De Brakke Hond. Jaargang 12

[p. 138]

Karel Laridon
Goudschok

Gespannen sfeer in studio vier van LTV 15. Alles wordt in gereedheid gebracht voor de finale van Goudschok. Het belooft een spannende finale te worden, de kandidaten zijn aan elkaar gewaagd en lusten elkaar rauw. Sun Li, de presentator, geeft vanuit de schminkstoel nog enkele laatste aanwijzingen. ‘Wees er zeker van dat het goud genoeg in beeld komt. Toon de zweetdruppels op hun gezichten. Doe de kijkers meezweten. En waar blijft verdorie die koerier met het goud?!’

Nog twee minuten voor ze live op antenne gaan. Op de monitoren zijn de reclamefilmpjes al te zien. Sun Li vliegt naar z'n desk. Alles ligt klaar. Vlug bladert hij nog eens door het hoopje bladeren dat hij ondertussen uit het hoofd kent. De speaker kondigt aan. Nog tien seconden. Vijf, vier, drie, twee, één en ...

‘Goeie avond, kijkers in Bejing, hier bij de finale van Goudschok. U weet het, vanavond zal blijken wie uiteindelijk met goud naar huis zal gaan. Aan m'n linkerzijde Wan Li, een dertigjarige ingenieur elektronika die graag squasht en skiet, en aan m'n rechterzijde Ti Han Su, een achtentwintigjarig bouwkundige die verzot is op tennis en sneldammen. Maar laten we met het spel beginnen. U kent de regels, per vraag gaan we met honderd volt omhoog en de antwoorden moeten juist ingetikt worden. De winnaar gaat naar huis met één kilogram zuiver goud per correct-beantwoorde vraag. OK? Deelnemers klaar? Dan kunnen we onmiddellijk de eerste vraag op jullie afvuren, goed voor honderd volt.’ Het licht wordt gedimd.

‘Wie is de Romeinse god van het vuur?’ De tijd begint te lopen en een zenuwachtig melodietje is op de achtergrond

[p. 139]

hoorbaar. Beide deelnemers laten de vingers heen en weer gaan over het klavier. Een ritmeversnelling in het muziekje geeft het einde van de intoetstijd aan. ‘We gaan eens kijken wat Wan Li ervan dacht... Vulcanus. En ook Ti Han Su tikte “Vulcanus” in. En dat moest het ook zijn. De spits is eraf. Over naar de tweede vraag.’ Terloops werpt Sun Li een blik in de coulissen. Nog geen koerier te bespeuren. De kerel heeft toch geen ongeluk gehad? Nu ja, de tweede vraag.

‘Voor de tweede vraag zoeken we het in de literatuur. Ik vraag u de auteur van The Napoleon of Notting Hill Gate.’ Opnieuw het enerverende riedeltje en het zoeken naar de juiste toetsen. ‘Rechts zie ik G.K. Chesterton en ook links zie ik dezelfde naam. Dat betekent dat we doorgaan naar de derde vraag.’ Een assistente zet het toestel dat voor de presentator staat op driehonderd. Aanraking met de polen ervan betekent een stroomschok van driehonderd volt door je botten. ‘Vraag drie. Een weggevertje als je 't mij vraagt... De hoofdstad van Argentinië graag...’ Dit keer gaat het intikken wat vlugger en beide spelers zijn klaar voordat de voorgeschreven bedenktijd van twintig sekonden afgelopen is.

En ook dit keer vindt de presentator identieke antwoorden op de schermen. Tweemaal Buenos Aires. ‘Voor de commerciële onderbreking nog een vierde vraag. We spelen voor vier kilo van het zuiverste goud, ons ter beschikking gesteld door LTV 15 of... voor een stroomschok van 400 volt.’ De assistente begrijpt dat ze de wijzer op vierhonderd moet zetten. ‘Nummer vier, dus. De Russische stad Moermansk ligt aan het begin van een schiereiland, waarvan de naam sterk gelijkt op die van een bekende frisdrank. Over welk schiereiland hebben we het?’ Zenuwachtig kijkt Ti Han Su naar z'n klavier. Is het nu met enkele of met dubbele l? Hij besluit de gok te wagen. Wan Li schijnt minder

[p. 140]

[advertentie]

[p. 141]

moeite te hebben. Nog op de valreep krijgt Ti Han Su het woordje ingetikt. ‘Kola.’ En ook Wan Li heeft dit kleine woordje ingetikt. Voorlopig is hij veilig. Het was een goede gok.

