw, zeer nuttig voor de kennis der zeden van dien tijd.

H. Elisabeth. Te Schmalkalden, in Hessen, zijn onlangs hoogst belangrijke muurschilderingen ontdekt, met voorstellingen uit het leven der H. Elisabeth. Toen hertog Lodewijk van Thuringen ten kruistocht trok, vergezelde Elisabeth met eenige ridders haren gemaal van Wartburg tot aan Schmalkalden. Elisabeth beloofde aldaar eene kapel te stichten. Alle herinnering aan dit feit is verder verloren gegaan, tot dat men heden de krocht der kapel in den kelder van den landraad Hagen terug gevonden heeft. Den muur bedekken vijf voorstellingen. 1. Het afscheid. 2. Een gevecht. 3. Een steekspel. 4. Een gastmaal, waarbij de gasten, gelijk bij L. da Vinci aan eenen langen kant der tafel zitten. 5. Eene stervende vrouw. Elisabeth zelve stierf ten jare 1231.

Dit schilderwerk kan van het jaar 1235 stammen. Alleen de omtrekken zijn recht duidelijk.

Program-muziek. De heer Willemsen, muziekdirecteur te Dusseldorp, heeft een orkestwerk geschreven, getiteld: Am St. Gotthard. Daarin spelen de aardmannetjes de hoofdrol. Eerst hoort men de aardmannetjes kloppen en hakken in het dal, dan verschijnter (!) eene onzichtbare (!) fee, boven op den berg; zij klaagt over de hoorbare droogte (!) De

[p. 525]

onzichtbare meester der gnomen geeft een bevel. Nu verneemt men hoe de aardmannetjes emmers vol water op den berg dragen, duizend, honderd duizend, millioen, en nog meer, kortom... ontelbaar. Daar golft plotselijk de stroom van boven naar beneden, en 't stuk is uit. Men zegt dat het heel mooi is; vooral hoort men duidelijk dat de aardmannetjes erg klein zijn (!) Het stroomen van water is minder nieuw. Leve de program-muziek!

Antwerpen's Vlaamsche Muziekschool. Sluiting det openbare oefeningen van Juli 1893. Uit de toespraak van den heer Peter Benoit, bestuurder, bij die gelegenheid gehouden, deelen wij het volgende uittreksel mede. ‘Het Nederlandsch “gesproken lyrisch tooneelwezen” en “zangspel,” zijn een feit geworden. Het eerste heeft reeds bewezen, wat het tweede met vrucht bewijzen zal. Dank aan onze overheden, aan den stedelijken tooneelraad, aan de belangloosheid der leiders van ons lyrisch tooneel, de heeren “Edward Keurvels” en “Hendrik Fontaine”;... dank aan de belangloosheid der talentvolle zangspelers, tooneelisten en de leden van het orkest, allen leerlingen onzer Muziekschool!... De leiders van ons lyrisch Nederlandsch tooneel, hebben verklaard de keus, der bij hen optevoeren lyrische werken te bepalen bij die der Germaansche en Slavische muzikale kunstgroepen. Derhalve zal ons kunstminnend publiek, bij het eene groote tooneel onzer stad, de gelegenheid vinden, om de lyrische werken der componisten van den latijnschen muzikalen kunstgroep, en bij het andere, de Noordsche, lyrische tooneelstukken te genieten... Daarenboven de meesterwerken en de belangrijke gewrochten door het Nederlandsch muzikaal vernuft (buiten die van het tooneel) voortgebracht van de XV^e tot het einde der XIX^e eeuw! Alzoo worde het op onwrikbare wijze bewezen, dat onze moderne Vlaamsche Muziekschool en toonkunst, geen uitvindsel waren, maar wel eene verbinding en voortzetting, “met” en “van” het geen vòòr ons werd gedaan!’...

Zweers. Te Amsterdam is de muziek, geschreven door Bernard Zweers, op de Reien van Gysbreght van Amstel, in het Concert-gebouw, in de maand April tweemaal op schitterende wijze ten gehoore gebracht. De toonkunstenaar werd met groote geestdrift begroet. Het werk, tot de beste compositien van den nog jongen toondichter behoorende, wiens symphonieen in N.-Nederland hoog geschat zijn, zal voortaan bij de steeds nog jaarlijksche opvoering van Gysbreght worden uitgevoerd.

Splinters.

Geleerdheid is als een regenwatervat, genie een klare bergbeek.

T.