Van zodra het eerste spotje op het scherm verscheen, snelde Sun Li naar de regisseur. ‘Waar blijft die verdomde koerier? Hoe moet ik hier in hemelsnaam goud uitreiken als ik er geen heb? Gaat dan niemand de kerel opbellen?’ ‘Uw team telefoneert gedurig,’ repliceerde de regisseur, ‘maar de lijnen schijnen bezet te zijn. Voorlopig kunnen we niets anders dan wachten.’ De maquillage van presentator en de kandidaten werd nog vlug wat bijgewerkt, voor ze opnieuw onder de gloeiende studiolampen moesten. ‘We zitten met een kijkdichtheid van dertig procent en binnen enkele minuten, als het er uiteindelijk op aan komt, verwachten we tegen de veertig procent,’ riep een assistent Sun Li nog na terwijl deze terug naar de camera's ging. ‘Fantastisch!’ riep hij nog. Twee seconden later floepte het rode lichtje ‘on the air’ opnieuw aan.

‘Welkom terug bij deze finale van Goudschok, waarin aan m'n rechterhand Ti Han Su en aan m'n linkerhand Wan Li het opnemen tegen deze verschrikkelijke machine hier voor me. Inzet: één kilo puur goud per juist antwoord. Aan de deelnemers de vraag: Gaan we verder?’ Een droog knikje van weerskanten volgt. Een overduidelijk teken voor de assistente dat het wapen op vijfhonderd gezet moet worden. Vijfhonderd volt.

Sun Li schraapt de keel. ‘De vraag gaat als volgt: wie beeldhouwde Zoutvat voor Frans I?’ De spanning is werkelijk te snijden. Wan Li krijgt kleffe handen, waardoor hij twee, drie keer van de toets schiet en moet corrigeren. Aan het altijd sneller gaande muziekje komt een eind en de presentator maakt het resultaat van Wan Li zichtbaar op het

[p. 142]

scherm: ‘Cellini.’ Inwendig juicht Ti Han Su al, want hij weet dat hij dezelfde naam intikte.

De sfeer is meer dan spannend, de uitzending loopt op z'n eind en zowel de kandidaten als een paar miljoen Chinezen weten dat straks één van beide spelkandidaten naar huis gaat met een gigantisch bedrag aan goud en dat een ander...

En dan is er het verlossende moment voor Sun Li: De regisseur zwaait naar de presentator om hem te zeggen dat de koerier gearriveerd is. Alsof er niets aan de hand is, vervolgt Sun Li zijn programma. ‘Straks gaan we verder met vraag vijf, maar hier is eerst... het goud!’ De koerier komt de studio binnen met een zware zilverkleurige koffer in z'n rechterhand. Plechtig toont de man de dikke schijnende staven. In de studio zijn zuchten van verwondering te horen. De koffer wordt opnieuw gesloten en de koerier gaat terug in de coulissen.

Ondertussen staat de wijzer al op vijfhonderd. ‘Het belangrijkste en meest talentvolle personage uit de country-rockstroming uit einde jaren zestig en begin jaren zeventig is ongetwijfeld Gram Parsons. De Eagles droegen een lied op aan deze man. We zoeken de naam van dat lied.’ Reeds voor de vijfde maal is het enerverende liedje uit de speakers te horen. Miljoenen Chinezen zitten op het puntje van hun stoel. De camera zoemt in op Ti Han Su. Hij schijnt driftig bezig met intikken. Maar wat is dat? Wan Li blijft onbewogen staan, de blik recht vooruit. Gaat hij dan geen gok wagen. Komaan, man, nog elf, nog tien seconden. Het koude zweet loopt Wan Li over de rug en z'n handen trillen merkbaar voor het publiek in de zaal en voor de kijkers thuis. Dan is er de ritmeversnelling. Gedaan.

‘Ti han Su, wat staat er bij jou op het scherm?’ Een druk op een knop maakt het scherm zichtbaar. ‘My Man.’ For-

[p. 143]

midabel toch hoe onze kandidaten het antwoord op al deze vragen kennen. En mag ik dan nu het antwoord van Wan Li zien?’ Opnieuw een druk op de knop. Dit keer wordt geen resultaat zichtbaar. Sun Li schrikt. Wan Li staat verstijfd en is lijkbleek. Sun Li schijnt zich snel te herstellen. ‘Dat betekent dan dat Wan Li van ons afscheid moet nemen. Helaas niet met vijf kilo goud. ‘Dit was dan het moment waarop alle kijkers thuis hadden gewacht. Nu kon het niet snel genoeg meer gaan. In een halve minuut krijgt het programma een kijkdichtheid zoals nog nooit tevoren een programma in China heeft gekregen. En eerlijk gezegd is Wan Li er niet zo treurig om dat er uiteindelijk een overwinnaar uit de bus gekomen is. Die constante spanning in zo'n live-uitzending is niet goed voor z'n hart. Plechtig gaat de presentator naar het desk van de verslagen finalist. ‘Wan Li, mag ik je verzoeken...’ Alsof het vooraf ingestudeerd was gaat Wan Li naar het apparaat toe. Niet zo groot, rood en blauw. Glimmend. Angstaanjagend. ‘Wan Li ben je er klaar voor?...’ De man steekt traag de beide armen uit en legt z'n linker- en rechterhand tegelijkertijd op de podes van het apparaat. Vijfhonderd volt. Het zweet op z'n handen, rug en z'n hele lichaam maken hem extra geleidend. Met een krampachtige beweging valt de man achterover tegen het desk van de presentator. Dit is pas televisie, denkt de presentator bij zichzelf, terwijl twee verplegers de man buiten de studio dragen. Slepen. Verliezers behoeven geen eer.

De uitzending loopt op z'n einde. Sun Li zoekt z'n vertrouwde plaatsje achter z'n bureautje terug. ‘Dames en heren, mag ik u de man voorstellen die in deze finale van Goudschok vijf kilo van het zuiverste goud gewonnen heeft... tenzij hij natuurlijk nog verder zou spelen,’ gooit de man er nog als een grap bij.

‘Wel eigenlijk wou ik graag nog verderspelen,’ ant-

[p. 144]

woordde Ti Han Su heel gewoontjes, ‘als u het mij natuurlijk niet kwalijk neemt!’ Wat krijgen we nu, dacht Sun Li, dat was helemaal niet afgesproken. Wanhopig zocht hij het gezicht van de regisseur. Deze maakt het afbrekingsteken. ‘Dames en heren, beste kijkers thuis, we gaan er eventjes uit voor reclame. Tot straks.’ Ditmaal hoefde hij niet naar de regisseur te ijlen. De man stond er zelf al. ‘Volgens de regels mag hij verder spelen,’ wist de regisseur, ‘maar een fout antwoord betekent een schok.’ ‘En hoe zit het met de tijd?’ ‘Nog twee minuten, maar ik kreeg bericht van de programmatiedirecteur dat we over tijd mogen gaan als de idioot beslist verder te spelen. Ondertussen is de kijkdichtheid vierenvijftig procent. Hij kan nu wel niet meer terug’ De regisseur ging terug naar z'n controlepaneel en Sun Li en Ti Han Su kregen nog wat schmink op, voor ze voor de derde keer onder de ondertussen schroeiende spots gingen.

‘We zijn terug bij Goudschok, dames en heren, met een ongehoord spannende finale. Nog nooit eerder ging een winnaar verder dan hij moest gaan, maar vanavond zal Ti Han Su hier z'n kans wagen. Ti Han Su, doe je verder?’

Ti Han Su knikte. Het spul werd op zeshonderd gezet. ‘Dan wens ik je veel geluk met de volgende vraag’

‘Graag de naam van de componist van My Way.’ De geluiden op de achtergrond schenen de kandidaat blijkbaar niet uit z'n concentratie te halen. Alweer had hij niet de volledige tijd nodig. Tijd verstreken. Op het scherm werd de naam van Claude Francois zichtbaar. ‘U gelooft het niet, beste kijkers, maar alweer heeft deze man het goed.’ De presentator begon net als alle kijkers in de zaal en thuis sympathie te krijgen voor zijn speler. ‘Vraag zeven. Je gaat toch verder, mag ik veronderstellen?’ Opnieuw dat ondertussen bekende knikje. ‘We spelen voor zevenhonderd volt of voor zeven kilo goud. Vraag zeven. Een modderstroom

[p. 145]

bij een vulkaanuitbarsting heeft een specifieke naam. Welke?’ De deelnemer begon in te tikken. Twijfelde. Wiste. Tikte opnieuw in. De regisseur maakte gebaren. Kijkdichtheid tweeënzestig. Verdorie. Bijna iedereen moest nu wel aan het kijken zijn. Bijna iedereen had afgestemd op Goudschok. Dit genie bezorgde hem de hoogste kijkcijfers ooit en waarschijnlijk nog een promotie op de koop toe. De kerel mag ons nu niet meer ontgoochelen. Nu moet hij verdomme wel goede antwoorden geven. Ze zullen het niet nemen dat hij met z'n fikken op dat klereding hier voor me gaat. Het melodietje loopt ten einde. China transpireerde ongehoord. Van zodra de mondhoeken van Sun Li enkele millimetertjes omhoog plooiden, wisten ze dat de super-kandidaat opnieuw goed geantwoord moest hebben. ‘Lahar’ moest inderdaad op het schermpje terechtkomen en stond er wel degelijk.

‘Acht, Ti Han Su?’ Weiger, verdomme, dacht ie bij zichzelf, je hebt nu al zeven kilo goud. Maar de spelleider wist dat de man niet meer kon weigeren. Als hij deze vraag haalt, last ik nog een reclamepauze in en ga ik met hem spreken. Het apparaat werd op achthonderd volt gezet. De deelnemer hield zich klaar voor de volgende vraag. Ook hij zweette nu hevig. Geluk stond er geen camera achter hem. Z'n hemd kleefde aan z'n rug.

‘Vraag nummer acht. Volgens de Griekse traditie duurde de oorlog om Troje tien jaar. Pas in 1184 voor Christus werd de stad door de Grieken veroverd, nadat de Trojanen nietsvermoedend het paard binnenhaalden, waar Griekse krijgers in verborgen zaten. Weet u om welke Trojaanse koningin de hele oorlog was begonnen?’ Onmiddellijk zoomden de camera's in op het bezwete lijf van de man. Het feit dat hij de eerste drie seconden stil stond verontrustte niemand. Hij moet zich concentreren. Maar nu zou

[p. 146]

hij toch onderhand al mogen beginnen intikken. Maar Ti Han Su bleef onbeweeglijk. Onbegrijpend keek hij naar de presentator. Het ritme begon te versnellen. Nog één seconde. Gedaan. De kandidaat keek de man onbegrijpend aan. ‘Ik lees de vraag nog eens opnieuw en dan krijg je van mij nog eens tien seconden.’ Sun Li herhaalde nogmaals dezelfde vraag. De tien seconden verliepen ditmaal zonder achtergrondmuziek. De stemming was niet meer spannend, maar grimmig en bedrukkend. ‘De tien seconden zijn om. Nu moet ik toch wel een antwoord krijgen.’

‘Ik dacht dat het over de Spartaanse koningin Helena ging, maar aangezien u zegt dat het een Trojaanse koningin betreft, moet ik u het antwoord schuldig blijven’

De presentator nam z'n kaartje terug ter hand en las de vraag nog een keer mompelend door.

‘Spartaanse koningin,’ riep hij. Hoe kon ik zo'n domme fout maken!’

De man kwam vanachter z'n desk en ging naar Ti Han Su. Plots, zonder dat iemand echt begreep wat er gebeurde, gooide Sun Li zich op het apparaat.

Achthonderd volt is genoeg voor een hartpatiënt.

[p. 147]